plusartikels
Noodregering laat op zich wachten
© photo news
Archieffoto — © Wim Daneels
De voorzitters van de bestuurspartijen zaten gisteravond en vannacht aan tafel over de vorming van een noodregering. Het overleg strandde rond twee uur. Zondag wordt verder gepraat.
N-VA, PS, Open VLD, MR, SP.A en CD&V zaten gisteravond en afgelopen nacht samen over de vorming van een noodregering. Maar overeenstemming werd nog niet bereikt. Rond 2 uur gingen de voorzitters uit mekaar. Straks komen ze opnieuw samen. Om hoe laat dat gaat gebeuren, is niet bekend.
Gisterenmiddag had N-VA-voorzitter Bart De Wever openlijk gesolliciteerd naar een paars-gele noodregering met hemzelf aan het roer. Die moet het volgens hem een jaar stand houden. Doel: de coronacrisis bezweren en de mogelijke economische crisis die daarmee gepaard gaat. Ook het begrotingstekort dat elke dag verder groeit, moet worden aangepakt.
Later op de dag wees de PS dat aanbod deels af met een tweet. ‘Veranderen van kapitein in volle storm zou onverantwoord zijn. Gezond verstand en staatmanschap dicteren dat.' De PS schaarde zich dus als oppositiepartij achter MR-premier Sophie Wilmès.
Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. U heeft hiervoor geen toestemming gegeven.
Maar voor alle duidelijkheid: de PS wees de coalitie van socialisten, liberalen, CD&V en N-VA niet af in de tweet, enkel de sollicitatie van De Wever als premier. Net zoals in 2014 dreigt dat niet te passeren op een Franstalig verkiezingscongres. Dan nog liever de Wetstraat 16 gunnen aan concurrent MR.
MR-voorzitter George-Louis Bouchez wou dan weer Wilmès kunnen uitspelen als beheerder van de coronacrisis. Maandag zou de regering in lopende zaken al een nieuw steunpakket willen voorstellen voor de economie.
Bij N-VA nam men akte van de ‘paarse deal’ die gemaakt is tussen PS en MR, maar bleef het verder stil. Toch wordt gespind in de Wetstraat dat N-VA toen begon dwars te liggen. Zomaar de restregering Wilmès depanneren, wil N-VA niet en voor CD&V geldt allicht hetzelfde. Er is meer nodig voordat deze partijen in een noodregering stappen voor een jaar. De garantie op gesprekken over een staatshervorming bijvoorbeeld. Voor N-VA kan een noodregering alleen als ze duidelijk een breuk toont met het vorige kabinet. En daarom is ook een nieuwe premier nodig.
Maar het kalf ligt ook aan Franstalige kant gebonden. Met name de PS in Brussel verzet zich hard tegen een regering met N-VA, zeker als die dan nog zou worden geleid door Bart De Wever. Volgens de krant La Libre had de PS voor zondag wel alvast een partijbureau gepland. Maar nu de gesprekken gestrand zijn, is het onduidelijk of dat nog steeds het geval is.
Maandag worden koninklijke opdrachthouders Patrick Dewael (Open VLD) en Sabine Laruelle (MR) verwacht bij koning Filip voor hun eindverslag.
Noodregering met N-VA en PS in stelling, De Wever genoemd als premier
© pn
Na CD&V pleit ook N-VA openlijk voor een ‘paars-gele’ noodregering om de coronacrisis aan te pakken. Met Bart De Wever als premier. Voorlopig landt die nog niet.
Lukt het dan toch? Er zijn vandaag opnieuw gesprekken gevoerd om een federale regering te vormen rond de N-VA en de PS, de twee grootste partijen in noord en zuid. Concreet wordt er gewerkt aan een alliantie van socialisten (SP.A, PS), liberalen (Open VLD, MR), CD&V en N-VA.
Donderdag zou N-VA-voorzitter Bart De Wever die piste al op tafel hebben gelegd tijdens zijn ontmoeting met PS-voorzitter Paul Magnette. Daarover berichtte De Standaard vrijdagavond al. Om de gezondheids- en daarbij horende economische crisis aan te pakken is een regering nodig met een stevige meerderheid,is de redenering.
De Wever verwijst daarvoor naar de bankencrisis van 2008. Hij vreest dat door de coronacrisis ook gezonde bedrijven en middenstanders financiële problemen kunnen krijgen.
De noodregering zou voor een jaar al het nodige kunnen doen. Nadien kan een doorstart of verkiezingen volgen, al naargelang de samenwerking lukt of niet. Volgens een bron hebben Magnette en De Wever daar donderdag een ‘princiepsakkoord’ over bereikt.
Nog geen landing
De voorbije 72 uur is die noodregering evenwel nog niet kunnen landen. Aan Vlaamse kant zouden alle partijen ook al principieel akkoord zijn. Het kalf ligt volgens bronnen aan Franstalige kant gebonden, waar de constructie gevoeliger ligt.
Ten eerste: in de praktijk depanneren de socialisten in zo’n scenario de Zweedse regeringspartijen N-VA, MR, Open VLD en CD&V. Iets wat met name de PS gezworen had nooit te zullen doen. ‘Maar de coronacrisis heeft dat soort exclusieven ingehaald,’ zo zegt een bron. De eis van PS om in zo’n scenario Open VLD te dumpen - mathematisch kan het ook zonder die partij - zou niet meer aan de orde zijn. Om aan te tonen hoe gevoelig alles ligt, spreken bronnen liever van ‘tripartite plus N-VA’ of ‘de grote coalitie’. Maar de vraag blijft of Magnette intern al iedereen overtuigd heeft, inclusief de opspelende Brusselse afdeling (DS 14 maart).
Maar bovenal wordt er ook naar de MR gekeken die binnen de nieuwe constructie aan macht en kabinetten zal inboeten. Met het verlies van de Wetstraat 16 als symbool. Voor N-VA is het duidelijk dat alle zwaargewichten in die noodregering moeten en dat de grootste partij die moet leiden. In de praktijk zou Bart De Wever dan eerste minister worden. Het is onduidelijk of dat passeert.
Een Franstalige bron spreekt evenwel tegen dat MR-voorzitter George-Louis Bouchez de 16 gijzelt. De deal zou eerder op inhoudelijke kwesties blokkeren. Is een jaar wel voldoende voor zo’n noodregering? Wat moet die dan precies doen? Het zijn zaken waar volgens onze informatie nog geen enkele plenair debat over gevoerd is tussen alle partijen.
Later op de dag bleek dat de Franstaligen De Wever niet zien zitten als premier en vasthouden aan Wilmès.
Voorlopig houden de koninlijke opdrachthouders Patrick Dewael (Open VLD) en Sabine Laruelle (MR) de regie in handen.
Eerder maakte De Standaard al de vergelijking tussen de situatie nu en de bankencrisis in 2008. Dat leest u hier.
