Direct naar artikelinhoud
Coronavirus

Alle EU-landen staat grootschalige uitbraak coronavirus te wachten

De kerk van San Domenico Maggiore in Napels wordt vrijdag ontsmet.Beeld EPA

Alle EU-landen krijgen komende weken te maken met grootschalige uitbraken van coronavirus zoals in Italië, ook België. Die waarschuwing gaven de Europese Commissie en epidemie-experts vrijdag aan de Europese ministers van Volksgezondheid, die in spoed bijeenkwamen voor beraad over de steeds snellere verspreiding van het coronavirus in Europa.

Verschillende bewindslieden beaamden dat de EU aan de vooravond staat van een wezenlijke ontregeling van het openbare leven. “Op korte termijn hebben we allemaal grote clusters met coronabesmettingen zoals in Noord-Italië. Laten we dat erkennen: de epidemie heeft ons bereikt”, aldus de Duitse minister Spahn. Een vertegenwoordiger van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO sprak over ‘een grote stresstest’. “Hoe we hierop reageren, bepaalt het Europese leiderschap voor de toekomst.”

Vergeleken met de laatste vergadering van de zorgministers in Brussel drie weken geleden, is het aantal coronabesmettingen verhonderdvoudigd. Vrijdag waren er ruim 5.500 gevallen bekend, bijna driekwart daarvan in Italië. Vrijwel alle lidstaten hebben coronagevallen binnen hun grenzen en de aantallen stijgen snel.

Nogal wat lidstaten toonden hun irritatie over de beperkingen die Duitsland, Frankrijk en Tsjechië opleggen aan de export van mondmaskers, handschoenen, veiligheidsbrillen en ontsmettingsgels, medisch materiaal dat nodig is om de verspreiding van het virus in te dammen. Ministers Bruins hield zijn collega’s voor dat dit niet bijdraagt aan het tegengaan van een epidemie, de virusbestrijding vraagt er juist om de beschikbare preventieve middelen in te zetten waar ze het meest nodig zijn.

Exportbelemmeringen

Ook de Commissie zette zich af tegen een ‘eigen volk eerst’-benadering. Zij onderzoekt of de beperkingen van de export door Berlijn, Parijs en Praag strijdig zijn met de Europese regels voor het vrij verkeer van goederen. De drie aangesproken ministers stelden dat de exportbelemmeringen nodig zijn om prijsstijgingen te voorkomen en overzicht te krijgen op de voorraden.

Twintig EU-landen (waaronder Nederland) trekken met de Commissie op om gezamenlijk mondkapjes en ander benodigd medisch materiaal in te kopen. Komende maandag worden de eerste offertes verwacht van fabrikanten. Wanneer de eerste leveringen mogelijk zijn, kan de Commissie nog niet zeggen.

De Commissie zegde verder 37,5 miljoen euro toe voor laboratoria die zich toeleggen op de ontwikkelingen van een vaccin tegen corona. Eerder reserveerde de Commissie daar al 10 miljoen euro voor.

Sommige bewindslieden benadrukten de noodzaak om grootscheepse evenementen af te blazen. Diplomaten en EU-ambtenaren houden er rekening mee dat vanaf volgende week ook in Brussel de nodige vergaderingen worden geannuleerd. Vrijdag ging een van de EU-ambassadeurs vrijwillig in quarantaine omdat ze contact had gehad met een EU-ambtenaar die besmet is.