Coronavirus muteert trager dan de griep: grote kans op een vaccin met langdurige werking

Uit een analyse van 1.000 stalen van het nieuwe coronavirus kwamen maar vier tot tien genetische verschillen tussen de stammen die mensen in de VS hebben besmet en het originele virus dat in Wuhan toesloeg. Dat zegt Peter Thielen, moleculair geneticus aan de befaamde Johns Hopkins University, in de Washington Post. “Op dit moment zou deze mutatiesnelheid van het virus betekenen dat als er een vaccin tegen het coronavirus ontwikkeld wordt, dat een enkelvoudig vaccin zou zijn, eerder dan elk jaar een nieuw vaccin zoals bij de griep”, aldus Thielen.

Dat heeft dus te maken met het feit dat het virus relatief traag muteert. Er zijn subtiele aanpassingen gebeurd in het genoom van het coronavirus, maar het blijkt overal waar het opduikt toch nog altijd hetzelfde virus te zijn. Alle stammen zijn bijna identiek. Volgens moleculair evolutionair bioloog aan de universiteit van Edinburgh, Andrew Rambaut, maakt het coronavirus gemiddeld een of twee mutaties per maand door. “Dat is twee tot vier keer trager dan de griep”, weet hij. 

“Het genoom van het griepvirus muteert ongeveer om de tien dagen”, schreef wetenschapper Trevor Bedford op Twitter. Hij doet in Seattle onderzoek naar Covid-19. Van die mutaties blijven de meeste zonder gevolg, maar af en toe verschijnt er toch een mutatie die onze bestaande immuniteit tegen het griepvirus ondermijnt. Vandaar dat we elk jaar een nieuwe inenting moeten krijgen als bescherming tegen de seizoensgriep. Het is ook de reden waarom het recentste vaccin niet altijd 100 procent bescherming biedt.

Dat is dus anders met het nieuwe coronavirus, dat heel waarschijnlijk niet elk seizoen op die manier zal muteren. Om dat doel te bereiken, zal het virus volgens Bedford “een paar jaar” nodig hebben.

Meer dan veertig mogelijke vaccins staan al in de steigers. Biotechbedrijf Moderna is al begonnen met testen op mensen. Maar voor maart 2021 wordt er geen vaccin op de markt verwacht. Professor Marc Van Ranst zei al dat we pas volledig naar ons normale leven kunnen terugkeren als dat vaccin er effectief is. 

Het goede nieuws is dat we vanaf dan heel waarschijnlijk een paar jaar safe zitten met dat vaccin. Al is voorzichtigheid met virussen altijd geboden. “We hebben tot nu toe geen enkele verandering gezien in de manier waarop het toeslaat, maar we houden het nauwlettend in de gaten, omdat het wel degelijk zou kunnen muteren en zijn strategie enigszins zou kunnen aanpassen”, zei de wereldvermaarde viroloog Anthony Fauci, directeur van het National Institute of Allergy and Infectious Diseases in de VS, zondag aan CBS. De verwachting is volgens viroloog Van Ranst wel dat Covid-19 uiteindelijk zal evolueren naar een gewoon verkoudheidsvirus.

Lees ook:

De piek is nog niet bereikt, maar dat hoeft geen slecht nieuws te zijn: 6 vragen aan viroloog Steven Van Gucht (+)

Onze editorialist Jan Segers: “Niets dan lof voor Belgische aanpak” (+)