Regering-Wilmès wordt volwaardig minderheidskabinet

De regering-Wilmès met de partijen MR, Open Vld en CD&V zal voor haar aanpak van de Covid-19-pandemie steun krijgen vanuit het parlement via volmachten. De oppositiepartijen Groen, Ecolo, PS, sp.a, N-VA, cdH en DéFI zullen die leveren, maar treden zelf niet in de regering. Als een regering met volmachtwetten werkt, dient ze niet voor elk besluit naar het parlement te trekken voor een stemming. Dat maakt het mogelijk om in crisistijd snel stappen te zetten.

Volmachtbeleid werd in de jaren 80 al toegepast in de regeringen-Martens. Toen moest het dienen om het land met enige dwang tot een budgettair herstelbeleid te brengen. Zo’n wetgeving is evenwel controversieel omdat het parlement zichzelf min of meer buitenspel zet.

De voorzitters van PS, N-VA, Open Vld, MR, CD&V en sp.a zaten dit weekend urenlang samen met het informateursduo Patrick Dewael (Open Vld) en Sabine Laruelle (MR). Zaterdag leek er even sprake van een volwaardige ‘noodregering’ met de N-VA en de PS. Maar die formule botste zondagochtend op een veto van PS-voorzitter Paul Magnette en MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez (MR). Ze vonden het ongehoord dat Bart De Wever (N-VA) het premierschap opeiste.

“Het coronavirus zal zware gevolgen hebben voor ons land”, benadrukte Dewael tijdens een persconferentie gisterenavond laat. “De partijen zijn erin geslaagd om boven zichzelf uit te stijgen en te bekijken wat ze samen kunnen doen.” Concreet zal de regering-Wilmès deze week een vertrouwensstemming vragen in het parlement om een doorstart te maken als een regering die zich toespitst op de strijd tegen het coronavirus. Ze zal dan ook volmachten vragen voor drie maanden. Die periode kan een keer verlengd worden, met nogmaals drie maanden.

De formatie verhuist even naar de achtergrond. “We hopen dat we na de periode van deze noodregering kunnen overgaan tot de vorming van een volwaardige regering”, aldus Dewael.

Recordaantal sterfgevallen

Aan de stijging van het aantal besmettingen en hospitalisaties in ons land komt er nog niet meteen een eind, waarschuwen experts. Het effect van de strenge maatregelen die de overheid vorige week nam, laat nog minstens tien dagen op zich wachten. Dan zou de toename van het aantal besmettingen moeten vertragen. Een daling in de cijfers komt er pas na een maand.

Alleen moet iedereen zich dan wel aan de regels houden en dat is voorlopig niet het geval. “De eerste signalen die we dit weekend hebben gekregen, zijn alvast niet hoopgevend”, vindt viroloog Marc Van Ranst. “Er komen nog steeds te veel mensen bij elkaar.” Ook de Gentse professor Wim Derave pleit in een massaal gedeelde open brief voor meer discipline. “Als we de huidige maatregelen strikt opvolgen, dan zal het hels zijn, maar misschien nog niet catastrofaal.”

Het coronavirus heeft de wereld stevig in zijn greep. De Spaanse overheden melden dat er in 24 uur 105 dodelijke slachtoffers vielen en meer dan 2.000 nieuwe besmettingen bij kwamen. Daarom kondigde premier Pedro Sánchez een zo goed als volledige quarantaine in heel het land af. De Spanjaarden mogen enkel nog hun huis verlaten om te gaan werken of voor andere noodzakelijke redenen, zoals het kopen van voedingsmiddelen.

In Italië vielen in één dag 368 sterfgevallen te betreuren, een triest record. Dat brengt het totaal in het land op 24.747 besmettingen en 1.809 doden. In Nederland gaan nu ook alle scholen en horeca dicht. Frankrijk besliste zaterdag al om alle horecazaken sluiten. Daarnaast gaan de skigebieden op slot. In navolging van Tsjechië besloot Duitsland dan weer om de grenzen te sluiten.

In eigen land klinkt ondertussen de roep om nog strengere maatregelen. “Als mensen het echt niet willen begrijpen, dan moeten we evolueren naar een Italiaans of Spaans scenario”, zegt Van Ranst.