Direct naar artikelinhoud
Portret

De emir van Dubai zit in nauwe schoentjes. En dat bewijst dat niet álles te koop is

De emir van Dubai zit in nauwe schoentjes. En dat bewijst dat niet álles te koop is
Beeld Gijs Kast

Met geld is – gelukkig maar – niet álles te koop. De emir van Dubai, sjeik Mohammed Bin Rashid al-Maktoum, heeft het niet ­geheim kunnen houden dat hij schuldig is bevonden aan de kidnapping van zijn twee dochters. ­Daarnaast heeft hij zijn vrouw met de dood bedreigd.

Het was gefundenes Fressen voor de internationale pers toen Haya Bint al Hussein, echtgenote van sjeik Maktoum, vorige zomer naar Londen vluchtte met haar twee kinderen. Haya (45) is de zesde echtgenote van de steenrijke emir van Dubai, tevens minister-president en vic-president van de Verenigde Arabische Emiraten. De Jordaanse prinses, dochter van koning Hussein van Jordanië en halfzus van koning Abdullah II, voelde zich niet langer veilig in Dubai en vreesde voor haar leven, zei ze aan vrienden. Ze was erachter gekomen dat Maktoum (70) twee van zijn oudere dochters had laten ontvoeren omdat ze naar het buitenland gevlucht waren.

Nu heeft het Britse gerechtshof Maktoum dus verantwoordelijk gesteld voor ontvoering van die twee dochters én voor doodsbedreigingen aan zijn vrouw Haya. Zelf ontkent hij alle aantijgingen. Het gaat om een privézaak, vindt de emir.

Gedicht

De zaak ging aan het rollen toen prinses Haya in Londen onderdook met haar dochter Jalila (12) en zoon Zayed (7). In februari 2019 had Maktoum zich volgens de shariawet van haar laten scheiden na hardnekkige geruchten over de affaire van zijn vrouw met haar Britse lijfwacht. Haya zelf wist niets van de scheiding af. Toen bekend werd dat ze in Londen asiel had aangevraagd en daar dus wilde blijven, liet de sjeik weten dat hij het hoederecht voor zijn twee kinderen wilde. Intussen kon hij het niet laten om zijn woede te uiten op de sociale media. Op Instagram postte hij een ‘gedicht’ voor zijn vrouw: ‘Jouw dagen van liegen zijn voorbij en het maakt mij niet uit wat wij ooit waren of wat jij bent. Je hoort niet meer bij mij. Het maakt me niet uit of je leeft of sterft.’ Ook beschuldigde hij de prinses van diefstal omdat ze bij haar vertrek 30 miljoen euro zou hebben meegenomen. Het vermogen van Maktoum wordt op 4 miljard euro geschat.

In het begin had Haya de versie van haar echtgenoot over de twee ontvoerde dochters voor waar aangenomen. Maktoum beweerde dat ze beiden gered waren uit een gevaarlijke situatie en veilig thuis zaten. Maar toen ze in Londen zelf werd bedreigd door de sjeik, besloot ze hem aan te klagen. Volgens haar advocate vond de prinses tot tweemaal toe een pistool op haar bed waarvan de veiligheidspal was uitgeschakeld. Ook was er een helikopter bij haar huis geland. De bemanning dreigde haar te ontvoeren naar een afgelegen plek in Dubai.

De twee ontvoerde dochters zijn kinderen uit een van de eerdere huwelijken van Maktoum. Shamsa (nu 38) nam de benen in 2000 toen ze op het landgoed van de familie in het Britse Surrey verbleef. Maar dat was tegen de wil van haar vader. Hij stuurde zijn agenten op onderzoek uit en al gauw werd Shamsa opgespoord, gedrogeerd en teruggebracht naar Dubai. Daar zit ze nog altijd in gevangenschap. Hoe het met haar gaat, is niet bekend, want de Britse speurders mochten Dubai niet binnen voor verder onderzoek van de ontvoering.

Steniging en doodstraf

De tweede dochter, Latifa (nu 34), ondernam in 2002 een eerste poging om aan haar tirannieke vader te ontsnappen. Die mislukte en Latifa, toen 16, werd ruim drie jaar lang opgesloten. In 2018 probeerde ze het nog een keer. Ze had zich goed voorbereid en nam een video op van veertig minuten waarin ze vertelt over de misdadige praktijken van haar vader. Latifa heeft het over zware mishandeling, tot marteling toe, over opsluiting, vernederingen en misbruik door de entourage van haar vader. “Mijn vader is de belichaming van het pure kwaad”, klinkt het. “Hij is verantwoordelijk voor de dood van zo veel mensen.”

Latifa geeft de video aan haar advocate met het verzoek de boodschap openbaar te maken mocht het misgaan tijdens haar vlucht.

Het plan is om met een boot naar India te varen en daar het vliegtuig naar de VS te nemen. Samen met de voormalige Franse geheim agent Hervé Jaubert en de Finse sportcoach Tiina Jauhiainen stapt Latifa op het zeilschip Nostromo. Maar eenmaal op zee gaat het grondig mis. Het schip wordt overvallen door zwaar bewapende mannen in gevechtsuitrusting. Latifa en haar twee metgezellen worden geblinddoekt en krijgen handboeien om. Het lijkt op een tweederangs James Bondfilm, maar volgens de Fransman en de Finse sportcoach die later worden vrijgelaten, werd Latifa al schreeuwend meegenomen door agenten uit de Emiraten in helikopters.

De advocate van Latifa besluit de video openbaar te maken. “Als je deze video aan het bekijken bent, dan is dat slecht nieuws. Ofwel ben ik dood, ofwel verkeer ik in een heel, heel slechte situatie”, zijn de woorden van de prinses.

Voor de sjeik is het een uiterst pijnlijke zaak. De Verenigde Arabische Emiraten reageren met een verklaring waarin staat dat Latifa door haar familie wordt ‘aanbeden’ en dat ze getroffen zijn door de ‘voortdurende speculaties van de media’ over het welbevinden van de prinses. Intussen staat Latifa nog altijd onder huisarrest in Dubai. ­Volgens de Britse rechtbank zijn de beschuldigingen van Latifa in de video geloofwaardig.

Beeld uit de video waarin Latifa vertelt over de misdadige praktijken van haar vader.Beeld AP

De verklaring van Maktoum dat het om een privézaak gaat, is door Amnesty International afgewezen. Amnesty noemt de ontvoering een ‘zware overtreding van de mensenrechten en ‘een zaak van internationaal belang.’ De organisatie zegt dat Dubai en de Emiraten Latifa het recht moeten geven om zich uit te spreken, zich vrij te bewegen en dat ze asiel mag aanvragen in het buitenland als ze dat wil.

Sjeik Maktoum, die zich zo graag als een modern man aan de buitenwereld vertoont, zit dus met een probleem. Al kan hij zich de duurste advocaten ter wereld veroorloven, zijn reputatie is behoorlijk naar de knoppen. Als emir van Dubai wordt hij alom geprezen voor de wijze waarop hij van de woestijnstad een luxueus oord maakte voor toeristen en zakenmensen. Hij is ook de stichter van de bekende paardenstal Godolphin. Anderzijds is er ook forse kritiek. Want de veelgeprezen emir hanteert nog altijd de doodstraf in Dubai. Er wordt zelfs nog gestenigd. Mensenrechtenorganisaties houden hem verantwoordelijk voor de dood van tientallen mensen.

Minstens 23 kinderen

Mohammed al-Maktoum werd in 1949 geboren als derde van de vier zonen van sjeik Rahsid al-Maktoum, die 32 jaar lang de scepter zwaaide over Dubai. Hij studeerde Engels in Cambridge en volgde een militaire opleiding aan de Britse cadettenschool in Hampshire. Na de onafhankelijkheid van de Emiraten in 1971 werd Mohammed benoemd tot minister van Defensie, een functie die hij nog altijd bekleedt. In 2006 stierf zijn oudere broer en nam Mohammed de leiding van Dubai op zich. Hij werd ook vicepresident en premier van de Emiraten.

Intussen zat hij op een ander vlak ook niet stil. Maktoum zou minstens 23 kinderen hebben bij verschillende vrouwen. In 2004 stapte hij in het huwelijksbootje met prinses Haya. Voor de buitenwereld leek het een ideaal koppel. Ze waren graag geziene gasten bij de Britse koninklijke familie en de beroemde paardenrennen van Ascot.

Inmiddels had ook de eerste vrouw van de sjeik van zich laten horen. Randa al-Banna (64) scheidde van Maktoum in de late jaren 70 en werd terug naar Libanon gestuurd, waar ze vandaan kwam.

Daarna volgde de echte straf. Al-Banna mocht haar dochter Sheikha Manal bint Mohammed nooit meer zien . “Ik weet zelfs niet hoe ze eruitziet”, zei de ex-vrouw in een exclusief interview met de krant The Sunday Times. “Mijn kindje is intussen al een veertiger, maar de emir laat me nog steeds niet in haar buurt komen.”

In hoeverre dit de sjeik zijn kop gaat kosten, is afwachten. De kans op voogdij over zijn twee kinderen is hij alvast zo goed als zeker kwijt. Of hoe diep een Arabische prins van duizend-en-één-nacht kan vallen...