Burgemeester van Bergamo: ‘Schokkende taferelen in onze ziekenhuizen’

Ziekenhuis in Bergamo © AFP

Bergamo is het epicentrum van de coronacrisis in Europa. Bijna 400 mensen zijn er aan het virus overleden. Burgemeester Giorgio Gori vertelt over het drama dat zich in zijn ziekenhuizen afspeelt en waarschuwt zijn Europese collega’s.

Enkele dagen geleden kreeg het Ospedale Papa Giovanni XXIII in Bergamo nog een bezorgd telefoontje van Giuseppe Conte, de Italiaanse premier. Hij wilde weten hoe de regering hen kan helpen. Het uiterst moderne ziekenhuis kan het enorme aantal coronapatiënten amper aan.

Op vier dagen tijd verdubbelde het aantal besmettingen in Bergamo tot 3800 slachtoffers. Het dodental verdriedubbelde. Er is een tekort aan mondmaskers, beademingsapparaten, dokters en verplegers. Het Italiaanse leger stelde al meer dan 20 militaire artsen ter beschikking om het ziekenhuis te ondersteunen. De telefoons staan roodgloeiend omdat steeds meer inwoners last krijgen van hoest en koorts.

De 59-jarige sociaaldemocraat Giorgio Gori is geboren in Milaan. In 2014 werd hij burgemeester van Bergamo. Daarvoor was hij journalist bij de televisiezender Canale 5. Dagenlang waarschuwt hij dat Bergamo aan de afgrond staat en de crisis niet langer de baas kan.

Hoe is de situatie in Bergamo?

Gori: Zeer kritisch. Het aantal zieken blijft stijgen. Jammer genoeg sterven veel hulpbehoevenden aan het virus.

We hebben een heel goede gezondheidszorg hier in Bergamo, in heel Lombardije eigenlijk. Maar dat volstond duidelijk niet.

Wat kunt u daartegen doen?

Gori: Het belangrijkste gevecht speelt zich af in de ziekenhuizen. We hebben de voorbije weken honderden nieuwe plaatsen gecreëerd op de afdeling intensieve zorg. We hebben artsen uit verschillende vakgebieden ingeschakeld en hebben zelfs gepensioneerde artsen en huisdokters opgeroepen hun steentje bij te dragen. We hebben een heel goede gezondheidszorg hier in Bergamo, in heel Lombardije eigenlijk. Maar dat volstond duidelijk niet.

Hoe gaat het eraan toe in de ziekenhuizen?

Gori: Vrienden die er werken, beschrijven werkelijk schokkende taferelen. Het is alsof ze in de loopgraven werken. Ze zijn dag en nacht in de weer en slapen amper. Helaas hebben velen zelf het virus opgelopen en zitten nu ziek thuis. Daarnaast zijn er te weinig mondmaskers, beschermende kledij en beademingsapparaten. Daarom hebben we beroep gedaan op de Italiaanse zorgsector, de civiele bescherming en de internationale gemeenschap. Gelukkig krijgen we nu ook hulp uit ander landen. Maar er zijn nog steeds veel ouderen die niet in de ziekenhuizen terecht kunnen.

Hoe wordt beslist wie gebruik mag maken van de beademingsapparatuur en wie niet?

Gori: Ik weet dat er gevallen waren waarin patiënten met een gecompliceerde medische voorgeschiedenis geen toegang kregen tot die apparatuur omdat ze nodig waren voor andere patiënten. Jammer genoeg gebeurt dat op verschillende plekken in Lombardije. Maar het is niet de norm. Iedereen moet geholpen worden.

Werd Lombardije te lang alleen gelaten met deze crisis?

Gori: Wij waren het eerste Europese land dat met deze noodsituatie geconfronteerd werd. In het begin was de communicatie niet geweldig. Intussen verloopt de samenwerking tussen de regering, de regio’s en de provincies vlot.

Had de verspreiding van de epidemie beperkt of vertraagd kunnen worden, als Italië vlugger had ingegrepen?

Gori: We hadden sneller kunnen reageren. Zo had Valle Seriana, een dal in onze provincie, veel vroeger afgesloten moeten worden. We hebben daar ook om gevraagd. We wisten dat er in het ziekenhuis van de naburige gemeente Alzano veel coronapatiënten lagen. Net zoals in het ziekenhuis van Codogno, een gemeente van 50.000 inwoners in een andere provincie van Lombardije. Die gemeente werd al op 23 februari tot rode zone uitgeroepen. Bij ons gebeurde dat niet. Het duurde enkele dagen voor de regering de hele regio Lombardije en nog veertien provincies in Noord-Italië in quarantaine plaatste.

Waarom heeft de regering zo lang getwijfeld in jullie geval?

Gori: Dat weet ik niet. Ik wil ook niet met modder gooien of de verantwoordelijkheid doorschuiven naar anderen. Dat interesseert me niet. Als je plots in zo’n situatie terecht komt, maakt iedereen fouten. Ik vind dat de regering over het algemeen goed gehandeld heeft.

Hoe hebt u uw inwoners de ernst van de situatie duidelijk gemaakt?

Gori: Aanvankelijk dachten we nog dat enkele voorzorgsmaatregelen en gedragsveranderingen genoeg zouden zijn. We dachten dat het alledaagse leven gewoon zou kunnen doorgaan als we het publieke leven wat beperken en de minimale afstand respecteren. Na een paar dagen drong tot ons door dat dit niet genoeg is. We moesten veel strenger ingrijpen. Tijdens de laatste bijeenkomst van burgemeesters hebben we dat ook aan premier Giuseppe Conte duidelijk gemaakt.

Hebben de inwoners van Bergamo de regels meteen aanvaard?

Gori: Eigenlijk wel. De week nadat de regels waren verstrengd, waren er maar twee dingen die mij ergerden. We hadden de tabakswinkeltjes de toestemming gegeven om open te blijven. Maar je kan er bijvoorbeeld ook op gokmachines spelen. Veel oudere mensen zijn uit verveling naar de winkels getrokken om er te gokken. Ik heb de gokspelen moeten verbieden. Anderen verzamelden zich massaal aan openbare hotspots om van het gratis internet te genieten. Die heb ik ook uitgeschakeld. Alle burgers moeten zich aan de regels houden, het is hun verantwoordelijkheid om zo weinig mogelijk het huis uit te komen. Hopelijk heeft iedereen dat intussen begrepen.

Is het gevaar voor velen nog te abstract?

Gori: In Bergamo eigenlijk niet. Iedereen kent wel iemand die ziek geworden is of gestorven is door het virus.

Hoe moet het nu verder?

Gori: Het is belangrijk dat we volhouden en alle burgers zich aan de regels houden. Ik vind zelfs dat we nog strenger moeten worden. Veel bedrijven in de industrie zijn namelijk nog open. Ik zou alles sluiten, ten minste hier in Lombardije. Enkel bedrijven die levensmiddelen produceren of energie voorzien, zouden open moeten blijven. En natuurlijk de bedrijven die medisch materiaal produceren. We hebben dringend meer beademingsapparatuur nodig.

Wat kunt u als burgemeester doen om de situatie voor uw inwoners te verbeteren?

Gori: Veel ouderen leven alleen en hebben ondersteuning nodig. Naast de medewerkers van het gemeentebestuur hebben we nu ook 500 vrijwilligers die voor hen naar de winkel en de apotheek gaan. Daarnaast hebben we ook een paar kleinere initiatieven. Zo lezen bibliothecarissen van de stadsbibliotheek sprookjes voor aan kinderen via Facebook en telefoneren inwoners regelmatig naar ouderen om hen zo gezelschap te houden. We leveren ook maaltijden aan hulpbehoevenden. Niemand mag iets te kort komen.

Helaas moet Italië nu als voorbeeld dienen voor andere landen.

Wanneer verwacht u het hoogtepunt van de epidemie?

Gori: Geen idee, ik ben zeer voorzichtig met voorspellingen. We weten dat veel mensen die besmet zijn geen symptomen vertonen en dus onopgemerkt blijven. Daarnaast zijn er veel mensen die thuis zitten met koorts maar niet getest worden. Zij worden dus ook niet opgenomen in de statistieken. Ook bij oudere mensen die thuis sterven, weten we vaak niet of het virus de oorzaak was.

Kunt u de economische schade al inschatten?

Gori: Dat is onmogelijk. Maar ik ben zeker dat het om veel geld zal gaan. De Italiaanse regering heeft een schatting gemaakt die rond de 25 miljard euro ligt. Dat is een groot bedrag maar bijlange niet groot genoeg. Ik hoop vooral dat Europa zal samenwerken en dat niemand op het idee komt dat we kosten moeten besparen.

Welke conclusie trekt u uit deze crisis?

Gori: Helaas moet Italië nu als voorbeeld dienen voor andere landen. Iedereen moet zich realiseren dat ze niet meer op café kunnen gaan en geen feestjes meer kunnen geven. Iedereen moet net zoals bij ons de voorzorgsmaatregelen respecteren. En ik ben al helemaal niet te spreken over diegenen die nog over een zogenaamde groepsimmuniteit fantaseren.

U bedoelt de Britse premier Boris Johnson?

Gori: Ook in zijn land sluiten de bars en cafés. Ik kan alleen maar hopen dat zij onze ervaring met het virus als voorbeeld nemen.

Welke raad geeft u aan andere Europese leiders?

Gori: Zorg ervoor dat mensen niet meer samenkomen en afstand houden van elkaar. Gebruik de tijd die je nog hebt goed.

Hoe gaat het met u en uw familie?

Gori: Mijn kinderen zijn gelukkig teruggekeerd uit de steden waar ze studeren. Ik heb ze geen knuffel gegeven, we houden afstand. Ik kan me nu niet veroorloven ziek te worden.

Copyright: Der Spiegel / vertaling Cynthia Van Muylder

Partner Content