Klinisch psychologe Nina Mouton over "mild ouderschap" of opvoeden zónder straffen en belonen: "Dat werkt verbindend"
"Hoe voed ik mijn kind op?" Het zal voor veel ouders een onwaarschijnlijk herkenbare vraag zijn. Klinisch psychologe Nina Mouton pleit voor een andere opvoedstijl. Eentje zónder straffen en belonen. Haar nieuw boek "Mild ouderschap" is pas uit en ze trekt volle zalen met haar lezingen. Maar, mild ouderschap, wat is dat nu?
"We leven in een tijd dat mild ouderschap kan floreren", vertelt Nina Mouton in "De wereld vandaag" op Radio 1. De klinisch psychologe heeft nét een nieuw boek uit (met illustraties van zus Eva Mouton), over mild ouderschap. Over opvoeden vanuit je eigen moeder- of vadergevoel, met meer begrip voor jezelf, je partner, je kind(eren) en je omgeving.
"Ik onthul geen tienstappenplan richting perfect ouderschap, noch beschrijf ik een weloverwogen strategie om je kinderen te doen gehoorzamen", schrijft ze op de achterflap. Ze wil helpen in die zoektocht naar het moeder- of vadergevoel. "Ik wil tonen dat meeveren met jezelf en de kinderen, in uiteenlopende situaties, meer energie kan opleveren dan krampachtig vastklampen aan rigide regeltjes."
En haar aanpak slaat aan. Ze trekt er volle zalen mee, heeft meer dan 14.000 volgers op Instagram, en haar boek is - enkele dagen nadat het uitgekomen is - al aan een herdruk toe.
Lees verder onder de Instagrampost:
Een pleidooi voor een opvoeding vanuit het eigen gevoel
Ze pleit voor een opvoeding die vertrekt vanuit gevoel. "Dat moeten we empoweren (kracht bijzetten, red.), omdat dat gevoel vaak ondergesneeuwd zit onder goede raad, de eigen rugzak die iedereen meedraagt, of de manier waarop de partner in de opvoeding staat. Dan is dat gevoel wel eens ver te zoeken."
"We hebben allemaal stemmetjes in ons hoofd die ons sturen in ons gedrag of ons denken. We zeggen dingen die we zelf gehoord hebben in onze eigen opvoeding. Dingen als: "Daar moet je toch niet voor wenen", of "Je moet toch niet bang zijn". Zinnetjes die je dan in het heetst van de strijd eruit floept tegen je kind, hoewel je jezelf heilig beloofd had om dat nooit te zeggen. Heel vaak wordt dat van generatie op generatie doorgegeven."
We hebben allemaal stemmetjes in ons hoofd die ons sturen in ons gedrag of denken
Bij mild ouderschap gaat het dan niet over strenge regels of vaste zinnetjes, maar gaat het er net over dat ouders kijken wat er áchter die emoties van hun kinderen zitten.
... een opvoeding zonder straffen en belonen
Straffen en belonen, het zal voor veel mensen herkenbaar zijn. Herkenbaar uit de eigen kindertijd, of als ouder. Maar Mouton pleit voor een opvoeding zonder dat straffen en belonen, al is het volgens haar niet zo evident om uit dat patroon te stappen.
"Onze oudste zoon heeft ons duidelijk gemaakt dat dat straffen en belonen niet echt iets voor ons is, vooral het straffen dan. In zijn peuterpuberteit, rond zijn twee jaar, kwam dat "stout" gedrag meer en meer voor. Ik zette hem in de hoek, hij wilde daar niet in en mijn moederhart brak in duizend stukken. En ik vond het niet meer leuk. Ik dacht: "Het kan toch niet de bedoeling zijn dat ik dat nog 16 jaar níet leuk vind en dat mijn kind daar zo vanaf ziet". Ik ben dan beginnen zoeken hoe het wel kan. Zo ben ik gestoten op "onvoorwaardelijk ouderschap" (het boek van auteur Alfie Kohn). Het grootste voordeel? De verbinding die je met je kind en je partner voelt."
Ik zette mijn zoon in de hoek, hij wilde daar niet in en mijn moederhart brak in duizend stukken. En ik vond het niet meer leuk
... maar mét grenzen
Want, zo zegt ze stellig, onvoorwaardelijk ouderschap betekent niet dat er geen grenzen zijn. "Je mag kwaad zijn als je je kwaad voelt. Maar dat moet dan assertieve kwaadheid zijn. Je mag niet roepen als een kleuter tegen je kleuter, dat is dan niet in proportie met wat er gebeurd is. En nee, het is niet zo dat kinderen alles mogen."
Het is niet zo dat kinderen alles mogen
Grenzen moeten er dus zijn. "Maar je moet authentiek zijn, wat is je grens vandaag, op dit moment? Die zal anders zijn dan de grens op zondag, wanneer er net iets meer mag. Je moet voelen waar je eigen grens ligt, en dus niet die van je moeder of je partner, want die kunnen ook anders zijn."
Het helpt volgens haar ook om langetermijndoelen te stellen. "Wat zijn onze langetermijndoelen, als de kinderen bijvoorbeeld 20 jaar oud zijn. Als je die voor ogen houdt, kunnen ze helpen om uit die kleine, dagdagelijkse machtstrijdjes te blijven. Zo krijg je weer wat zuurstof."
Langetermijndoelen kunnen helpen om uit die kleine, dagdagelijkse machtstrijdjes te blijven. Zo krijg je wat meer zuurstof
En, als laatste, moeten mensen ook hulp dúrven vragen. "We willen het allemaal zelf heel graag alleen doen, niet alleen het opvoeden en het ouderschap, maar ook onze worstelingen met het leven in het algemeen." Maar dat hoeft helemaal niet. Er zijn genoeg mensen waarbij je terecht kan, vaak zelfs in je dichte omgeving."
Herbeluister hier het gesprek met Nina Mouton in "De wereld vandaag":
