“Uit het vacatureplan van september 2019 blijkt dat deze rechtbank met een bezetting van nauwelijks 64 procent enkel de politierechtbank Leuven moet laten voorgaan als slechts bedeelde rechtbank van het land”, staat in het werkingsverslag. “Het wettelijk kader van deze rechtbank telt in principe 11 magistraten. Door een samenloop van omstandigheden waren er in 2019 gedurende verschillende maanden nog slechts 6 van de 11 magistraten beschikbaar. Er werden 2 magistraten elders benoemd, er overleed een magistraat en er waren belangrijke ziekteperiodes.”

Het is daarom weinig verwonderlijk dat de ondernemingsrechtbank zich genoodzaakt zag drastische maatregelen te nemen, waarbij bepaalde kamers voorrang kregen, een aantal kamers slechts konden zetelen in de mate dat een rechter beschikbaar was en andere kamers zelfs moesten gesloten worden. Alle zaken die in februari 2019 werden ingeleid voor de inleidingskamer, werden ook meteen uitgesteld naar februari 2021. Die maatregelen golden weliswaar enkel in februari en maart, tot er uitzicht was op de benoeming van nieuwe rechters.

Regent binnen

De omstandigheden waarin de magistraten en griffiers moeten werken, zijn ook weinig benijdenswaardig. In het Themisgebouw aan de Waterloolaan, waar de zittingen plaatsvinden, is de luchtkwaliteit en -vochtigheid slecht en werkt de temperatuurregeling niet naar behoren, zowel in de zittingszalen als in de griffies. En in de griffie van de rechtspersonen in Vorst is er nog slechts één toilet voor al het griffiepersoneel én alle bezoekers. Bovendien staat op het dak een automatische ontrokingskoepel open, die niet meer kan gesloten worden, zodat het bij hevig regenweer binnenregent.

Het programma dat gebruikt wordt voor de volledige organisatie en werking van de rechtbank is verouderd en het nieuw informaticasysteem dat beloofd was voor eind 2019, is er niet gekomen, luidt het werkingsverslag verder. De Nederlandstalige ondernemingsrechtbank beschikt ook niet over een documentatiedienst en moet haar bibliotheek delen met haar Franstalige tegenhanger, maar de wetgeving en wetgevingsdossiers kunnen niet bijgehouden worden en in 2019 was er slechts budget om vijf boeken te kopen. Budget om elektronische documentatie, een softwarepakket of zelfs maar een rekenmachine aan te kopen, is er al evenmin.

Nochtans extra bevoegdheden

Een en ander is des te schrijnender nu de omvorming van rechtbank van koophandel naar ondernemingsrechtbank voor een aanzienlijke uitbreiding van de bevoegdheid van de rechtbank gezorgd heeft. Dat geldt voor alle ondernemingsrechtbanken, maar de Brusselse ondernemingsrechtbank kreeg er nog een aantal exclusieve bevoegdheden bovenop.

Het is daarom weinig verwonderlijk dat in het werkingsverslag, naast referendarissen en een ICT-deskundige, wordt aangedrongen op “een kaderuitbreiding in verhouding tot de werkelijke werklast en rekening houdend met de exclusieve bevoegdheden van de Nederlandstalige ondernemingsrechtbank.” Dat extra personeel zou er onder meer kunnen voor zorgen dat de problematiek van de slapende vennootschappen efficiënter kan aangepakt worden. Die slapende vennootschappen kunnen voor heel wat frauduleuze praktijken gebruikt worden en Brussel telt er duizenden, terwijl de Nederlandstalige ondernemingsrechtbank er in 2019 maar 596 kon ontbinden.