Labialabello en vulcacrèmes: hoe ernstig moeten we die vagina-hype nemen?

“Is alles oké daar?”

Ik lig met mijn benen gespreid en krom mijn tenen, omdat ik vrees dat wat er komt pijn gaat doen.

“Waar?”

“Dáár?”

“Oh ja hoor, een beetje rood maar dat trekt wel weg, voor de rest: perfect normale vagina”, zegt Satan terwijl ze de laatste restjes wax verwijdert.

Voor u denkt dat ik constant nood heb aan de bevestiging van anderen: in de zoektocht naar mezelf heb ik heus al met een handspiegel tussen mijn benen gezeten. Ik weet wie ik ben en hoe ik eruitzie, ook daar. Ik weet gewoon niet of het allemaal kits is achter mijn rits. Veel vulva’s heb ik immers nog niet onder ogen gekregen. Ik heb eens een badkamer gedeeld met een vriendin en mijn ogen vluchtig over de venusheuvels in de sauna laten reizen, maar wat er zich tússen de benen van vrouwen afspeelt is goed verborgen. Wie geen seks heeft met vrouwen of niet beroeps­gewijs naar die regio moet pendelen, wordt zelden met de neus op de feiten gedrukt. “Ik krijg de vraag zeker om de twee weken”, vertelt mijn schoonheidsspecialiste laconiek. “En ik zeg altijd hetzelfde: elke vulva ziet er anders uit, dus elke vulva is normaal.”

Niet bepaald het antwoord waar ik op zat te wachten. Want hoe weet ik nu dat ik écht oké ben? Ik ben het zo gewoon om geconfronteerd te worden met heersende schoonheidsidealen dat ik ervan overtuigd ben dat er een bepaalde standaard is waar ik aan moet voldoen. Hoe gespierd mijn armen mogen zijn, hoe bol mijn bips of hoeveel haar ik onder mijn oksels mag hebben. Het lijkt dus maar logisch dat er ook een norm is voor mijn geslachtsorgaan. Dat er mooie en lelijke exemplaren bestaan. En dat die van mij hopelijk een raspoes is.

Vaginaschaamte, zo heet het fenomeen waarbij vrouwen zodanig weinig worden geconfronteerd met andere vagina’s dat ze veel kwetsbaarder zijn voor meningen en voorschriften van anderen over wat een goede gleuf nu eigenlijk is. Meningen van mannen bijvoorbeeld, die allicht niet veel meer afweten van onze anatomie, maar die ons toch met de grond gelijk kunnen maken met een giftige opmerking over hoe we zouden moeten ruiken of hoe strak we zouden moeten voelen. Opvallend: dit soort steken zal je nooit van beproefde bedpartners krijgen, maar veeleer van onervaren lulletjes-ook-niet-zo-rozenwater die zich voor het vrouwelijke geslachtsorgaan doorgaans baseren op hetzelfde bronmateriaal als jij: porno. Waar alle punani perfect roze en permanent plensnat zijn, geen labia minora lijken te hebben en volledig geurloos zijn.

De toegankelijkheid van porno wordt regelmatig aangehaald als de oorzaak van de toename van intieme plastisch chirurgische procedures. Ook de opkomst van athleisure zorgt er volgens artsen voor dat vrouwen zich veel bewuster zijn geworden van hoe hun schaamlippen eruitzien in een strakke legging. In Amerika zijn er zelfs meisjes van 9 die te kennen geven dat ze een ‘labioplasty’ willen – al doen ze dat vermoedelijk niet met die woorden. Het inkorten van de binnenste schaamlippen – een populaire procedure die ‘De Barbie’ wordt genoemd – kan voor sommige vrouwen die écht last ondervinden van hun langere schaamlippen een oplossing betekenen, maar voor de grote meerderheid van de bevolking is het absoluut geen noodzaak, bevestigen gynaecologen.

Maar ook wie chirurgische ingrepen nogal, welja, ingrijpend vindt, ontsnapt tegenwoordig niet aan het idee dat ze meer zouden moeten investeren in hun intieme zone. Uit een recent rapport van Allied Market Research blijkt dat de wereldwijde markt van ‘feminine hygiene products’ tussen 2016 en 2022 met meer dan 6 procent zal stijgen en zo’n 42,7 miljard dollar winst zal maken. Die markt behelst al lang niet meer enkel maandverband en tampons. Van vochtige doekjes, schaamhaarolie en wasgels zijn we ondertussen geëvolueerd naar een groot aanbod aan cosmetica die claimen dat ze onze vulva zullen exfoliëren, hydrateren, strakker maken en van een juiste tint en glans voorzien. Het aanbod is niet minder dan angstaanjagend.

Het bedrijf Two L(i)ps verkoopt bijvoorbeeld een De-crease crème die je poes weer in de plooi belooft te leggen, een labialabello “because your other lips get chapped too” en een sheetmask met actieve houtskool en hyaluronzuur dat je afgepeigerde zuidelijke regionen intensief zou moeten detoxen en je schaamlippen plumper maakt “zonder dat je fillers nodig hebt” – al is dat anno 2020 natuurlijk ook een optie. Pretty Woman Inc. maakt dan weer ‘passion dust intimacy capsules’, tabletjes die je in je vagina moet schuiven en die, wanneer je nat wordt, glitter en een geurtje verspreiden want your yeast infection brings all the boys to the yard blijkbaar. My New Pink Button gaat nog een stapje verder en gaat prat op een ‘genital colorant’, een blusher die je vulva ‘vibrant, pink and young’ moet doen lijken. Volgens het Britse Woo Woo is hun nieuwe ‘Lift and Tighten Gel’ perfect voor een speciale gelegenheid, waarna ze het ding in de markt zetten met de slogan “I’m dreaming of a tight christmas”.

Wie nog wat geloof heeft in de mensheid denkt dat die bedrijven niet van de grond komen, maar hun Instagram-following en de verkoop­cijfers spreken boekdelen. Het houts­koolmasker van Two L(i)ps was twee maanden na de release al meer dan tienduizend keer over de digitale toonbank gegaan. Goop, het beroemde lifestyleplatform van Gwyneth Paltrow, zette wereldwijd zoveel vrouwen aan tot ‘vaginal steaming’ dat artsen meermaals moesten opdraven in de media om uit te leggen waarom dat geen goed idee is.

Als vrouw van de wereld weet ik uiteraard dat cosmeticagiganten overleven door munt te slaan uit onze onzekerheid en dus ook onze vaginaschaamte. Maar als zowat iedere cosmetische multibrandstore én Zalando moisturizers voor mijn muis market kan ik niet anders dan me afvragen of ik mezelf die dingen niet ook moet (laten) aansmeren?

Gynaecologe Susanne Housmans, verbonden aan het UZ Leuven, stelt me gerust. “Je vagina is een wonderlijk orgaan dat perfect in staat is zichzelf te onderhouden. Ze bevat gezonde bacteriën, lactobacillen, die de zuurtegraad en het ecosysteem in stand houden. Die bacteriën hebben uiteraard een geur, en die verschilt afhankelijk van de leeftijd of het moment in je cyclus, maar is enkel onaangenaam wanneer er een infectie plaatsvindt.” Volgens dokter Housmans hebben we dus absoluut geen nood aan intieme cosmetica. “Integendeel: hoe meer je gaat prutsen met het ecosysteem van je vagina, hoe meer kans dat het de foute kant uitgaat. We zien net meer problemen opduiken omdat mensen te onvoorzichtig omgaan met hun genitaliën, en ze die elke dag agressief reinigen of geparfumeerde inlegkruisjes gebruiken.” 

Vaginale maskertjes of serums is de arts in de praktijk nog niet tegengekomen, maar ze raadt ten stelligste af deze producten te gebruiken in de buurt van de schaamlippen. “De huid van je venusheuvel is minder gevoelig, dus daar een hydraterende crème smeren is vermoedelijk redelijk onschuldig. Net als de huid op de rest van je lichaam is je huid daar ook onderhevig aan ouderdom, waardoor de elasticiteit er wat uit gaat, maar ik betwijfel of die crèmes helpen. Vermoedelijk hebben ze hetzelfde effect als een tonende bodylotion voor je benen.”

Ik zou echter een belabberd journalist zijn, mocht mijn nieuwsgierigheid het niet winnen van mijn gezond verstand – althans dat is toch de invulling die ik zelf aan mijn job geef. Ik bestel een ‘Vanicure Specialties’ set bij The Perfect V, een award winning bedrijf dat ‘luxury skincare for the V’ verkoopt. Voor 75 euries ontvang ik een VV Cream “to moisturize and rejuvenate”, een VV Mist “to refresh and hydrate”, VV Beauty Sheets “to cleanse and renew” en een ‘Shades of V Luminizer’.

Vooral die laatste trok mijn aandacht. Ik vind geen tutorials over hoe ik mijn yoni zou moeten highlighten maar volgens de website moet ik het goedje gewoon over heel de zone uitsmeren “to add some extra prettiness”. De beste resultaten bereik je blijkbaar wanneer je de luminizer gebruikt in combinatie met de dagcrème en hoewel ik na drie dagen nog geen verschil zie, hoop ik dat de voordelen van mijn nieuwe skincare routine dan tenminste op lange termijn waarneembaar zijn. Dat na mijn dood de lijkschouwer aangenaam verrast wordt wanneer hij het astronautenpak van mijn broze botten knipt en een letterlijk schitterende venusheuvel mag aantreffen.

Het effect van de andere producten zijn dan weer instant. De eerlijkheid gebiedt me te schrijven dat ik het parfum niet gebruik. Ik krijg al een schimmelinfectie-by-proxy wanneer ik vrouwen in mijn Instagram-feed zie neerzijgen in een bad vol kleurstoffen en glitter en heb geen zin mijn poes op te offeren voor een Pullitzer. De vochtige doekjes test ik wel. Ik merk dat ze anders ruiken dan de bekende lactacyd-wipes die ik op een festival wel eens durf bovenhalen. Meer vlierbloesem, minder kamille, maar verandering van spijs doet misschien wel… eten? Mijn lief moet er echter niet van weten en vindt het weinig natuurlijk geuren. Ik voel me plots belachelijk dat ik van mannen enkel verwacht dat ze hun voorhuid eens naar achteren halen onder de douche, maar dat ik zelf wel naar een veldboeket moet walmen.

“Het is een vagina, geen pina colada”, schrijft Canadees gynaecologe Jennifer Gunter in haar bestseller The Vagina Bible. Gunter bracht het boek uit nadat ze merkte hoe weinig vrouwen op de hoogte zijn van de anatomie en de functie van hun geslachtsorgaan en hoeveel foute informatie er circuleert. Onbekend is immers onbemind, en aangezien de beste vorm van selfcare nog steeds self love is, steek je best enkel een poedercompact tussen je benen om in de spiegel te kijken. Het is om diezelfde reden dat in november het vagina­museum werd geopend in Londen, waarom Goedele Liekens haar vaginaboeken maakte en de online database Labia Library bestaat: hoe meer vagina’s we zien, hoe meer kans dat we onze eigen vagina graag gaan zien.

Knowledge is power en anno 2020 is het hoog tijd dat we de macht over ons eigen lichaam in eigen handen nemen. Letterlijk, wat mij betreft. Om het met de woorden van groot denker Beyoncé te stellen: come on ladies, now let’s get in-formation.