Direct naar artikelinhoud
Verkiezingen VS

Super Tuesday in de VS: ‘Revolutie van Sanders tegenover de status quo van Biden’

Joe Biden (rechts) staat er na zijn overwinning in South Carolina een stuk beter voor dan een week geleden, maar de vraag is of hij Bernie Sanders (links) vandaag kan passeren.Beeld EPA

Vandaag is het Super Tuesday in de Verenigde Staten: veertien staten houden Democratische voorverkiezingen. Normaal gesproken worden de kaarten voor de nominatie geschud, maar het is sterk de vraag of dat ook nu geldt. We bellen erover met correspondent Michael Persson.

Waar ben je?

‘Ik rijd in het zuidelijkste puntje van Texas, tussen Laredo en San Antonio, bij Tilden om precies te zijn. Fracking country, het epicentrum van de olie- en gaswinning. Ik rijd dan ook tussen de vrachtwagens met olie en zand. Mijn verhaal is af, ik ga kijken hoe de zaken ervoor staan in San Antonio, en vlieg daarna naar huis, in New York.

‘Texas is een van de veertien staten die vandaag Democratische voorverkiezingen houden. De strijd hier kan symbool staan voor de race om de nominatie als geheel, namelijk de strijd tussen gematigden en progressieven. De revolutie van senator Bernie Sanders tegenover de status quo van oud-vicepresident Joe Biden.

‘Die strijd is in progressieve staten niet zo interessant, want die halen de Democraten in november tegen de Republikeinen toch wel binnen, maar in een nogal Republikeinse staat als Texas ligt dat anders. Texas is deels overgenomen door gematigde Democraten, maar die zijn dan weer zó gematigd dat ze verzet oproepen van linkse kandidaten als AOC (afgevaardigde Alexandria Ocasio-Cortez, red.). Dat maakt het spannend.’

En die strijd culmineert vandaag op Super Tuesday?

‘Dat verwacht ik wel. Al is die strijd inmiddels wel wat geconsolideerd, door het uitstappen van twee gematigde kandidaten, Pete Buttigieg op zondag en Amy Klobuchar maandag. Daardoor is Joe Biden kansrijker geworden. Biden stond er slecht voor, maar zijn winst in South Carolina vorige week heeft zijn twee gematigde rivalen de kop gekost. Zij kwamen onder grote druk te staan van de partijleiding om plaats maken. Omdat de strijd om de nominatie spannend kan worden, wil de partij geen spelbrekers die stemmen bij Biden weghalen.

‘We hebben nu nog vijf Democratische kandidaten over. Joe Biden als de gematigde kampioen van het partij-establishment, Michael Bloomberg als de iets rechtsere outsider. Bernie Sanders als de kandidaat van links − de man waarvoor de partij-elite echt bang is, ook vanwege zijn deels radicale achterban − en Elizabeth Warren als zijn rechtsere rivaal. Warren doet bij Sanders wat Buttigieg en Klobuchar bij Biden deden: stemmen afsnoepen. Dan is er nog Tulsi Gabbard, pacifistisch-linkse horzel op links, maar die speelt vooralsnog geen rol.’

Wat verwacht je, is het erop of eronder vandaag?

‘Op Super Tuesday worden normaal gesproken de kaarten voor de nominatie geschud. Als alle kandidaten hadden meegedaan, had dat nu ook zo kunnen zijn, want dan had Sanders een voorsprong kunnen nemen. Met Buttigieg en Klobuchar uit de race, staat Biden er beter voor en kan hij bij Sanders in de buurt komen.

Waar ben je?
Beeld AFP

‘Ik denk dat Sanders Californië en Texas wint.  Een aantal zuidelijke staten, zoals Alabama en Tennessee, zal naar Biden gaan. Ik geef Sanders overall iets meer kans dan Biden, maar wellicht krijgen we een onduidelijke uitslag. Dat komt doordat onzeker is waar de stemmen van de gematigde uitvallers naartoe gaan. Klobuchar was een echte kandidaat van het establishment, net als Biden, maar Buttigieg trok ook veel progressieve stemmers.’

Hoe gaan de maanden tot de Democratische conventie eruit zien?

‘Normaal gesproken is de campagne na Super Tuesday meer van hetzelfde en hoef je de race niet staat voor staat te volgen. Maar nu lijken de front runners dichterbij elkaar te zitten, en wordt het voor zowel Biden als Sanders zaak zoveel mogelijk gedelegeerden bij elkaar sprokkelen. Dat maakt het weer spannend.

‘De partij wil in juli op de conventie één kandidaat met een absolute meerderheid, maar hoe spannender de race wordt, hoe kleiner de kans dat dit gebeurt. Dan telt elke gedelegeerde. Als geen enkele kandidaat meer dan 50 procent haalt, komt er een tweede stemronde en wordt de uitkomst onvoorspelbaar.’

Wanneer moet je zelf weer op pad?

‘Volgende week zijn er voorverkiezingen in Michigan. Of ik daarheen ga, hangt af van de uitslag van vandaag. Als Sanders standhoudt, zal dat in Michigan ook zo zijn. Ik kan zo tot juli een of twee keer per maand naar een primary gaan, maar ik ben geen verkiezingsverslaggever. Ik ga alleen als ik een goede inhoudelijke invalshoek heb. Het zijn tenslotte maar voorverkiezingen. Driekwart van de Amerikanen stemt helemaal niet mee.’