“Taaltest zoals minister Weyts voor de geest haalt, is veel te vroeg”

Kleuters pas toelaten tot het eerste leerjaar wanneer ze het Nederlands voldoende beheersen. Dat voorstel staat in een voorlopige versie van een nieuw decreet van ­onderwijsminister Ben Weyts (N-VA). 

"En de tests die er zijn, zijn zeer controversieel", vertelt prof. Housen. "Net omdat er zoveel variatie is in taalvaardigheid op die leeftijd. Die variatie is er op individueel gebied, waarbij een kind misschien wel goed scoort op receptief taalgebruik of - bij wijze van voorbeeld - woordenschat maar minder op productief taalgebruik of op het vlak van grammatica.”

"Daarnaast zijn er ook variaties binnen de groepen kleuters: het ene kind komt traag op gang en zal later een inhaalbeweging maken, anderen scoren in het begin goed en nemen daarna wat gas terug. Veel hangt dan af van het ogenblik waarop de test wordt afgenomen. Naast dus de vraag welk aspect van de taalverwerving je precies test. Het patroon van vliegende of trage start en groeispurten bij het begin of later komt overigens zowel voor bij autochtone kinderen als bij meertalige kinderen die een andere thuistaal hebben.”

Prof. Housen wil echter niet gezegd hebben dat een taaltest an sich uit den boze is. "Alleen denk ik dat ze later moet afgenomen worden: ten vroegste op het einde van het eerste jaar basisonderwijs en liever nog in het tweede jaar. De ontwikkeling van de geletterdheid is dan gestart en dat geeft normaal een 'boost'. Wel blijft de bedenking gelden dat je goed moet nadenken over welke vaardigheden je eigenlijk wil testen", nuanceert de professor. 

Daarnaast vindt professor Housen het een goed idee om naast een juf of meester voor pakweg 30 kleuters er een tweede kleuterbegeleider naast te zetten. "Dat zal het aanbod van de taal intensiever, gevarieerder en rijker maken, en het is overigens een ingreep waar niet alleen de anderstalige kinderen voordeel bij zullen hebben, maar ook de 'Vlaamse' scholieren' uit zwakkere milieus die zo een gevarieerder aanbod krijgen dan bij hen thuis."