Erasmusstudente in Italië: "Ik ben echt teleurgesteld in mijn leeftijdsgenoten als ik zie hoe sommigen zich gedragen"

De 24-jarige Justine Baervoets is een masterstudente Rechten aan de KU Leuven. Maandenlang bereidde ze zich voor op haar Erasmuservaring in Shanghai, China. Tot ze eind januari het nieuws kreeg dat ze niet mocht vertrekken door het coronavirus.

"Dat was een zware teleurstelling", vertelt Justine. "Ik keek er enorm naar uit en heb er ook veel tijd in gestoken. Het was een echte administratieve rompslomp om alles in orde te krijgen."

Om de teleurgestelde studenten toch een kans te geven om een Erasmuservaring op te doen, mocht Justine een nieuwe bestemming kiezen. Ze koos voor Firenze in Italië. Maar ook in Noord-Italië brak het coronavirus plots uit en dat net voordat Justine ging vertrekken. Na contact met de KU Leuven besloot ze om toch te vertrekken, een week later dan gepland en mét de nodige voorzorgsmaatregelen. 

"Uiteindelijk heb ik maar drie dagen les gevolgd aan de universiteit. Plots escaleerde de situatie en sloten winkels, scholen en openbare instellingen hun deuren. Het leven in Italië stond precies stil", zegt Justine. Nu volgt ze online lessen thuis. "Dat is ook een van de redenen waarom ik ervoor koos om toch te blijven. Sommige van mijn vrienden hebben ervoor gekozen om het land te verlaten, maar ik zie het nut er niet van in om naar België terug te keren. De richtlijnen van Italië en Buitenlandse Zaken zijn duidelijk: blijf binnen en reis niet meer. Dat is dan ook wat ik besloten heb om te doen."

De communicatie met de KU Leuven verloopt goed. Dat is ook een van de redenen waarom Justine besloot te blijven. “Het beleid van de KU Leuven was zo dat we niet verplicht werden terug te keren, maar het  werd wel aangeraden. Alles hangt hierbij af van de lokale situatie en of het opleidingspakket in Italië goed verder gevolgd kan worden.” Niet enkel Justine maar ook twee andere studenten rechten besloten om in Firenze te blijven en stellen het goed. “We houden telefonisch contact met elkaar om zeker te zijn dat alles nog steeds goed gaat." 

Justine was wel even in paniek omdat er aan een vriendin van de UGent werd gevraagd het land zo snel mogelijk te verlaten."Op dat moment ging Italië ook in lockdown en dat allemaal was tegenstrijdig met de informatie die ik had gekregen van mijn universiteit. Maar de KU Leuven bleef bij haar standpunt.  Dat was een hele geruststelling. Die vriendin van de UGent kreeg trouwens bij aankomst in België een mail dat ze toch in Italië mocht blijven als ze dat wou."

Naast de Whatsapp-communicatie met iemand van de KU Leuven, zit ze ook in een andere Whatsapp-groep met andere Erasmusstudenten die in Italië verblijven. Deze werd opgericht door het Erasmus Student Network (ESN). "Er zitten veel mensen in de groep en we krijgen op geregelde tijden uitleg van het ESN. Het is wel handig dat we deze informatie krijgen, omdat er niet veel informatie in het Engels wordt gegeven."

Justine besloot dus om te blijven, maar blijft wel heel strikt de strenge maatregelen opvolgen van de  Italiaanse overheid. Alles verloopt er heel gecontroleerd. Voor de supermarkten staat het winkelpersoneel voor de deur om antibacteriële gel aan de mensen uit te delen. "We moeten in een rij staan met minstens 1 meter afstand tussen elkaar. Buiten moeten we wachten omdat er een beperkt aantal mensen de winkel binnen mogen. Aan de kassa wordt er met plakkers op de grond aangeduid hoe ver je van elkaar mag staan. Iedereen houdt zich aan die regels. Er wordt hier ook totaal niet gehamsterd. Er zijn geen tekorten, van alles is er genoeg", vertelt Justine. 

"Het solidariteitsgevoel in Italië is enorm groot. Mensen komen ook amper buiten, enkel voor het hoogstnoodzakelijke en respecteren de regels. "Iedere avond om zes uur wordt er gezongen en muziek gespeeld. Het klinkt zo banaal, maar ik kijk daar iedere dag zo naar uit. Kinderen hebben sinds de lockdown de gewoonte om een regenboog te schilderen en op hun deur of raam te hangen. Ik word echt gelukkig van hun optimistische houding en hoopgevende gebaren. Het zijn kleine dingen maar het zijn in deze periode net die kleine dingen die deugd doen." 

"Ik was ook heel erg teleurgesteld in mijn leeftijdsgenoten in België toen ik zag hoe ze omgingen met de maatregelen die de regering vorige week aankondigde. Op sociale media zag ik nog veel mensen samenkomen en zelfs feestjes houden. Het is voor iedereen op de tanden bijten. Zelf ben ik ook een sociaal dier en heb ik al veel traantjes gelaten omwille van de situatie. Het is eenzaam, soms weet ik niet meer welke dag van de week het is.  Als ons land dramatische toestanden zoals in Italië wil vermijden, is het echt noodzakelijk om thuis te blijven en om u verantwoordelijk te gedragen in deze moeilijke tijden", zegt ze nog. 

Omdat Justine hier enorm mee inzat, besloot ze om een open brief te schrijven aan haar leeftijdsgenoten. De brief werd gedeeld op sociale media. Hier kan u de brief lezen. 

Naast de vele Erasmusstudenten lopen momenteel veel jonge mensen ook stage in het buitenland . Zoals Jolien Rottie, een 22-jarige studente Kinesitherapie aan de Vrije Universiteit van Brussel (VUB). 

Sinds eind februari liep Jolien stage in een ziekenhuis in Rome waarbij ze mensen met ruggenmergletsels hielp revalideren de eerste maanden na hun ongeval. De eerste week van haar stage verliep alles goed, maar tijdens de tweede week sloten universiteiten en andere instellingen. "Ik mocht wel blijven werken tijdens de lockdown omdat ik nu aan mijn masterdiploma kinesitherapie ben begonnen. Hier in Italië is dat maar een driejarige bacheloropleiding. Ik moest wel elke ochtend mijn temperatuur laten controleren." 

In het ziekenhuis waar Jolien werkte, verliep in het begin alles vlot. Maar naarmate de overheid meer maatregelen nam, werden de mensen en het personeel angstiger. "We moesten allemaal handschoenen en maskers dragen om te vermijden dat we patiënten zouden besmetten. Er ontstond ook een heel gedoe over het tekort aan mondmaskers en wie deze wel of niet mocht dragen. Je merkte dat er veel onwetendheid was", zegt Jolien.

Zelf was ze er ook niet helemaal gerust in. "Ik was bang om patiënten te besmetten. Ik kwam met de bus en metro naar het werk en voelde mij niet op mijn gemak. Uiteindelijk heb ik een fiets gekocht." Jolien fietste elke dag door een park op weg naar het werk en zag daar veel mensen rondlopen, ook al was het verboden. "Er waren amper controles. Je moet daar ook een document bij de hand hebben waarin staat waarom je op straat rondloopt. Die moet je laten zien aan de politie als ze het je vragen. Mijn huisgenoot stuurde begin deze week wel een bericht dat ze de parken ook gesloten hebben om iedereen thuis te houden."

Bekijk hier het document dat mensen in Italie bij de hand moeten hebben als ze naar buiten gaan. 

Maar vorige week vrijdag besloot het ziekenhuis om alle externe mensen niet meer toe te laten. De universiteit van Jolien raadde haar aan terug te keren nu het nog ging. Intussen is ze terug in België en dat was makkelijker dan gedacht. Maar juist om die reden is ze teleurgesteld. "Niemand heeft mijn temperatuur gemeten, niemand heeft me gevraagd hoe ik mij voelde. In Rome moest ik gewoon een papier invullen met wie ik ben en waarom ik reis. Ik kon gewoon het vliegtuig nemen."

"Aangekomen in België stapte ik het vliegtuig uit en ging naar huis, zonder enige check up, wat ik totaal niet begrijp. Ik had op zijn minst verwacht dat ze mijn temperatuur zouden nakijken. Dat hebben ze in Italië zelfs gedaan toen ik aankwam in Rome twee weken geleden."

Jolien heeft wel de indruk dat de inwoners van Rome de situatie serieus nemen. Dat is vooral te merken tijdens het winkelen en het nemen van het openbaar vervoer. "Bijna iedereen droeg daar bijna maskers op de bus en metro en mensen zaten op ruime afstand van elkaar verwijderd."

Ook in de supermarkten waren ze heel streng en hielden mensen afstand van elkaar. "Zo vlogen mensen tegen elkaar uit als je niet genoeg afstand bewaarde", zegt Jolien nog

Op dit moment zit Jolien in quarantaine in een appartement van een tante die niet aanwezig is. Uit voorzorg. Net als Justine kan Jolien niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om binnen te blijven. "Die laatste feestjes voor de maatregelen ingingen, waren ontzettend dom. Iedereen moet nu iets opgeven of zijn plannen wijzigen."

"Mensen moeten beginnen na te denken over de gevolgen van hun daden. Ik kan begrijpen dat sommigen de situatie niet serieus nemen omdat ze dit nog nooit hebben meegemaakt, maar die mensen hebben echt een reality check nodig. Daarom zijn de media zo belangrijk op dit moment. Ik hoop gewoon dat iedereen zijn gezond verstand gebruikt en verantwoordelijk omgaat met de situatie."

Hans Van Eycken (25) en Kaat De Ceukelaire (23) zijn twee jonge studenten sociaal cultureel werk aan de Odisee Hogeschool in Brussel en lopen op dit moment stage in India.

"We zijn vertrokken op 8 februari en toen was er nog weinig sprake van het coronavirus in de wereld. We hadden toen ook echt geen idee dat het virus zich zo snel zou uitspreiden, dus maakten we ons geen zorgen", zegt Hans. Toch hebben ze het zekere voor het onzekere genomen en kochten ze mondmaskers en antibacteriële gel voor tijdens hun stage.

De studenten werken voor de organisatie Himalayan Media Welfare Society en geven vormingen, huiswerkbegeleiding en zorgen voor vrijetijds­activiteiten voor kansarme kinderen.

"Het duurde even voor we onze draai vonden, maar na twee weken waren we het helemaal gewend. We amuseren ons met de kinderen en komen heel goed overeen met de andere begeleiders en leerkrachten. We voelen ons hier echt thuis", zegt Hans. Toch zijn Kaat en Hans van plan terug te keren, ook al valt het aantal besmettingen in India op dit moment mee.

"In de regio waar wij zitten, zijn er eigenlijk nog geen gevallen. Er worden wel al voorzorgsmaatregelen genomen en scholen beginnen te sluiten, ook de school waar wij stage lopen. Wat we ook merken is dat de lokale bevolking wantrouwig wordt tegenover ons door het coronavirus. In een andere regio zijn mensen besmet geraakt door buitenlanders, waardoor veel mensen nu denken dat wij ook besmet zijn. Hierdoor voelen we ons wel ongemakkelijk wanneer we buitenkomen. We werden al anders bekeken doordat we buitenlanders zijn, maar nu lijkt het alsof ze bang zijn", vertellen de studenten nog.

Hans en Kaat hadden het liever anders gezien en waren graag gebleven. Maar ook hun hogeschool raadde hen aan om terug te keren. "Daarnaast kregen we te horen dat de grenzen van Europa sluiten. We willen niet graag in India vastzitten als het virus hier uitbreekt. Ook al het nieuws dat we vanuit België krijgen en lezen, geeft ons redelijk veel stress. Hierdoor is het voor ons moeilijk om onze gedachten bij onze stage te houden."

"We weten niet goed wat we van onze terugkeer moeten verwachten omdat we zoveel verschillende verhalen horen. We hebben vooral schrik om bij terugkomst te horen dat mensen die we kennen ernstig ziek zijn en dat de situatie misschien erger is dan we zelf verwachtten."

"Het is zeker goed dat er stappen worden ondernomen, maar toch denken wij dat er te laat is gereageerd. Een volledige lockdown zou volgens ons geen slecht idee zijn om erger te vermijden. In het begin ging iedereen er lichtjes over, wij zelf ook, maar intussen beseffen steeds meer mensen de ernst van de situatie, hopen we."