De Kamercommissie Binnenlandse Zaken boog zich vanochtend over het wetsvoorstel dat bijzondere machten invoert. Het advies van de Raad van State las best pittig, het verleidde Egbert Lachaert (Open VLD) tot de vaststelling dat de tekst ‘geen schoonheidsprijs’ verdient. Maar enkele amendementen brachten snel soelaas.

Bijzondere machten laten toe dat een regering per Koninklijk Besluit regeert, de parlementaire behandeling wordt zo afgesneden. Dat levert flink wat snelheidswinst op. In coronatijden kan dat het verschil tussen ‘leven en dood’ betekenen, zei een aanwezige. De maatregel geldt voor twee keer drie maanden, achteraf moet een wet de genomen besluiten bekrachtigen.

Uiteindelijk keurden alle partijen die mee hadden gewerkt bij de totstandkoming van de tekst – Open VLD, MR en CD&V in de regering, PS, SP.A, Groen/Ecolo, CDH, Défi en N-VA buiten de regering – in commissie de tekst goed. De N-VA maakte vooraf wel wat misbaar, zeker ook op twitter via Theo Francken. Uiteindelijk liet ze haar verzet vallen. De radicaal-linkse PVDA/PTB stemde tegen, Vlaams Belang onthield zich. Straks stemt de voltallige Kamer vanop afstand.

Waakzaam

Kernpunt van de discussie bleef de manier waarop het parlement zich buitenspel zet. Verschillende Kamerleden wezen op de noodzaak dat het parlement op de een of andere manier toch betrokken blijft bij de opvolging van de bijzondere machten. Het parlement heeft vanmiddag beslist om dat via een bijzondere coronacommissie te doen. Toch werd toegegeven dat het in de eerste plaats de diverse partijvoorzitters zullen zijn die elke zaterdag samen met de kern de diverse maatregelen zullen monitoren. Het parlement kan na drie maanden de bijzondere machten stopzetten, niemand gelooft echter dat dat zal gebeuren.

PS-fractieleider Achmed Laaouej benadrukte dat zijn partij ‘waakzaam’ zou zijn opdat de bijzondere machten ‘proportioneel’ en in ‘het algemeen belang’ zouden worden toegepast. Ook de N-VA wees op de uitzonderlijke situatie. Joy Donné (N-VA) vroeg de regering om de bijzondere machten enkel te gebruiken als het strikt noodzakelijk was, in de andere gevallen moest het parlement toch worden ingeschakeld. ‘De regering bewijst vandaag dat veel dringende maatregelen ook zonder bijzondere machten kunnen worden doorgevoerd.’

Transparantie

Diverse partijen maakten van de gelegenheid gebruik om eigen accenten te leggen. Open VLD verwees naar het gevaar dat ‘werken op de duur minder interessant wordt dan niet-werken’. Lachaert maakt zich zorgen over de manier waarop technische werkloosheid, aangevuld met een bijpassing van de werkgever en enkele premies uiteindelijk netto meer op de rekening doet verschijnen. De SP.A was bij monde van Meryame Kitir niet te spreken over het uitstel van het wetsvoorstel waarbij een aantal geneesmiddelen goedkoper zouden worden, in ruil voor een aftopping van de farmawinsten.

De uitersten van het politieke spectrum leverden meer kritiek. Dries Van Langenhove (Vlaams Belang) miste de nodige ‘transparantie’ en vroeg zich af wat het statuut was van de kern, aangevuld met tien partijvoorzitters. Vlaams Belang pikt het niet dat ze voor die bijeenkomsten niet worden uitgenodigd. Dezelfde teneur viel ook bij de PVDA/PTB te horen. Raoul Hedebouw vond dat de democratie in deze tijden ‘juist verruimd en niet beperkt’ moet worden. Hij liet niet na om de vaagheid van sommige passages te onderstrepen, wat de Raad van State ook erkent.

Senaat

Ten gronde waarschuwt de PVDA/PTB voor asociale maatregelen. De passage in de wet die het behoud van de koopkracht garandeert, voldoet volgens de partij niet. Hedebouw vreest dat de regering vroeg of laat meer flexibiliteit eist van de werknemers of morrelt aan de wettelijke vakantiedagen. Lachaert vond de opmerkingen ‘ideologisch erg interessant, maar voor deze discussie hebben we momenteel de tijd niet’.

In een repliek beloofde vicepremier David Clarinval (MR) dat de regering de kostprijs van de crisis en de genomen maatregelen goed zal monitoren. Na de Kamer buigt morgenochtend ook de Senaat zich over het ontwerp. Volgens de Raad van State moeten de twee assemblees het wetsvoorstel goedkeuren.