De miljardenkost van de lockdown

In een update raamt de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) de directe impact van de coronacrisis op de verschillende economieën. Voor ons land schat de economische denktank dat die de economische activiteit met zowat een kwart zal drukken. Tal van bedrijven liggen stil, of produceren op een lager niveau. Voor de consumentenbestedingen zou de impact zelfs 33 procent bedragen. De sluiting van de horeca en winkels maakt dat de consument veel minder kan besteden.

Opvallend, onze buurlanden krijgen een nog hardere klap te verwerken op hun industrieel apparaat: Frankrijk en Nederland gaan vlot naar de 27 procent terwijl Duitsland flirt met de 30 procent. Peter Vanden Houte, hoofdeconoom van ING: “Dit cijfer komt niet onrealistisch over. In Frankrijk becijferde het INSEE (statistisch bureau van het Franse ministerie van Economische Zaken, LID) dat de lockdown ongeveer 35 procent van de productie stillegde. Uit informele contacten met de Belgische sectorfederaties zal dat hier ook tussen de 30 en 40 procent zitten op dit ogenblik. We zien eenzelfde fenomeen ook langs de kant van de consumptie. Uit betalingsdata voor Nederland bijvoorbeeld kunnen we afleiden dat de Nederlanders zo’n 20 procent minder transacties doen dan een jaar geleden in dezelfde periode.”

Voor een goed begrip, dat is de raming op de productie, niet op de economische groei zelf. Als de beperkingen die gepaard gaan met de lockdown gedurende één maand van kracht blijven, zou dat de economische groei van een volledig jaar met een kleine 2 procentpunten drukken. Indien de maatregelen drie maanden van kracht blijven, is er een negatieve impact van 4 tot 6 procentpunten op de groei van 2020. Met die raming zit de OESO zowat ergens halverwege de consensus van de Belgische economen die een voorzichtige inschatting maakten. Voorzichtig, omdat iedereen beseft dat we de grootste naoorlogse schok in de economie beleven. Maar omdat we ons momenteel op onbekend terrein bevinden, lopen de schattingen van de verwachte impact ver uiteen. 

‘Afgeleide effecten’

Bij de werkgeversfederatie VBO houdt men rekening met een krimp van 2 procent, terwijl Koen De Leus, hoofdeconoom van BNP Paribas Fortis, een grotere negatieve impact verwacht. “Vertrekkende van de geraamde impact op de verschillende sectoren en ervan uitgaande dat de lockdown nog zal gelden voor heel april en vervolgens langzaam wordt afgebouwd, ramen we de impact op de Belgische economie op -3,5 procent”, zegt De Leus. “Daarmee zitten we tussen de -3,7 procent voor Duitsland en -3,1 procent voor Frankrijk.” 

Vanden Houte ziet het nog slechter in. “Stel dat de Belgische lockdown een maand zou duren, dan zou volgens de OESO het effect op de jaargroei zo’n 2 procent zijn. Je moet daar echter bijtellen dat er een aantal afgeleide effecten de schok nog zullen verergeren. Bedrijven gaan overkop, mensen verliezen hun job, wat de koopkracht aantast. Daardoor gaat de totale economische schade verder dan de pure lockdown. We gaan er nu van uit dat het economische leven eind april geleidelijk weer op gang komt. Maar zelfs dan heb je een zwaar negatief effect op het bbp dit jaar. Onze groeiraming voor België is momenteel -4,5 procent voor 2020.”

Het ondernemersnetwerk Voka raamt de economische schade door de coronapandemie nu al op 40 miljard euro. Bijna negen op de tien bedrijven zien hun omzet kelderen, meer dan één op de tien van de bedrijven ligt volledig stil en één op de tien van de essentiële bedrijven ondervindt problemen in de toeleveringsketen. Wel is de stijging van de getroffen bedrijven aan het afvlakken en wil 18 procent van de Vlaamse bedrijven binnenkort zijn activiteiten weer opvoeren. “Dit lijkt op een eerste teken van herstel en dat binnen de wettelijke voorschriften van social distancing en met respect voor alle noodzakelijke gezondheidsmaatregelen”, aldus gedelegeerd bestuurder Hans Maertens.