Stapt CD&V mee in een Vivaldi-coalitie of niet? Partijbureau moet vandaag duidelijkheid brengen

Vanmiddag om 16 uur komen de koninklijke opdrachthouders Sabine Laruelle (MR) en Patrick Dewael (Open Vld) verslag uitbrengen op het paleis. De voorbije dagen werkten zij op een piste om socialisten, groenen, liberalen en CD&V samen te brengen rond een ‘kadernota’, die de krijtlijnen moet vastleggen voor eventuele regeringsonderhandelingen. Ze willen richten zich op de begroting, sociaal-economische hervormingen, ethische thema’s en de staatshervorming.

Groenen en socialisten eisen voldoende inhoudelijke garanties, maar willen net als de liberalen de gesprekken wel aangaan. Alleen CD&V vroeg meer tijd, tot na het partijbureau dat deze ochtend plaatsvindt. Een geplande vergadering afgelopen weekend werd daarom geannuleerd. Eens te meer zijn alle ogen gericht op de christen-democraten. Zijn zij bereid om in zo’n zogenaamde Vivaldi-coalitie te stappen?

Indekken

Zaterdag kwam voorzitter Joachim Coens (CD&V) met een opmerkelijk initiatief: 27.000 leden ontvingen een enquête in hun mailbox, waarbij onder meer gevraagd wordt wat ze vinden van de strategie om bij de federale onderhandelingen vast te houden aan een Vlaamse meerderheid. En wat als dat niet lukt? Is een Vivaldi-coalitie dan wel mogelijk? Hij wil de resultaten gebruiken om op het partijbureau knopen door te hakken.

Coens had van bij het begin van zijn voorzitterschap aangekondigd de leden meer te betrekken. In Spanje hanteert het extreemlinkse Podemos al langer dat soort enquêtes, net als de Vijfsterrenbeweging in Italië. Maar in de Belgische politiek is deze manier van werken erg uitzonderlijk, al zeker tijdens lopende onderhandelingen.

Politieke wetenschappers krijgen allicht een hartverzakking bij de methodiek. Zo werden niet alle leden bevraagd, maar alleen zij die een e-mailadres hebben opgegeven. Bovendien kun je je de vraag stellen hoe representatief de resultaten zullen zijn. Gisteren ging al het gerucht dat ACV en Beweging.net volop aan het rekruteren waren om de stemming te beïnvloeden. De twee bevriende organisaties uitten zich eerder al als voorstanders van Vivaldi. 

“De methodiek is ook niet de essentie”, zegt politicoloog Carl Devos (UGent). “Dit is geen wetenschappelijk, maar een politiek instrument. De CD&V wordt geacht het standpunt van de basis al te kennen, door het contact met de lokale afdeling en de mandatarissen.” Eerder bleek al uit een rondvraag van Het Laatste Nieuws dat een meerderheid van de burgemeesters pleit voor een regering mét N-VA. Anderzijds wil de linkervleugel van de partij eindelijk vooruit, zonder de basis. “Allicht wil Coens zich indekken voor de beslissing die hij neemt.”

Niet realistisch

Intussen voert N-VA-voorzitter Bart De Wever de druk op. In VTM Nieuws loofde hij de beginselvastheid van de CD&V. Hij pleitte er ook voor dat de deelstaten de federale onderhandelingen moesten overnemen om uit de impasse te geraken. Niet toevallig werd dat idee van een afspiegelingscoalitie eerder al geopperd door CD&V-voorzitter Joachim Coens (DM 5/2). Ook oud-premier Yves Leterme klopte vorige week in De Standaard nog eens op die nagel.

Alleen, erg realistisch is die uitweg niet. PS en Ecolo, beide in de Waalse regering, wezen de piste gisteren meteen af. Zij pikken het niet dat Brussel in zo’n constellatie over het hoofd wordt gezien. Bovendien, PS-voorzitter Paul Magnette gaf vorige maand duidelijk aan dat hij geen heil meer ziet in onderhandelingen met de Vlaams-nationalisten. Zolang die positie niet wijzigt, is het twijfelachtig dat het paleis nog een poging opzet om PS en N-VA samen te brengen, onder welke vorm dan ook.  

Vivaldi is daarom het enige overgebleven alternatief. In de Wetstraat wordt er rekening mee gehouden dat de opdracht van Laruelle en Dewael wordt verlengd. Hun werk is nog niet af. Alleen, wat als CD&V straks de deur straks hard dichtgooit? De opties van de koning zijn stilaan opgebruikt. Of het moeten nieuwe verkiezingen zijn.