Omstreeks 16 uur is de Nationale Veiligheidsraad opnieuw samengekomen om informatie van de experten in de Risk Management Group te bestuderen en te beslissen over “bijkomende maatregelen om de gezondheid van al de burgers te beschermen”. De belangrijkste vraag vandaag was: gaat ook België, net zoals Frankrijk en Italië, in lockdown?

Dat is niet het geval, zegt Sophie Wilmès zo’n vier uur later op de persconferentie. Al is er wel degelijk sprake van nieuwe en strengere maatregelen. Zo komt er vanaf morgen een verbod op samenscholing en op alle niet-essentiële verplaatsingen. Wie zich gezond voelt, kan wel nog naar buiten voor verplaatsingen van en naar het werk, de supermarkt, de apotheek, de dokter, de bank, de post, de krantenwinkel of het tankstation.

Alle maatregelen zijn van kracht vanaf woensdag 18 maart om 12 uur tot en met 5 april. Een overzicht:

• HALFUURTJE WINKELEN

Naar de supermarkt gaan om boodschappen te doen, is dus wel nog steeds mogelijk. Ook naar de apotheek, het tankstation en de krantenwinkel gaan, is toegestaan. Al blijven daar wel de regels voor fysieke afstand van kracht. “Alle niet-essentiële handelszaken zullen nu ook tijdens de week sluiten”, aldus Wilmès. “De uitzonderingen daarop zijn dus voedingswinkels, apotheken en krantenwinkels. Daar geldt wel nog steeds, zoals eerder aangekondigd, een persoon per tien vierkante meter.” Wel nieuw tijdens het winkelen: iedereen mag maximaal dertig minuten binnen zodat iedereen die dat wil inkopen kan doen.

Nachtwinkels mogen open blijven tot 22 uur, maar ook zij moeten voldoende afstand tussen klanten bewaren. Kappers mogen openblijven gedurende de week, maar er mag maar één klant per keer het salon binnen.

De cafés, die vorige week al de deuren moesten sluiten, moeten nu ook hun terrasmeubilair verwijderen. Markten worden gesloten, voedingskramen mogen enkel nog staan op plaatsen waar ze onmisbaar zijn. Restaurants blijven gesloten, maar take away en leveringen aan huis blijven mogelijk.

• THUISWERKEN DE NORM

Naar het werk gaan, mag ook. Al wordt dat afgeraden: “Telewerken is de norm”, aldus de premier. “Alle bedrijven, los van hun omvang, moeten telewerk faciliteren. Thuiswerken wordt de regel.”

Bedrijven die dat om essentiële redenen niet kunnen, moeten de regels van fysieke afstand maximaal respecteren, “zowel voor de uitoefening van de job als voor het transport dat de werkgever regelt”. Daar zal streng op worden toegezien: bedrijven die zich niet aan de regels houden krijgen een zware boete, als het daarna nog niet gebeurt zal de onderneming gesloten worden.

• SAMENSCHOLINGSVERBOD

Er komt een verbod op samenscholing, mensen moeten dus maximaal thuisblijven. Wat die samenscholing precies inhoudt, of vanaf hoeveel personen die geldt, is niet expliciet gezegd. Al wijst alles erop dat het vanaf drie personen verboden is om samen te scholen. Dat geldt ook voor binnenshuis, want: niet-essentiële verplaatsingen zijn verboden. Minister van Handel en Binnenlandse Zaken Pieter De Crem: “Alle bijeenkomsten buiten familie zijn verboden. Behalve dan die uitzondering die de premier maakte, als je alleen woont mag je met iemand anders afspreken.”

Ontspanning in de buitenlucht of fysieke buitenactiviteiten, zoals een wandeling in het park of een rondje joggen, blijven toegestaan. “Het is zelfs aanbevolen”, zegt Wilmès nog. “Het liefst ga je alleen wandelen of sporten, maar het mag ook met een gezinslid of met een vriend of vriendin als je alleen woont. Maar opnieuw: voldoende afstand bewaren is hierbij belangrijk.”

De crèches blijven open. En ook de scholen, of toch de opvang die daar momenteel voorzien wordt voor kinderen van wie de ouders geen oplossing vinden.

• REIZEN VERBODEN

Het openbaar vervoer zal nog steeds zijn diensten bewijzen. Al moet ook daar de social distancing worden gerespecteerd, dat wil zeggen: met een minimale afstand van anderhalve meter tussen de reizigers. “Het openbaar vervoer zelf moet zich ook zo installeren dat diezelfde regels rond fysieke afstand gerespecteerd kunnen worden.”

Reizen naar het buitenland die niet essentieel worden geacht, zijn verboden tot en met 5 april.

“Geen lockdown”

Hoewel de mensen gevraagd wordt “zo veel mogelijk thuis te blijven en zo weinig mogelijk in contact te komen met anderen buiten het gezin”, benadrukt premier Wilmès dat de nieuwe maatregelen geen volledige lockdown van het land betekenen.

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block bevestigt: “Dit is geen lockdown. Iedereen mag uit zijn huis, iedereen mag blijven werken.” Al beseft de minister dat dit veel vraagt van de bevolking. “We vragen die inspanning nu voor een aantal weken om het verschil te maken. Als we wachten tot er duizenden mensen in onze ziekenhuizen liggen, zullen die maatregelen niets meer uithalen. Dat weten we uit de voorbeelden uit het buitenland.”

Politiecontroles

Wie de regels overschrijdt, zal beboet worden. Dat heeft Elio Di Rupo dinsdagavond nog eens bevestigd aan RTBF. De Waalse minister-president zegt dat er de komende weken “verschillende politiecontroles zullen zijn om na te gaan of de maatregelen gevolgd worden”. Niet enkel individuen maar ook bedrijven kunnen beboet worden.

De regering hoopt dat dit het finale pakket van maatregelen is. “Dat hopen we altijd. Het is heel ingrijpend, dat was het de vorige keer ook”, klinkt het. “Maar als de verspreiding van het virus wordt beheerst, dan moeten geen extra maatregelen genomen worden. Dat is absoluut onze hoop en onze bedoeling.” Wilmès deed tot slot nog een oproep om het persoonlijk contact met naasten niet uit het oog te verliezen. “Social distancing mag niet leiden tot sociale ontkoppeling. Het gaat enkel om fysieke afstand. In 2020 kan dat met technologie, al zijn we er ons van bewust dat dat niet altijd mogelijk is”, zei ze.