‘Typisch Tieners’: 15 tips uit het moderne opvoedingshandboek voor ouders

© iStock

Tieners zijn vermoeiend. Hun hormonen slaan op hol en hun hersenen gaan door een overgangsperiode. Voor ouders die hun tieners willen bijbenen brengt de Gezinsbond nu een modern opvoedingshandboek uit.

Vrij laten of grenzen stellen? Straffen of proberen te begrijpen? Veel ouders zijn de weg kwijt als het gaat over de opvoeding van hun opstandige tieners in deze snelle en multimediale tijden. Het nieuwe pedagogische en praktische handboek ‘Typisch Tieners’ dat in samenwerking met De Gezinsbond werd geschreven, probeert zoekende ouders een handleiding te bieden aan de hand van ervaringen van andere ouders en de expertise van deskundigen in het veld. Zowat alle thema’s die jongeren en hun ouders bezig houden, komen aan bod: van sociale media, gamen, alcohol en drugs tot uitgaan, verliefdheid, seks, foute vrienden, … Alvast enkele tips:

1. Opruimen:

Je huis is geen duiventil. Stel grenzen en maak duidelijke afspraken over de do’s-and-don’ts. Zo blijft het leuk en leefbaar. En af en toe gezellig. Toch is het geen evidentie dat je puber spontaan stoffer en blik vastpakt. Maak daarom duidelijke afspraken over wie welke klusjes moet doen. Hoe, wanneer en hoelang. Concrete instructies werken beter dan vage dreigementen.

2. Pubertijd:

De hersenen van een tiener maken spectaculaire sprongen. Die sprongen zorgen voor typisch tienergedrag. Een portie paranoia en een toefje egocentrisme bijvoorbeeld. Ze kunnen er niet aan doen. Doordrammen en discussiëren. Zwart roepen wanneer jij wit zegt. Het komt allemaal door die aanpassingen in de hersenpan van je puber. Dat wil echter niet zeggen dat je niet mag reageren. Blijf toch maar grenzen stellen. En proberen het ‘wijze’ deel te stimuleren. Loop niet in de val van het gekibbel. Laat hoog oplaaiende emoties eerst bekoelen. En dan ga je praten. Zet de eerste stap en focus niet te veel op de strubbelingen. Wel op de fijne dingen. Of ze zullen luisteren, is een andere kwestie. Tieners kijken met nieuwe ogen naar zichzelf. En naar jou. En zien waar je tekortschiet. En vinden jou gênant. Toch ben je nog lang niet afgedankt.

Concrete instructies werken beter dan vage dreigementen.

3. Drugs en alcohol:

Ook al vis je wat wiet uit de tas van je tiener: blinde paniek is niet nodig. Een goed gesprek wel. En ook stel grenzen. Cannabis is verboden voor minderjarigen. Punt. Onder zestien: geen alcohol. Onder achttien: geen sterkedrank. Zo zegt de wet het en zo zeg jij het best ook. Strompelt je tiener dronken over de drempel? Laat de kater zijn werk doen en praat er dan over. Check wat erachter zit: gewoon wat uitproberen of toch een probleem?

4. Privacy:

Respecteer de privacy van je pubers. Blijf van hun spullen en uit hun berichten. Hun biotoop is van hen. Ook al lijkt daar een bom ontploft. Basishygiëne in het oog houden, moet wel kunnen.

5. Vrienden:

Vrienden winnen aan belang. Jij schuift op en moet wat loslaten. Niet makkelijk, maar je kunt het. Je kroost heeft het nodig om te bouwen aan een eigen ik.

6. Kibbelende broers en zussen:

Probeer onpartijdig te zijn. Ze lossen het meestal zelf op en trekken daar lessen uit. Win-win.

7. Communicatie:

Zonder communicatie ben je de klos. Praat zoveel mogelijk met je puber. Samen eten is vaak een goed begin. Komt er niet veel uit? Laat toch voelen dat je er voor hen bent. Absoluut te mijden: vissen en peuteren.

8. Pesten:

Pesten snijdt diep. Het grijpt naar je keel. Hoe sneller er wordt ingegrepen, hoe beter. Geef je tieners begrip, steun en een luisterend oor, en neem contact op met de school.

9. Geld:

Voor kleine klusjes thuis hoef je niet te betalen . Je blijdschap moet voldoende zijn.

Zakgeld geven? Een goed idee. Afspreken wat ze met dat geld mogen doen? Ook een goed idee. Praat open over geld. Weg met taboes. Maak je pubers duidelijk dat geld niet uit de lucht komt vallen.

Vakantie- en weekendjobs zijn een ideale leerschool. Voor kleine klusjes thuis hoef je niet te betalen . Je blijdschap moet voldoende zijn.

10. Verliefdheid:

Voelen je tieners vlinders fladderen? Neem die gevoelens serieus en hou het gesprek open. Dan gaan ze ook bij jou aankloppen op momenten dat ze het moeilijk hebben. Wanneer ze gedumpt worden of worstelen met hun geaardheid bijvoorbeeld.

11. Seks:

Denk niet dat het internet de voorlichtingsklus van je overneemt. Het is een megagrote infobron, maar tieners vinden er ook veel tegenstrijdigheden. Jij blijft broodnodig: om onrealistische beelden uit de media bij te stellen, om moeilijke thema’s bespreekbaar te maken en correcte info te geven. Porno ligt door het internet voor het grijpen. Je kunt er donder op zeggen dat je pubers ernaar kijken. Zolang ze snappen dat die filmpjes nogal fake zijn, is er niets aan de hand.

'Typisch Tieners': 15 tips uit het moderne opvoedingshandboek voor ouders
© iStock

Hoe meer openheid, hoe beter. Goed geïnformeerde pubers beginnen later aan seks en doen het ook veiliger. Je pubers doorlopen hun eigen seksuele ‘carrière’ met heel wat klungelen en proberen, en met verschillende keren een eerste keer. Tussen de eerste kus en de eerste keer met iemand naar bed gaan, zit gemiddeld vier jaar. Pubers zullen niet ineens een paar stappen overslaan omdat hun lief mag blijven slapen. Dat van die kat en die melk klopt dus niet.

12. School:

Je kroost slijt jaren op de schoolbanken. Ze maken dus beter de juiste keuze. Sta open voor wat tieners willen en kunnen. Zet je eigen dromen opzij. De meest zijn toch bedrog. Schoolmoeheid lach je niet zomaar weg. Praat erover en kijk wat aan de basis ligt. Leg minder nadruk op punten en presteren. Probeer stress te reduceren. Leggen je pubers de lat te hoog? Vertel hun dat ze meer zijn dan de punten op een rapport.

Faalangst kan pubers hinderen bij het leren. Ze zitten vast in paniek, in een foute manier van denken. Blijf er niet mee zitten, maar pak het samen met hen aan. Helpen bij het huiswerk mag, het in hun plaats maken niet. Leer je pubers vooral plannen en structureren.

13. Hobby’s:

Heel wat pubers haken af op hobbyvlak. Verplichten zal niet lukken, motiveren om even vol te houden misschien wel. Gewoon wat hangen in de zetel moet bovendien kunnen. Een beetje minder ‘moeten’ moet ook kunnen. Hebben je pubers het echter druk, druk, druk? Hoog tijd om te schrappen in propvolle agenda’s. geef zelf het goede voorbeeld en zoek wat zen. Gsm uitzetten en ademen.

14. Internet

Maak afspraken over het gebruik van internet. Een paar basics moeten zeker kunnen. Niet aan tafel, niet in bed en niet tijdens het huiswerk is een goed begin. Panikeer niet als je tiener in aanraking komt met foute dingen en foute mensen op het web. Praat erover. En check zeker niet stiekem de chat- en surfgeschiedenis van je kind. Zo raakt het vertrouwen zoek.

15. Scheiding:

'Typisch Tieners': 15 tips uit het moderne opvoedingshandboek voor ouders

Bij een scheiding staat je wereld op zijn kop. Maar ook die van je pubers. Luister naar hun wensen en ideeën. Hopeloos verliefd en zin in een nieuw gezin? Take it easy en begrijp dat je pubers niet bepaald staan te popelen. Geef nooit het gevoel dat ze moeten kiezen. Bespaar hen ook de harde woorden over je ex. Probeer sereen te blijven en zorg dat ze ergens hun hart kunnen luchten.

Twee huizen, twee kamers, twee setjes huisregels. Niet altijd simpel voor een puber. Geef geduld, tijd en duidelijkheid. In je eentje opvoeden en knopen doorhakken: niet eenvoudig. Zoek een compagnon de route of steek je licht op bij lotgenoten. (TE)

Het boek ‘Typisch Tieners’ is verschenen bij Borgerhoff & Lamberigts en kost 24,95 euro. Voor meer info: http://www.borgerhoff-lamberigts.be

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content