Ook het Belgisch leger vervoert coronapatiënten

© Belga

Het Belgische leger ondersteunt ziekenhuizen bij de spreiding van pa­tiënten. ‘We hadden gehoopt dit niet te moeten doen.’

kg, vsa

Dinsdag deed het Belgische leger zijn eerste twee ritten voor patiëntenvervoer. Het betrof een rit vanuit Sint-Truiden en een vanuit Heusden-Zolder, telkens naar het ZNA Middelheim. Vandaag vindt opnieuw ­patiëntenvervoer plaats. Het gaat zowel over transporten tussen ziekenhuizen als tussen de woonplaats en het ziekenhuis.

‘In nauw overleg met de federale overheid werden al enkele patiënten uit Limburg overgebracht naar Antwerpen’, zegt Dirk Ramaekers, medisch directeur van het Jessaziekenhuis in Hasselt. ‘Het gaat over patiënten die beademd worden en op intensieve zorg liggen, maar stabiel zijn. Het transport gebeurt met ambulances, maar omdat we daarvoor een arts moeten missen die we eigenlijk niet kunnen missen, wordt het leger ingeschakeld.’

Verschillende ziekenhuizen in het zuidwesten van Limburg hebben hun maximumcapaciteit voor covid-patiënten bereikt. Als er een acute nood ontstaat (vanaf een bezettingsgraad van 75 procent), wordt er gespreid. Eerst over de provincie Limburg, maar omdat ook de ziekenhuizen in de Maasstreek in het noorden vol­lopen, wordt buiten de provinciegrenzen gekeken.

Korte noodgreep

De inzet van het Belgische leger is opvallend, omdat die doet denken aan de beelden uit Italië, waar het leger op een veel grotere schaal wordt ingeschakeld. ‘Dit is geen paniekoplossing’, verduidelijkt Jan Eyckmans, woordvoerder FOD Volksgezondheid. ‘We hadden gehoopt dit niet te moeten doen, want het nationaal spreidingsplan is al een tijdje van kracht. Maar de instroom van patiënten in Limburg is te groot. We weten dat het niet fijn is voor familie dat een patiënt verder van huis ligt, maar familiebezoek is nu toch niet toegestaan. Noem het een korte noodgreep tot de betrokken ziekenhuizen weer op 75 procent zitten, zodat er altijd noodbedden vrij zijn.’

Eergisteren stelde Defensie ook al twee beademingstoestellen ter beschikking aan Jessa. ‘Defensie staat klaar om hulp aan de natie te bieden in geval dat de regering het beslist’, laat woordvoerder van Defensie David Van­droogenbroeck weten. Zo helpt Defensie ook om bedden vrij te maken in UZ Gent, Stuivenberg Antwerpen, CH Luik en UZ Leuven. In overleg met Volksgezondheid vangt het Militair Hospitaal verbrande patiënten op. ‘Het Brandwondencentrum van het Militair Hospitaal en dat van Loverval zijn dus momenteel de enige centra van het land voor zware verbrande patiënten’, aldus Vandroogenbroeck.

Helft bedden op intensieve zorg is bezet door coronapatiënten: ‘de druk neemt toe, maar er zijn grote regionale verschillen’

© Photo News

Alles samen liggen in heel het land 1.088 coronapatiënten op intensieve zorg. De grens van de vijftig procent bezettingsgraad op die afdelingen is daarmee bereikt. Toch is er geen reden tot paniek. Volksgezondheid monitort continu alle Belgische ziekenhuizen om te vermijden dat sommige plots overvol geraken.

Op de corona-afdelingen van de ziekenhuizen raken steeds meer intensivecarebedden gevuld. De meest recente cijfers spreken van 1.088 patiënten op een totaal van ongeveer 2.100 bedden op de afdelingen intensieve zorg. En hoewel het aantal nieuwe ziekenhuisopnames al twee dagen op rij daalt, moet de echte piek nog komen. Kunnen ziekenhuizen dat wel aan? ‘Zeker en vast’, zegt professor Geert Meyfroidt (UZ Leuven), die ook voorzitter is van de Belgische Vereniging Intensieve Geneeskunde. ‘We hebben nog heel wat marge en er wordt goed gemonitord dat ziekenhuizen niet plots overvol raken.’

Die monitoring gebeurt door de FOD Volksgezondheid, die permanent een zicht heeft op de bezettingsgraad van alle bedden in de 104 Belgische ziekenhuizen. ‘Zowel op de corona-afdeling als in het gewone ziekenhuis’, zegt Jan Eyckmans van de FOD Volksgezondheid. ‘Als het moet, kunnen we nog meer bedden verhuizen naar de corona-afdeling en beademingstoestellen halen uit de operatiezalen’, zegt dokter Meyfroidt.

Spreidingsplan

Gemiddeld flirten de ziekenhuizen momenteel met een bezettingsgraad van vijftig procent. Gedetailleerde cijfers per ziekenhuis wil de overheid niet geven, maar er zijn grote regionale verschillen. Zodra de 50 procent bereikt is, worden patiënten doorverwezen naar ziekenhuizen uit hetzelfde netwerk die nog ruimte hebben.

Pas als een ziekenhuis een bezettingsgraad van 75 procent van de intensieve bedden benadert, wordt het nationale spreidingsplan geactiveerd. Dat is op dit moment enkel het geval in Limburg en in de buurt van Bergen, twee regio’s die erg getroffen zijn. ‘De medisch directeur van de 112-centrale en de federale gezondheidsinspecteur beslissen hoe gespreid wordt’, zegt Eyckmans. ‘De regel is dat een ambulance een coronapatiënt meteen naar het juiste ziekenhuis brengt. We vermijden dat we hen tijdens een behandeling moeten verplaatsen.’ Bij voorkeur ligt dat ziekenhuis zo dicht mogelijk bij huis, maar dat lukt niet altijd. De voorbije dagen bijvoorbeeld vingen de Antwerpse ZNA-ziekenhuizen al patiënten uit Limburg op.

Dubbele shifts

Dat de overheid de bedden zo goed monitort en de capaciteit voorlopig niet veel hoger dan 50 procent laat gaan, heeft natuurlijk een reden. ‘We doen dat in de eerste plaats voor de patiënt, maar ook voor het zorgpersoneel’, zegt Jan Eyckmans. ‘We willen vermijden dat zij dubbele shifts moeten draaien omdat het ziekenhuis te druk bezet is. Het is zo al zwaar genoeg.’

Daarom is de statistiek van de gezond verklaarde patiënten minstens zo belangrijk, klinkt het bij de overheid. 2.132 mensen hebben het ziekenhuis intussen al verlaten, wat de druk op de bedden opnieuw verlicht. Ze hopen dat die evolutie zich de komende dagen verderzet.