Nutella, afwasmiddel en heel veel wc-papier: het hamsteren is begonnen

In de ondergrondse parking is er geen plekje meer vrij, aan de kassa’s staan mensen te wachten tot er weer een winkelkar vrijkomt. In de Colruyt van Linkeroever in Antwerpen laden mensen hun karren vol met pasta, blikken tomatensaus, luiers, blikken maïs, afwasmiddel, potten choco, flessen water, chips en afbakbroodjes. 

“Jij noemt dat hamsteren, ik noem dat voorzichtig zijn.” Katarzyna heeft zelfs flessen pure alcohol mee. “Om mijn handen te ontsmetten, want mijn antibacteriële handgel is op.” Ze haalt haar gsm boven en toont een website waarop per land het aantal coronabesmettingen te zien is. “Ik volg het nieuws op de voet. Mijn dochter en ik zijn astmapatiënten, we nemen geen risico’s.”

Katarzyna duwt haar boodschappen naar haar wagen, achter haar loopt een man die heel graag haar lege kar wil. “Ik vind dat de overheid veel te laks is. Ze hadden al lang alles moeten sluiten”, zegt ze. Of ze niet denkt dat het riskanter is om anderhalf uur lang in een overvolle supermarkt te staan? “Ik had totaal niet verwacht dat het al zo druk was, ik ben echt geschrokken.” 

Overvolle karren

Het is ondertussen bijna een uur aanschuiven tot aan de kassa. De rijen lopen tot aan de koelafdeling, helemaal achteraan in de winkel. In het gangpad staan palletten vol voeding in blik, en een grote hoop leeg karton. Danny heeft twee dozen eieren vast, het zijn bijna de laatste. Hier en daar vertonen de rekken al gaten: ook de bloem en de suiker is bijna op. Een verkoopster zucht: “Dit is toch echt wat overdreven? We kunnen nauwelijks volgen.” Haar collega, die al heel de namiddag aan de kassa staat, vraagt zich af vanwaar deze stormloop plots komt. “Hebben ze misschien iets op de radio gezegd?” 

Danny legt de eieren in zijn al overvolle kar. “Ja, ik begin toch wat bezorgd te worden. Niet zozeer voor mezelf, maar voor mijn familie. Ik hou rekening met een lockdown. En je ziet, de rekken raken toch al wat leeg.” 

In Gent is het ook van dat – in de vooravond lopen de wachtrijen aan de kassa op tot ruim een uur. “Ik heb het hier nog nooit zo druk geweten, alsof we voor de kerstdagen staan”, zegt winkelverantwoordelijke Nicholas Vermeersch. Zowat alles wat lang houdbaar is, vliegt de deur uit. “Ook het wc-papier raakt stilaan uitgeput, naar Italiaans voorbeeld. Vannacht wordt alles opnieuw geleverd en werken we met man en macht om de voorraden weer aan te vullen.” 

In de Colruyt van Sint-Amandsberg wordt net een nieuwe kar vol met wc-papier aangereden. Mensen springen er bijna op, ook al hadden ze alvast een voorraadje keukenrol ingeslagen, voor de zekerheid. Twee jonge meisjes geven toe: “We weten niet waarom we per se wc-papier nodig hebben, maar iedereen doet het.” Ze vertellen dat hun moeder op reis is en dat ze alleen thuis zijn. “Uit paniek zijn we maar naar hier gekomen.” 

Onlinebestellingen

Bij Comeos, de nationale federatie voor de handel, zien ze dat de Belgen ook via hun computer volop aan het hamsteren zijn. “Online zien we een serieuze stijging van het aantal bestellingen, met 40 tot 50 procent meer dan normaal”, zegt woordvoerder Hans Cardyn. Bij Colruyt is het aantal bestellingen via Collect&Go toegenomen met liefst 70 procent ten opzichte van maart vorig jaar.  

“De laatste twaalf uur hebben mensen veel coronaberichtgeving moeten verwerken waarbij ook het woord ‘lockdown’ viel. Heel veel mensen hadden duidelijk de reflex om na het werk nog even langs de winkel te rijden”, zegt Hanne Poppe van Colruyt Groep. 

Van schaarste of rantsoenering is evenwel geen sprake, verzekert ze. “We hebben nog heel veel voorraad in onze distributiecentra en er vertrekken nog altijd volle vrachtwagens richting onze winkels." Ook bij Comeos laten ze weten dat we niet zullen verhongeren: “We zijn hier al mee bezig van voor de krokusvakantie. Alle distributiecentra zitten goed vol. Het enige probleem is dat we handen tekort komen om de winkelrekken te vullen.”

Toch werkt het hamsteren aanstekelijk. Van een extra pak pasta tot een tweede potje appelmoes, de winkelkarren zijn duidelijk voller dan normaal. Je weet maar nooit, is het motto. “We hadden helemaal niet het plan om zoveel mee te nemen, maar omdat je iedereen van alles ziet kopen, hebben we het maar ook gedaan”, zeggen Jelke en Melissa in de Colruyt in Sint-Amandsberg.

Toch zijn er ook best wat mensen die er niets van begrijpen, en de verzamelwoede vooral overdreven vinden. Boos mompelend lopen ze de winkel weer uit. Ook in de Colruyt op Linkeroever lijkt Piotr maar niet te kunnen beslissen of hij zich in de massa zal wagen. “Ik wil eigenlijk gewoon mijn boodschappen voor de week doen. Ik vind het toch maar raar, die paniek. Ik kom uit Polen, daar hebben ze drie dagen geleden al zo’n dag gehad waarop iedereen naar de winkel reed, terwijl het aantal zieken fors lager ligt dan hier. Ik begrijp echt niet waarom dat hamsteren nodig is, maar nu ik hier toch ben, vraag ik me af of ik ook wat extra eten zou meenemen?”