Coronavirus: ‘Totale lockdown wellicht onvermijdelijk’, hekelen experts

“Als je voor ons land het dagelijks aantal nieuwe gevallen bekijkt, dan volgen we dezelfde snelheid als het begin van de epidemie in Spanje of Italië", zegt professor infectieziekten Steven Callens (UZ Gent). De situatie in die landen – een volledige lockdown – is volgens hem “de enige manier om het virus nog te stoppen”. Concreet wil dat zeggen dat burgers zich enkel nog mogen verplaatsen voor essentieel werk, of om voeding en medicijnen te kopen. Door sluitingen van fysieke winkels aan te kondigen, lijken JBC, Coolblue of Proximus vooruit te lopen op een officiële aankondiging.

Volg de laatste ontwikkelingen in onze liveblog

Of die er komt van de federale regering en hoe de lockdown er dan precies zou uitzien, is voorlopig koffiedik kijken. “Maar ik kan me voorstellen dat er heel veel politieke druk is”, zegt professor microbiologie Herman Goossens (UAntwerpen). “De Franse president Emmanuel Macron zou vanavond de totale lockdown afkondigen, in Nederland en Duitsland zijn er soortgelijke signalen. En het allerbelangrijkste is vooral dat landen hun beleid nu op elkaar afstemmen. Afgelopen weekend hebben we in Nederland gezien wat er gebeurt als dat niet het geval is. Die totale lockdown wordt vanuit dat opzicht wellicht onvermijdelijk voor ons land.”

Zijn die strengere maatregelen nodig? “Zelfs met alle wiskundige modellen die we voorhanden hebben, is dat ontzettend moeilijk in te schatten”, zegt Goossens. “Het hangt eigenlijk vooral af van hoe mensen de huidige naleven.” Deskundigen hebben dan ook met lede ogen toegekeken naar de lockdownfeestjes en de volle treinen dit weekend of de jongeren die samentroepen op straat. “Blijkbaar moet het nóg dwingender”, zegt Callens. “In de enige landen waar men niet moest overgaan naar drastische maatregelen, zoals Singapore of Hongkong, is er een grote burgerzin. Bij ons blijkbaar niet.”

In de Wetstraat werd maandag luidop gespeculeerd over een eventuele lockdown. Volgens Peter Mertens, woordvoerder van het Crisiscentrum van Binnenlandse Zaken, is het voorlopig vooral belangrijk om de huidige maatregelen op te volgen.“Die zijn op zich al erg ingrijpend en verregaand. We blijven een beroep doen op de burgerzin en de solidariteit van de bevolking.”

“Eigenlijk kan je maar beslissen om strengere maatregelen in te voeren als je weet dat de handhaving ten goede zal gebeuren”, zegt professor infectieziekten Erika Vlieghe (UZA). Maar het punt van ‘meer bewustwording’ lijken we voorbij, zegt Callens. Volgens hem zal het zaak zijn om een “strengere en afdwingbare” handhaving te voorzien. Zoals geldboetes, dus. Wie zich in Spanje toch buiten waagt zonder toelating riskeert bijvoorbeeld een boete van 3.000 euro.