Politie gaat meer controleren en harder optreden: ‘De tijd van waarschuwen is voorbij’

Jongeren die rondhangen op straat en van het samenscholingsverbod een soort kat-en-muisspel met de politie maken, het is een fenomeen dat de politie van Antwerpen deze dagen vaak tegenkomt, zegt woordvoerder Willem Migom. “Zodra we ons na een vermaning omkeren, staan ze weer op dezelfde plek waar ze eerst stonden. Of ze gaan bewust nog dichter bij elkaar staan om te provoceren. Ook zijn er mensen die zeggen dat ze besmet zijn met corona en dat we ze maar moeten komen halen.”

De Antwerpse politie probeert ook de verschillende gemeenschappen te sensibiliseren. Zo vreest de Joodse gemeenschap dat het coronavirus liefst 85 procent van haar mensen zal besmetten en dat er minstens 550 coronadoden te verwachten zijn de komende weken. De oorzaak zou de intense sociale interactie binnen de gemeenschap zijn, klinkt het. “We zijn ervan op de hoogte”, zegt Migom. “Via onze bemiddelingsteams proberen we te sensibiliseren. Maar zoals ook voor andere gemeenschappen in Antwerpen geldt, is dat niet eenvoudig. Afgelopen weekend sloot de politie een vzw in Borgerhout waar 23 jongeren aan de waterpijp zaten.”

De speciale bemiddelingsteams worden normaal gesproken opgeroepen bij betogingen of sportwedstrijden. “Ze trekken de wijken in om uitleg te geven aan een moeilijker doelpubliek dat minder op de hoogte is of minder geneigd is te luisteren”, zegt Migom. “Dat is nodig voor de jongeren die rondhangen, maar ook omdat het een klassiek fenomeen is dat in drukbevolkte wijken de bewoners de straat op gaan bij een tussenkomst van de politie. Dat is in deze tijden van sociale afstand natuurlijk niet wenselijk.”

250 euro boete

Intussen is de periode van sensibilisering en waarschuwing wel voorbij, klinkt het. “We schrijven wel degelijk boetes uit.”

Wie zich niet aan de maatregelen houdt, riskeert een gerechtelijke minnelijke schikking van 250 euro. Een tweede inbreuk kan leiden tot een rechtstreekse dagvaarding voor de correctionele rechtbank. De bedragen zijn deze week door het college van procureurs-generaal in een omzendbrief bekendgemaakt.

Over het algemeen worden de lockdownmaatregelen goed opgevolgd, klinkt het bij politiekorpsen in Brussel, Antwerpen, Brugge en Kortrijk. “De burgerzin is groot, maar er is altijd een categorie die zich niets van de coronacrisis aantrekt”, zegt Thomas Detavernier van de zone VLAS (regio Kortrijk). “Vooral ’s avonds laat en ’s nachts wordt het samenscholingsverbod niet nageleefd. Meestal gaat het om mensen die al bij de politie bekend zijn.”

Speeksel is daarbij een nieuw wapen geworden in de strijd met de politie. In Antwerpen zijn de voorbije dagen twee mannen opgepakt die zich agressief gedroegen ten opzichte van de politie. Een van de twee spuwde bewust naar de betrokken agenten, de andere hoestte ostentatief in hun gezicht. 

‘Quick response team’

Ook de Gentse politie werd in het gezicht gespuugd door een boze man op straat. Hij claimde corona te hebben. In Brussel werden twee jongeren opgepakt die een vrouw hadden bespuwd, terwijl ze eveneens aangaven met het virus te zijn besmet. “Mondmaskers en ontsmettingsmiddelen zijn gegeerde goederen en bij ons is dat niet anders”, zegt Migom. “We proberen onze mensen uit te rusten met het beschikbare materiaal maar feit is dat we een risico lopen. En als er te veel mensen ziek worden, zitten we met een probleem.”

In de regio Brugge maken ze daarom al werk van een zogeheten quick response team. Zij zullen interventies doen waarbij het risico op besmetting met coronavirus vrij groot is. De agenten die er deel van uitmaken zijn ook uitgerust met persoonlijke beschermingsmiddelen. “En als er toch bij ons mensen ziek worden door corona, hebben we genoeg capaciteit om iedereen te vervangen”, zegt woordvoerder Lien Depoorter. “Natuurlijk zijn onze mensen bang voor besmetting. Via een psycholoog wordt daar intern over gecommuniceerd om iedereen zo goed mogelijk op te vangen.”

Daling van de criminaliteit

Een meevaller hebben de korpsen wel: in alle politiezones daalt het criminaliteitscijfer. Al staat daar wel een toename in huiselijk geweld tegenover. “We zien een forse stijging”, zegt Amal Ihkan van de politiezone Brussel Noord, die aangeeft dat de politiecapaciteit in de hoofdstad is verdubbeld. “Het is ergens wel logisch dat de kans daarop groter wordt wanneer iedereen thuis zit. Wij merken overigens niet dat een bepaalde gemeenschap zich niet aan de lockdownmaatregelen houdt. In heel Brussel hangen posters in tien talen met wat wel en niet mag.”

In Brugge valt het de politie dan weer op dat er plots veel vragen zijn over co-ouderschap. “We krijgen mails en telefoons van gescheiden ouders die hun kind niet meer naar hun ex-partner willen sturen of hun kind zelf niet meer te zien krijgen en ons hopen in te zetten voor hun problemen”, zegt Depoorter. “Natuurlijk kunnen we daar niet in tussenkomen. Er staan zware boetes op als je het co-ouderschap niet nakomt. Dat is het enige dat we de mensen kunnen vertellen.”