EU sluit haar buitengrenzen om coronavirus in te dammen
De EU sluit haar grenzen voor alle reizigers van buiten de Europese Unie. Deze drastische maatregel moet de verspreiding van het coronavirus indammen.
Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie en EU-president Charles Michel maakten het reisverbod maandagmiddag bekend. Het gaat aanzienlijk verder dan de richtlijn die de Commissie eerder op de dag aan de lidstaten presenteerde over terughoudendheid bij grenscontroles.
Het inreisverbod zal dinsdag door de Europese regeringsleiders worden goedgekeurd als die elkaar spreken in een videoconferentie. Von der Leyen zei dat alle lidstaten het eens zijn met de zware maatregel. Samen met Michel informeerde ze maandag de G7-collega’s (de leiders van de grootste industriële landen) over het op handen zijnde reisverbod. Het verbod geldt voorlopig voor dertig dagen en treft alle ‘niet-essentiële reizen’ van personen naar de Schengenzone. Dat zijn 22 EU-landen plus Noorwegen, IJsland, Zwitserland en Liechtenstein. De Commissie roept de EU-landen op die geen lid van Schengen zijn (Groot-Brittannië, Ierland, Bulgarije, Roemenië, Kroatië) om dezelfde maatregel in te voeren.
Vrachtvervoer
Het reisverbod geldt alleen voor personen, vrachtvervoer moet juist zo onbelemmerd mogelijk doorgaan. Verder wordt er een uitzondering gemaakt voor EU-onderdanen die naar huis komen, voor medisch personeel, grenswerkers en bijvoorbeeld vrachtwagenchauffeurs. Eerder bekritiseerden sommige politici en EU-ambtenaren het Amerikaanse vliegverbod vanuit de EU. Michel en Von der Leyen riepen EU-burgers op min mogelijk te reizen.
In haar richtlijn over grenscontroles maant de Commissie de lidstaten de grenzen zo veel mogelijk open te houden voor het transport van goederen. Het huidige rijverbod voor vrachtwagens in het weekend kan tijdelijk worden opgeschort om de economische gevolgen van de coronapandemie te verzachten.
Commissaris Johansson (Binnenlandse Zaken) zei maandag dat de interne markt niet ondermijnd mag worden door de herinvoering van grenscontroles. Een goed evenwicht tussen bescherming van de volksgezondheid en de interne markt is vereist, aldus Johansson.
Nationale grensmaatregelen
De richtlijn is een reactie op de opeenstapeling van nationale grensmaatregelen in de afgelopen dagen. De Franse president Macron veroordeelde maandag eenzijdig ingestelde grenscontroles. EU-president Michel kondigde aan dinsdagmiddag opnieuw met alle Europese regeringsleiders per videolink te overleggen over de coronacrisis. Het is de tweede EU-top binnen een week over de pandemie.
Onbelemmerd vervoer van etenswaren, medische hulpmiddelen en vee is noodzakelijk, stelt de Commissie. Dat geldt ook voor het vervoer van treinbestuurders, chauffeurs en piloten. Hoe meer belemmeringen, hoe groter de economische schade en onrust bij de bevolking over mogelijke tekorten in de winkel, waarschuwt de Commissie.
Binnen de EU mogen lidstaten grenscontroles invoeren als de volksgezondheid daarom vraagt. De Commissie benadrukt dat eventuele maatregelen ‘proportioneel’ moeten zijn en voor alle EU-onderdanen gelijk. Mensen die naar hun thuisland terug willen, hebben dat recht. Wel kan een lidstaat thuisisolatie opleggen als de persoon ziek is.