Dan maar een noodregering? De Wetstraat beseft dat de wonderoplossing niet bestaat

Dewael en Laruelle brengen normaal maandag verslag uit bij de koning, maar het koninklijke duo laat zich niet opsluiten in een timing. Zolang ze het gevoel hebben dat ze nuttig werk verrichten, gaan ze door. Anders geven ze er vervroegd de brui aan, mogelijk vrijdag al. In het beste geval om het koninklijke stokje door te geven aan een preformateur. In het slechtste om het stokje terug te geven aan de koning.

Het idee van een noodregering is simpel: ga door met de partijen van de huidige regering-Wilmès – CD&V, Open Vld en MR – en zorg ervoor dat ze met de steun van de socialisten en de groenen in het parlement een ‘noodbegroting’ kunnen goedkeuren. Als dat lukt, kan het vertrouwen binnen die tijdelijke alliantie groeien, zodat ze op termijn kan vervellen tot een volwaardige nieuwe regering.

Als er ooit een ideale timing was voor deze creatieve oplossing, dan is het nu. De verspreiding van het coronavirus heeft negen maanden na de verkiezingen een gevoel van urgentie gecreëerd. Bovendien moet er volgende week een tijdelijke begroting worden goedgekeurd in het parlement. Alles op zijn beloop laten is geen optie meer. Het begrotingstekort is aangegroeid tot 12 miljard euro, en het coronavirus knaagt aan onze economische groei.

Zelfmoordmissie

Eerder deze week klonk Laruelle nog optimistisch op het partijbureau van MR. Ze ging ervan uit dat ze mogelijk sneller naar de koning kon. In het ideale scenario zou ze samen met Dewael de opdracht doorgeven aan huidig premier Sophie Wilmès, die als preformateur aan de slag zou gaan. Maar donderdag klonken ze bij MR al een pak somberder. De partij wil niet dat Wilmès op een “zelfmoordmissie” wordt gestuurd.

De begroting op orde zetten is niet evident. Kunnen liberalen, socialisten, groenen en christendemocraten het eens geraken over besparingen in de gezondheidszorg? En over de pensioenen? Elke beslissing zou meteen de ideologische verschillen tussen hen blootleggen. Zo waarschuwen de groenen dat de noodregering niet zomaar het Zweedse beleid mag voortzetten. 

Als elke partij ergens anders naartoe wil, dan is de noodregering al bij voorbaat ten dode opgeschreven. De enige oplossing is volgens MR dat er eerst inhoudelijke garanties worden uitgewisseld tussen partijen. Maar Dewael en Laruelle vinden dat het niet hun taak is om nu al een miniregeerakkoord te schrijven. Dit gaat om vertrouwen. Vandaar dat ze ook geen uitgebreide nota opstellen over hun gesprekken.

CD&V en sp.a

Bovendien hebben CD&V en sp.a grote twijfels. CD&V heeft nog altijd geen zin om N-VA te lossen. De volgende regering, in welke gedaante dan ook, moet een meerderheid hebben langs Vlaamse kant. Vicepremier Koen Geens publiceerde gisteren ook een opvallende blog waarin hij pleit voor een nieuwe staatshervorming. Het is tijd voor een fundamentele oplossing, lijkt hij te zeggen, en geen tijdelijke.

De term noodregering is volgens N-VA een rookgordijn voor wat Dewael en Laruelle echt willen: een volwaardige regering zonder Vlaams-nationalisten. “Dat rookgordijntje zal gauw verdampt zijn”, zegt Theo Francken, die fors weerwerk aankondigt. Qua druk op CD&V kan het tellen. De partij beseft dat de bocht naar een regering zonder N-VA nooit evident zal zijn, hoe hoog de nood ook is.

Ook voor sp.a zitten er weerhaken aan dit verhaal. Puur mathematisch is de partij overbodig. Partijvoorzitter Conner Rousseau (sp.a) is nog volop bezig met de herlancering van de partij. Dat is moeilijk vanuit een regering waarin sp.a compromissen moet sluiten met christendemocraten en liberalen, terwijl ze op Vlaams niveau in de oppositie zit. Bovendien wordt er volgens sp.a te weinig over inhoud gesproken.

Zo lijkt de zogenaamde stroomversnelling die de voorbije dagen over de tongen ging in de Wetstraat toch eerder een kabbelend beekje.