Stormloop op supermarkten nergens voor nodig: overal nog meer dan voldoende voorraad

“Nergens dreigen tekorten. Onze distributiecentra zitten nog voldoende vol.” Ondanks die herhaaldelijke boodschap van alle warenhuisketens lijkt niet iedereen erop te vertrouwen dat we deze coronacrisis zonder een tekort aan pasta, conserven of toiletpapier zullen doorkomen. Donderdag ging liefst dubbel zoveel droge voeding de winkels buiten als normaal. Ook gisteren werd nog massaal gehamsterd. Volgens de warenhuizen denken veel klanten ten onrechte dat naast de kledingwinkel en drogisterij ook de voedingswinkel op zaterdag dicht zal blijven. “Mensen mogen gerust zijn: de winkels zullen zaterdag open zijn.”

Sterker nog: alle ketens verwachten ook morgen weer een stormloop. Meer klanten, die bovendien ook meer in hun karretje laden. Dat zorgt onvermijdelijk voor grote logistieke uitdagingen. Handelsfederatie Comeos roept op tot kalmte: Er is geen schaarste, voor geen enkel voedingsproduct”, zegt Hans Cardyn. “Het enige waarmee we sukkelen, is de goederen tijdig tot in de winkelrekken krijgen. Als de verkoop van droge voeding op een dag plots verdubbelt, zijn er meteen ook dubbel zoveel vrachtwagens, chauffeurs en handen nodig om alles vanuit de 30 depots tot in de 7.000 winkels te krijgen. Alle logistieke en winkelmedewerkers werken zich uit de naad, maar daar botsen we nu soms op onze limieten, waardoor voor sommige producten op bepaalde plaatsen enig geduld nodig is.”

Het hamsteren noopte enkele winkels al tot maatregelen. ‘Maximaal 6 artikels van hetzelfde product per klant’, afficheerde de Albert Heijn van Zaventem. “Sommige van onze winkels worden bijwijlen bijna leeggekocht”, zegt Ann Maes. “En dan loopt het bijvullen wel even achter, maar van een algemene rantsoenering is geen sprake. Het zijn erg pittige dagen voor ons personeel, dat aan een razendsnel tempo werkt.” 

Bij Aldi kunnen klanten uitzonderlijk voor gesloten deuren komen te staan. Precies om haar mensen de kans te geven de rekken aan te vullen, laat de keten haar winkels toe over de middag een uur te sluiten, of ‘s avonds een uur vroeger dicht te doen. Colruyt schakelde al 170 kantoormedewerkers in om in de winkels bij te springen. “Voor komende week dienden zich zelfs al zo’n 1.000 vrijwilligers uit de ondersteunende diensten aan om te helpen”, weet Hanne Poppe. “Werkelijk ongezien. Het is voor onze mensen momenteel dan ook pompen of verzuipen. Overal werd de winkelvoorraad verhoogd. Morgenochtend (zaterdag, red) zullen de rekken opnieuw aangevuld zijn, maar naar verwachting zullen er ook weer snel gaten in te zien zijn. We krijgen gewoon de tijd niet om alles aan te vullen.”

Drukte en chaos dus. Hier en daar kwam het zelfs tot een robbertje bekvechten, of wat duw- en trekwerk omdat meerdere klanten zich op hetzelfde artikel stortten. Op verschillende plaatsen moest de politie tussenkomen. 

Comeos roept op zoveel mogelijk tijdens de daluren te winkelen, om massale toestromen en extra risico op infectie te beperken. “Koop ook voldoende, maar niet meer dan dat”, benadrukt Cardyn. “Het heeft toch geen zin 20 pakken wc-papier ineens te kopen. Dat zorgt alleen voor lege rekken – en dus ergernis bij anderen - en opstoppingen aan de kassa.”

Meer dan ooit worden de boodschappen dezer dagen ook online besteld. Met een verdubbeling van het volume van een normale week zit Delhaize momenteel aan haar plafond. “We vragen klanten zoveel mogelijk onze Collect-afhaalservice te gebruiken, en de Home Delivery voor te behouden aan ouderen en zieken die zich niet kunnen verplaatsen”, zegt Roel Dekelver. “Op die manier hopen we ook een steentje aan onze sociale rol te kunnen bijdragen.”

Nog voorraad genoeg dus, maar hoelang denken de warenhuizen dit zo te kunnen houden? Zolang de crisis duurt, als we de sector mogen geloven. Ook retailexperten zien niet meteen grote structurele tekorten ontstaan. “Zolang de productie in de voedingsfabrieken niet stilvalt, dreigt er geen probleem”, stelt Gino Van Ossel (Vlerick Hogeschool). “Anders dan het openbaar vervoer gebruiken of met 30 leerlingen samen in een klas gaan zitten, wordt nergens geadviseerd de productie van goederen stop te zetten – ook in Italië niet. Er is dus weinig reden om te vermoeden dat we de komende weken met echte bevoorradingsproblemen zullen kampen.”

Fevia, de federatie van de Belgische voedingsindustrie, kreeg van haar 700-tal leden nog niet één signaal dat er een capaciteitsprobleem in de productie zou dreigen. “Natuurlijk is die productiecapaciteit ook deels afhankelijk van het aantal personeelsleden dat ziek zou vallen”, beseft ook Nicolas Courant van Fevia. Maar ook de fabrikanten zelf beschikken nog over enorme voorraden. Meer dan anders zelfs. “De export van voedingsmiddelen - goed voor iets meer dan de helft van de Belgische productie - kreeg de voorbije weken door het virus immers een serieuze knauw. Een pak bestellingen viel al weg, onder meer voor China en Italië – twee belangrijke groeimarkten voor de sector”, zegt Courant. 

“En er zijn transportproblemen, door een tekort aan beschikbare containers en het wegvallen van de verbinding met China. De chocolade van Callebaut blijft daardoor in Antwerpen op de kade staan. Ook de vleessector heeft nog voorraad voldoende, onder meer aan varkensvlees. Idem wat bijvoorbeeld Evian-flessenwater betreft. De huidige voorraad aan aardappelen en diepvriesfriet en -groenten is zelfs goed om het hele land nog een jaar lang te voeden.”

Tot op vandaag blijven ook de leveringen vanuit de risicogebieden trouwens komen: volgens Comeos geen grote leverproblemen voor pakweg de Italiaanse parmaham of mozzarellakaas. “De belevering vanuit Frankrijk, Duitsland of Italië zouden op termijn misschien wel in het gedrang kunnen komen”, denkt retailspecialist Jorg Snoeck. “Maar dramatisch is dat niet. Ons voedsel komt sowieso veel meer uit ‘de korte keten’ – geproduceerd op de velden en in bedrijven in onze buurt dus. De consument vraagt dat.”

Komt er op een dag toch een tekort aan Barilla-pasta of parmaham, dan zijn er nog altijd het in Roeselare geproduceerde Soubry en de Gentse Gandaham, oppert zijn collega Van Ossel. “En wat dat hamsteren betreft, dat blijft niet duren: iedereen die wc-papier wou inslaan, heeft dat binnenkort echt wel gedaan.”

Lees ook:

Van afhaalfrituur tot kapper: wat valt er allemaal wél en niet onder nieuwe strenge coronamaatregelen

“Ik wil iemand aanraken. Ik word gek van de stilte”, Thomas Siffer ziet in België gebeuren wat hij al een week in Italië meemaakt (+)

Alles over reizen in coronatijden: boeken of niet? Welke rechten heb je bij annulatie? Wat is impact op reissector? (+)