Kamer en Senaat keurden afgelopen donderdag de volmachtenwet goed waarbij de minderheidsregering-Wilmès de macht krijgt om met volmachten het land door deze crisis te leiden. Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) heeft hier al meteen gebruik van gemaakt door drie volmachtenbesluiten te nemen. Dat is gebeurd in samenspraak met de andere regeringsleden en de zeven andere partijen die de volmachten steunen. De besluiten worden nu eerst voor advies voorgelegd aan de Raad van State. Ze zullen gelden tot 19 april, maar kunnen verlengd worden als de coronamaatregelen verlengd worden.

Gevangenissen

Om de humane omstandigheden en het gezondsheidsklimaat in de gevangenissen te garanderen - voor zowel het personeel als de gedetineerden - zullen bepaalde veroordeelde gedetineerden met een laag risicoprofiel de gevangenis (tijdelijk) kunnen verlaten.

Het gaat in de eerste plaats om veroordeelden die al met succes op penitentiair verlof gingen. Zij kunnen een verlengd verlof krijgen, mits naleven van voorwaarden. Maar elk dossier zal strikt gescreend worden. Bovendien is dat verlof uitgesloten voor seksueel delinquenten, de veroordeelden voor terrorisme en de veroordeelden die straffen in uitvoering hebben waarvan het totaal de tien jaren overschrijdt.

Met dezelfde uitzonderingen en onder dezelfde voorwaarden zullen ook gedetineerden die het risico lopen ernstige symptomen te ontwikkelen van covid-19, verlof kunnen krijgen.

Daarnaast zullen gevangen die zich op zes maanden bevinden van hun effectieve strafeinde - en dus nooit vervroegde invrijheidsstelling hebben verkregen - voor die laatste zes maanden vrijstelling kunnen krijgen mits het naleven van voorwaarden. Voor veroordeelden zonder verblijfsrecht bestaat deze vrijstelling al geruime tijd, mits effectieve repatriëring.

Aan de andere kant worden de uitgaansvergunningen, verloven en beperkte detenties - maatregelen waarbij de gedetineerde een korte termijn de gevangenis kan verlaten en weer binnenkomen - opgeschort.

Vergaderingen

Fysiek vergaderen is moeilijk in deze coronatijden. Daarom heeft de minister ook besloten om de vergaderingen van mede-eigenaars - van bijvoorbeeld appartementen - uit te stellen tot vijf maanden na de crisisperiode. Die vergaderingen moeten normaliter voor 19 april worden gehouden.

Dit is ook de periode waarin heel wat vennootschappen en vzw’s hun algemene vergaderingen houden. Ofwel kunnen die vergaderingen uitgesteld worden tot tien weken na de uiterste datum, wat in de meeste gevallen 30 juni is. Ofwel wordt de vergadering gewoon gehouden op de normale datum, maar dat moet dan schriftelijk of elektronisch.

Termijnen

Daarnaast worden ook heel wat termijnen verlengd want de rechtbanken draaien op een lager pitje. In strafzaken zullen de verjaringstermijnen verlengd worden. Maar aan de termijnen waarbinnen iemand in voorlopige hechtenis moet verschijnen voor de onderzoeksrechter en raadkamer, wordt niet getornd.

In burgerlijke zaken worden de proceduretermijnen verlengd met de duur van de coronacrisis en worden de mogelijkheden uitgebreid om de zaak tijdens de crisis schriftelijk of elektronisch te behandelen.