5 dingen die iedereen moet weten over het coronavirus

Je zag ze al snel in het straatbeeld van de Chinese uitbraakstad Wuhan verschijnen, en daarna zowat overal waar het virus opdook: mondmaskertjes. Recent ook onder meer op vluchten uit Italië, waar je meer passagiers mét mondbescherming dan zónder ziet. Maar hélpen ze wel? In het kort: niet echt. Vaak zitten ze te los om je te beschermen tegen het virus, dat via de lucht wordt verspreid. Wél kan een mondmasker bij iemand die het coronavirus heeft, helpen vermijden dat anderen besmet zouden raken. De maskers zouden eigenlijk ook geregeld moeten worden vervangen, omdat ze je doen zweten. Verder zijn je ogen sowieso niet beschermd door een mondmasker.

Je kan beter gewoon bij het niezen je mond en neus afschermen met de binnenkant van je elleboog of met een papieren zakdoekje, dat je vervolgens meteen in een afsluitbare vuilnisbak werpt. Was daarna grondig je handen met zeep - eender welke - en herhaal dat meermaals. Hou minstens één meter afstand van personen die aan het hoesten of niezen slaan.

Fake news: look eten, je mond spoelen, zoutoplossingen door je neus jagen, sesamolie onder je neus aanbrengen, dat is allemaal nutteloos.

Lees ook: Het mondmaskertje als wapen tegen het coronavirus? Dat is eigenlijk zinloos (+)

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie WHO is er geen bewijs dat je hond of je kat kan besmet raken met het Covid-19-virus. Dat neemt niet weg dat het nuttig is om meermaals je handen te wassen met zeep als je je huisdier hebt aangeraakt. Je geliefde viervoeter kan ook andere ziekteverwekkers en bacteriën dragen, zoals E.colli en salmonella, die wél overdraagbaar zijn van dier op mens.

Covid-19 is waarschijnlijk ontstaan op een beestenmarkt in Wuhan, met een dier als bron van de verspreiding. Mogelijk nestelde het nieuwe coronavirus zich al in andere dieren vóór het ook op de mens oversprong. Maar dat betekent nog niet dat dieren in het algemeen het virus kunnen verspreiden.

Lees ook: Kunnen dieren corona krijgen? “Geen bewijs voor, maar doe voorzichtig”

Op dit moment wordt het aantal besmettingen wereldwijd geschat op 91.347 gevallen. 3.120 patiënten zijn overleden. De mortaliteit ligt ergens rond de drie procent, veel hoger dan de jaarlijkse seizoensgriep (gemiddeld 0,2 procent) in relatieve cijfers. Maar vermoed wordt dat het aantal Covid-19-besmettingen in werkelijkheid hoger ligt - niet iedereen meldt zich, niet iedereen wéét dat hij/zij besmet is - en dat het sterftepercentage lager zou zijn dan drie procent. Bij 80-plussers ligt het sterftecijfer het hoogst. Zeventigers hebben zo’n tien procent kans dat het virus dodelijk is, en dan gaat het risico flink naar beneden. Over het algemeen geldt dus: hoe jonger de patiënt, hoe milder de symptomen en hoe minder gevaarlijk het is. Kinderen en vrouwen lijken minder vatbaar voor het virus. Meer dan de helft van de meer dan 90.000 besmette personen is inmiddels genezen verklaard. 

Covid-19 is een virus en daar zijn geen geneesmiddelen voor. Een virus zoals HIV wordt behandeld met virusremmers of antivirale middelen. Specifiek voor het nieuwe coronavirus bestaat zo’n medicatie vandaag niet.

Aan een vaccin wordt wel degelijk van in het begin naarstig gewerkt. Grote farmaspelers zetten er ook spoed achter, maar het ontwikkelen van zo’n vaccin moet verscheidene fases doorlopen en dat neemt al gauw anderhalf jaar in beslag. Het is niet ondenkbaar dat het vaccin pas op de markt zal komen op een moment dat het Covid-19-virus al over de piek heen is, maar dat is nu nog koffiedik kijken.

Het goede nieuws: veruit de meeste besmette mensen zieken het virus gewoon zelf uit, vaak zelfs met nauwelijks of geen symptomen. Voor oudere patiënten ligt het risico op ernstige verschijnselen helaas veel hoger en kan de ziekte zelfs dodelijk zijn. Ook andere mensen met gezondheidsproblemen, zoals astma, hart- en vaatziektes, kanker, longziektes en diabetes, zijn veel kwetsbaarder dan gezonde patiënten.

Lees ook: Waarom het zo lang duurt voordat we een vaccin voor het coronavirus hebben (+)

De meeste personen ontwikkelen ongeveer 5 à 6 dagen na de infectie milde symptomen. In de meeste gevallen krijgen patiënten koorts. Daarnaast hebben de meesten last van een droge hoest, een kleiner deel klaagt over vermoeidheid en het ophoesten van dikke slijmen. Symptomen die minder voorkomen zijn spier- en keelpijn, hoofdpijn en rillingen. Misselijkheid, een verstopte neus en diarree komen in een kleine 4 à 5 op de 100 patiënten voor. Heb je een lopende neus? Dan is het waarschijnlijk een gewone verkoudheid.

Bij een kleine 14 procent van de patiënten ontwikkelen zich ernstigere symptomen, zoals kortademigheid, een versnelde ademhaling, dalende zuurstoflevels in het bloed, en de aanwezigheid van slijm, bloed of eiwitten in de longen. De overige 6 procent van de patiënten verkeren in kritieke toestand. Hun ademhaling stopt, zij ontwikkelen een septische shock, hun organen falen,...

Het aantal personen zonder symptomen is moeilijk in te schatten, maar de WHO vermoedt dat dit maar zelden voorkomt.

Lees ook: Zo voelt het om het coronavirus op te lopen: “Hoesten alsof ik doodging” (+)

Krijg in ons coronadossier alle antwoorden op je vragen