Steeds minder dopingcontroles bij sporters: “Wat weegt het zwaarst: fairplay of de gezondheid?”

Oostenrijk heeft zijn dopinglab gesloten, net als Spanje, Italië en Canada. Engeland en de VS kondigden aan dat ze hun dopingbeleid bijsturen en dat hun focus nu ligt op atleten die al zeker zijn van Tokio 2020 of nog in de running zijn voor een olympisch ticket. In het Gentse dopinglabo constateert professor Peter Van Eenoo dat er nog altijd urine- en bloedstalen binnenkomen maar dat het aantal steeds vermindert. Dat ligt voor de hand: nu er haast nergens meer competities zijn, vallen die tests al weg. Blijven over: onaangekondigde controles. “Het Wada (Wereldantidopingagentschap) vraagt dat we nog altijd testen,” zegt Van Eenoo. “Dat doen we, maar wel op een lager pitje.”

In Vlaanderen staat NADO in voor dopingtesten. Hun twee voltijdse dokters bellen nog altijd aan bij atleten om een bloed- of urinestaal af te nemen maar de intensiteit van hun controles is afgenomen, meldt directeur Marc Van der Beken: “Voor het eerste kwartaal is ons doel gehaald. Voor het tweede gaan we in de mate van het mogelijke proberen om onze verplichtingen na te komen. De atleten zijn nog altijd verplicht om hun whereabouts in te vullen. En als wij info krijgen over een mogelijk verdachte situatie, dan komen we in actie - zonder de volksgezondheid in gevaar te brengen. Er is géén volledige stopzetting.”

Of sporters de artsen graag zien komen, dat is een andere vraag, zeker in tijden van social distancing. “Er wordt alles aan gedaan om de dopingcontroleurs én de atleten te beschermen,” aldus Van Eenoo. “Voor een controle-arts kan dat vervelend zijn om ziek te worden, maar stel dat een atlete als Nafi Thiam drie weken het bed moet houden omdat ze besmet raakt, dat zou voor haar een ramp zijn, dan kan ze de Spelen bijna vergeten. De controles worden dus gedaan maar je moet de afweging maken wat het zwaarste weegt: fairplay of de gezondheid?”

Uiteraard is dat in een olympisch jaar verre van ideaal. Voor wie, zeker in landen met een kwalijke dopingreputatie zoals China, Kenia of Rusland, van plan is om doping te nemen, lijkt de pakkans nu een stuk kleiner. Van Eenoo: “De mazen in het net worden nu voor korte tijd groter maar er ís nog altijd een net - vroeg of laat vangen we de vis wel. Wat ik veel choquerender vind is dat in het jaar vóór Rio twee op de drie atleten niet getest werd. Dan is dit maar een druppel in de oceaan. Ik weet wel dat veel mensen dat anders zien maar je moet dit toch in een groter maatschappelijk kader plaatsen.” 

Van der Beken knikt: “Frustraties over het idee dat het spel niet overal eerlijk wordt gespeeld, moet je naast je neerleggen - anders houd je deze job beter voor bekeken. Het is een utopie om te denken dat er wereldwijd op hetzelfde niveau wordt getest. Er zijn nog altijd landen die niet de standaard halen inzake kwantiteit en kwaliteit.”