‘Coronavluchtelingen’ steken de grens over: ‘De mensheid op haar laagst’

In Sluis kon je over de koppen lopen zaterdag. Ook in de Franse grensplaats Rijsel was het extra druk door Belgen die de coronamaatregelen in eigen land ontvluchtten en massaal gingen shoppen en eten in de buurlanden. Op zaterdagavond sloot de Franse overheid alle cafés, winkels, restaurants en bioscopen. In Nederland bleef de horeca wel open. Maar de gemeente Sluis wilde het scenario van zaterdag niet herhalen. Op zondagmorgen besloot de lokale middenstand om alle zaken te sluiten, nadat de gemeente zaterdagavond al bekendmaakte dat alle parkings vanaf zondagmorgen dicht waren.

Toch is de rij auto’s met Belgische nummerplaten nog aanzienlijk bij de afslag Sluis. Het is zondagmiddag 12 uur. Twee mensen van de handhaving houden het verkeer tegen. Handhaving is een gemeentedienst die verantwoordelijk is voor openbare ruimte en veiligheid en samenwerkt met de plaatselijk politie. “Belgen zijn niet toegelaten,” klinkt het. “Tenzij ze een goeie reden hebben. Een afspraak met iemand van het gemeentebestuur bijvoorbeeld.”

Zondag is de drukste dag van de week in Sluis. Nu is het net zo stil en leeg als bij ons. In restaurant ’t Populierenhof brandt nog wel licht. De zaak is gesloten, zegt eigenaar Robert Beijer. Hij zit samen met zijn dochter Evy en een vriend aan tafel. De pot handgel staat binnen handbereik. “Ik heb gisteren een topdag gehad,” zegt de eigenaar. “Eigenlijk is het niet goed, maar alle horecazaken waren open dus bleven wij het ook. Dat werd ons niet in dank afgenomen. Mijn vrouw stond achter de bar en kreeg verschillende berichten van Belgische collega’s die het een schande vonden dat we open bleven. Nu heeft de middenstand unaniem besloten om dicht te gaan. Dat moest niet van het gemeentebestuur, we willen dat zelf. Iedereen moet zijn verantwoordelijkheid nemen, wij dus ook.”

Wantoestanden

Het waren wantoestanden gisteren, zegt een bewoner op straat die met zijn hondje op stap is. “De mensheid op haar laagst. Er werd gescholden, mensen duwden elkaar weg. Wat een egocentrisme. Plots zie je een mentaliteit van ‘ikke, ikke en de rest kan stikken’. Ik ben blij dat de stad op slot zit.”

In de badplaatsen Cadzand en Biervliet zijn nog wel enkele horecazaken open. In strandtent de Boekanier zit een tiental Vlamingen aan tafel. Wat ze ervan vinden dat hun gedrag de woede van veel anderen opwekt? “We beseffen de kritiek, daarom is dit de laatste keer dat we gaan,” zegt een van hen, een zelfstandige uit Lokeren. “Intussen houden we afstand van elkaar, wassen onze handen. Maar morgen moet ik weer naar mijn werk en zit ik met meer mensen samen dan nu.”

Sigrid Lannoy is eigenaar van de Boekanier. “Het geeft een dubbel gevoel geeft om open te zijn,” zegt ze. “Een paar kilometer verderop is alles in lockdown en wij doen hier gewoon verder. Dat is verkeerd, maar ik wil ook geen paniek zaaien door als enige te sluiten.”

Heel dorp besmetten

Een uur later gaan alle restaurants dicht aan de kustgemeentes van Zeeuws-Vlaanderen. Midden op de weg bij Retranchement blokkeert een auto de weg van Zeeland naar Vlaanderen. De wagen is van de dienst handhaving van Sluis. De gemeente heeft besloten ook aan de grensovergang Belgen terug te sturen. Dit tot woede van de Belgische chauffeurs. Zeker tachtig procent van de auto’s heeft een Belgische nummerplaat. Een woordvoerster van de gemeente Sluis legt uit dat het niet om een verbod gaat maar om een ‘advies de grens niet over te steken.’ De een na de andere auto keert terug.

Op zondagavond besluit ook Nederland alle eet- en drinkgelegenheden te sluiten.

“Dat kunnen we alleen maar toejuichen,” zegt Erika Vlieghe, diensthoofd infectieziekten van het UZ Antwerpen. “We kunnen helaas niet meten hoe groot de besmetting is door het aantal Belgen die over de grenzen gaan shoppen en eten, maar zeker is dat het veel kwaad doet, net als de lockdownparty’s van vrijdagavond. Het is voldoende dat een paar mensen geïnfecteerd raken en daarna een heel dorp besmetten. Alle omstandigheden die dat kunnen vermijden, moeten we met twee handen vastpakken.”