Waarom begint iedereen toiletpapier te hamsteren?

“Angst is besmettelijk”, zegt Steven Taylor, professor psychiatrie aan de Canadese Universiteit van British Columbia en auteur van het boek Psychology of Pandemics. “We pikken signalen op door te kijken naar andere mensen - zo gebeuren stormlopen in stadions - dus als je in een winkelcentrum bent en je ziet dat mensen rondom je zich angstig gedragen en een voorraad inslaan, dan heeft dat een besmettelijk effect waardoor ook andere mensen te veel beginnen te kopen.”

Sociale media spelen overigens een grote rol in de verspreiding van de angst omtrent het coronavirus, aldus Taylor. Verkeerde informatie verspreidt zich als een lopend vuurtje en paniekstemmen klinken luider op zulke open platformen.

Covid-19 beangstigt mensen, omdat het nieuw is en er nog niet zoveel over is geweten. Als mensen tegenstrijdige berichten opvangen over het risico dat ermee gepaard gaat en hoe ernstig ze zich erop zullen moeten voorbereiden, hebben ze de neiging om extreem te gaan reageren, vertelt Taylor. “Als aan mensen wordt gezegd dat er iets gevaarlijks aankomt, maar het enige dat je moet doen, is je handen wassen, dan lijkt die actie niet evenredig tot de bedreiging”, zegt hij. “Bijzondere gevaren vereisen bijzondere voorzorgsmaatregelen.”

Daarnaast kan de overdreven reactie ook het gevolg zijn van de vrees voor een totale quarantaine. Er heerst onzekerheid “over hoeveel je nodig hebt omdat je niet weet hoe erg de zaken zullen worden", aldus Taylor. Dat sommigen dan een maandenlange voorraad beginnen aan te leggen, leidt tot “een overdreven gevoel van hoogdringendheid en een vrees voor tekorten”, vertelt hij. “Een vrees voor schaarsheid leidt tot daadwerkelijke schaarsheid en dan krijg je het sneeuwbaleffect.”

Volgens Frank Farley, professor psychologie aan de Temple University in Pennsylvania, het is een natuurlijke reflex van de mens om zich te goed te willen voorbereiden. “Het virus wakkert een soort van overlevingspsychologie aan, waarbij we zoveel mogelijk thuis moeten leven en dus een voorraad van essentiële zaken moeten aanleggen. Daar hoort zeker toiletpapier bij”, vertelde hij aan CNN. 

Bovendien geeft het hamsteren van toiletpapier mensen een gevoel van controle, zegt Taylor, erop wijzend dat het inslaan van een massavoorraad een egoïstische daad is, waarbij geen rekening wordt gehouden met gezondheidswerkers, zieke mensen of gewone mensen die eerdaags geen toiletpapier meer kunnen kopen. “Het is allemaal het gevolg van deze golf van anticiperende angst”, aldus Taylor. “Mensen worden bang in aanloop naar de eigenlijke infectie. Ze hebben niet nagedacht over het grotere plaatje, zoals de gevolgen van het inslaan van toiletpapier.”

Binnenkort heeft iedereen die toiletpapier wil inslaan zijn voorraadje klaar, maar dan is het aan een ander product, zegt Taylor. “Dit zijn rages en deze toiletpapierrage zal uitdoven, maar dan steekt er weer een andere de kop op”, aldus de psychiater. Het feit dat we niet weten hoe lang deze situatie zal duren in combinatie met de verontrustende foto’s van winkelrekken op sociale media is immers een krachtige manier om mensen aan te zetten tot paniekshoppen.

Bekijk ook: Magazijnmedewerker drijft spot met ‘hamsteraars’ van wc-papier in video

Bekijk ook: Hamsterwoede in de supermarkten is nergens voor nodig