Wat is technische werkloosheid en wat betekent het concreet voor jou?

“Technische werkloosheid is een vorm van werkloosheid die beperkt is in de tijd”, aldus professor arbeidseconomie Stijn Baert (UGent). “Als je normaal gezien over werkloosheid spreekt, betekent het dat een job ophoudt te bestaan. Bijvoorbeeld als je ontslagen wordt. Bij technische werkloosheid blijft de job bestaan, maar wordt die een tijdje in de koelkast gestopt vanwege externe oorzaken. Dat kan een brand zijn of een probleem met een leverancier. Als die oorzaak van de baan is, kan de werknemer gewoon weer aan de slag. Een groot verschil met klassieke werkloosheid is ook dat het arbeidscontract tussen werkgever en werknemer niet verbroken wordt.”

Professor Baert: “Ja. Dat is ook een externe oorzaak die maakt dat de productie van een bedrijf kan stilvallen. Het enige verschil met het normale stelsel van tijdelijke werkloosheid is dat er nu gewerkt wordt met een systeem van voorafbetaling, zoals federaal minister van Werk Nathalie Muylle (CD&V) aankondigde. De Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) verwerkt momenteel heel veel dossiers en om te voorkomen dat het weken of maanden duurt eer mensen hun uitkering krijgen, wordt alvast een maandelijks voorschot uitbetaald van 1.450 euro. Als de juiste berekening later is gemaakt, zal het eventuele tekort bijgepast worden. Voor de rest vallen we dus terug op een wet die al lang bestaat.”

“Het bedrag dat een werknemer uitbetaalt krijgt, is een percentage van het brutoloon”, aldus Baert. “Bij een klassieke werkloosheid is dat 65 procent, bij tijdelijke werkloosheid wordt dat momenteel opgetrokken tot 70 procent. Die hogere uitkering kan gerechtvaardigd worden, omdat tijdelijke werkloosheid vaak als een complete verrassing komt, waardoor de werkloze in kwestie geen voorzorgsmaatregelen kan nemen. De Vlaamse regering besliste als extraatje ook om de water-, gas- en elektriciteitsrekening voor technisch werklozen te betalen en dat voor één maand. Daar staat tegenover dat het deel van deze uitkering dat niet effectief op de rekening verschijnt, maar wordt ingehouden als voorschot op de belastingen, iets groter is dan bij klassieke werkloosheid. Dankzij de uitkering kunnen de mensen vaste kosten, zoals hypotheekleningen, verder betalen en hoeven ze hun levensstandaard niet aanzienlijk aan te passen.”

“Jazeker. De uitkering is geplafonneerd op een maximaal brutoloon van 2.754,76 euro”, aldus Baert. “Wie meer verdient, krijgt dus nooit meer dan 70 procent van die 2.754,76 euro, ofwel 1.928,33 euro. De maatregel is dan ook in de eerste plaats bedoeld voor mensen die niet veel geld over hebben. Mensen met een hoger loon hebben doorgaans een iets grotere buffer dan mensen met een lager loon.”

“In principe is dat voor tijdelijke werkloosheid altijd het geval”, aldus Baert. “Het probleem is nu echter dat we niet weten hoe lang deze crisis zal duren. Hoewel dit onze sociale zekerheid onder druk zet, vermoed ik dat de uitkering uitbetaald zal worden tot het einde van de crisis. Er is nog geen contra-indicatie voor.”

“Dan zal je een uitkering van 1.450 euro ontvangen, zoals elke persoon die momenteel in het systeem van tijdelijke werkloosheid terechtkomt”, aldus Baert. “Daar zal nadien geen correctie meer op komen, aangezien die 1.450 euro hoger is dan de uitkering waar je eigenlijk recht op hebt na aftrek van de voorafbetaalde belastingen en er wordt niet naar beneden toe bijgesteld. Dat is meteen ook het sociale aan de maatregel die minister Muylle nam: wie een laag loon heeft, zal dichter bij zijn vroegere netto-inkomen blijven dan wie een hoger loon heeft.”

“Econoom Paul De Grauwe pleitte er in een interview met HLN eerder deze week voor om de tijdelijke werkloosheidsuitkeringen naar 80 of 90 procent van het brutoloon te brengen, maar dat is volgens mij absurd”, aldus Baert. “Voor sommige groepen zou hun netto-inkomen daardoor stijgen, wat niet de bedoeling kan zijn. Ik ben het ermee eens dat de begroting momenteel niet de eerste prioriteit is, maar toch moeten we doordacht omgaan met onze publieke middelen, om ervoor te zorgen dat we ook in de toekomst nog zorg kunnen dragen voor wie ziek is. Verder zou het een zeer ‘ongerichte’ maatregel zijn. Dan zouden we véél geld uitgeven aan véél mensen, in de plaats van een gericht beleid te voeren dat focust op een beperktere groep die het echt nodig heeft. Het zou volgens mij beter zijn om mensen te helpen die echt in de problemen dreigen te komen, door bijvoorbeeld de afbetaling van hun (hypotheek)schulden tijdelijk te bufferen.”

Dat is nog niet beslist. De Vlaamse regering onderzoekt samen met haar federale collega’s of een dergelijk systeem uitgewerkt kan worden voor sectoren waar er momenteel een tekort aan personeel is. Dat heeft Vlaams minister van Werk Hilde Crevits (CD&V) woensdagmiddag bekendgemaakt. “Doel is om mensen iets te laten bijverdienen en meteen een nood te lenigen in sectoren die onder druk staan", verduidelijkt haar woordvoerder Arne De Brabandere. “Maar er moet bekeken worden of dat (juridisch) wel mogelijk is. De komende dagen gaan we daarover aan tafel zitten. Het is afwachten wat daaruit komt.”

Lees ook:

Economisch werkloos door coronavirus: heb je recht op een uitkering?

Econoom Paul De Grauwe: “Verhoog tijdelijke werkloosheidsuitkering en spreek even geen faillissementen uit” (+)

Bekijk ook:

UITGELEGD. Dit kan je zélf doen tegen coronavirus