WHO-topman Tedros Adhanom Ghebreyesus heeft de uitbraak van het nieuwe coronavirus vandaag voor het eerst een pandemie genoemd. Dat is geen verrassing. De WHO stelt dat een pan­demie een ‘wereldwijde verspreiding’ van een nieuwe ziekte is die voldoende ernstig is en die een grote impact heeft.

Sommige virologen spraken eerder al van een pandemie, onder wie viroloog Marc Van Ranst.

Tedros Adhanom Ghebreyesus wees erop dat het aantal besmettingen met het nieuwe coronavirus buiten China de voorbije weken is verdertienvoudigd, en het aantal getroffen landen verdrievoudigd. Er zijn volgens de WHO nu meer dan 118.000 gevallen in 114 landen, en 4.291 mensen zijn gestorven. De organisatie verwacht dat de aantallen de komende weken verder zullen oplopen.

Actie is nodig

Tegelijkertijd benadrukte de topman dat het gebruik van het woord ‘pandemie’ an sich niets verandert. De WHO roept een uitbraak overigens niet langer officieel uit als een pandemie, maar ze gebruikt de term nog wel. Het gebruik van het woord benadrukt vooral dat landen actie moeten ondernemen om de uitbraak onder controle te krijgen. Professor Herman Goossens (UAntwerpen) bevestigde in Terzake dat de officiële benaming van ‘pandemie’ door de WHO geen enkel verschil maakt of gevolg heeft voor hoe we met het nieuwe coronavirus omgaan.

Volgens de WHO-topman kunnen alle landen samen de koers van deze wereldwijde epidemie veranderen. Hij wees erop dat verschillende landen, zoals China en Zuid-Korea, hebben getoond dat het mogelijk is het virus te beteugelen. “Vind, isoleer en behandel elk geval van Covid-19, en spoor elk contact op”, zo riep hij op.

Internationale noodtoestand

Voordien sprak de WHO nog niet over een pandemie. Op 30 januari kondigde ze wel de internationale noodtoestand af. Daardoor kon ze al wereldwijde adviezen uitbrengen over de bestrijding van de ziekte en zo de internationale maatregelen proberen te coördineren.

De drempel voor zo’n besluit ligt al hoog, omdat de WHO rekening moet houden met de negatieve gevolgen voor het maatschappelijk leven en de economie. Spreken van een pandemie zou die gevolgen nog kunnen vergroten.

De laatste keer dat de WHO van een pandemie sprak, was met het H1N1-virus in 2009.