Nergens anders stijgt aantal besmettingen met coronavirus sneller dan in Turkije: “Ik heb nog nooit zo veel graven zien gedolven worden”

Op sociale media duiken filmpjes op van rijen gedolven graven. “Dat baart mij zorgen”, zegt de Koerdische vrouw Bilge in Istanboel. “Ofwel zijn er al veel meer coronasterfgevallen dan de regering officieel toegeeft, ofwel verwacht de overheid een massale sterfte.”

In de zuidoostelijke stad Gaziantep probeerde de gouverneur aanvankelijk te ontkennen dat de nieuwe graven iets met het nieuwe coronavirus te maken hadden: “In onze provincie sterven dagelijks om verschillende redenen zo’n 15 burgers. Velen kunnen een begrafenis niet betalen. Daarom hebben we al graven voor ze voorbereid”, klonk het. Veel Turken luisterden met ongeloof naar de verklaringen van de gouverneur. “Het zou niet de eerste keer zijn dat de autoriteiten alles verdraaien”, zegt Bilge. “Ik ben op zo veel begraafplaatsen geweest en ik heb nog nooit zo veel gedolven graven gezien. Meestal worden ze ten vroegste één dag voor de begrafenis klaargemaakt.”

Volgens officiële cijfers stierven in Turkije ongeveer 214 mensen ten gevolge van Covid-19, de ziekte veroorzaakt door het nieuwe coronavirus. Dat is internationaal gezien weinig, maar sinds de corona-uitbraak in Turkije vier weken geleden zijn slechts 92.000 mensen getest op het virus. Ter vergelijking: Duitsland - met ongeveer dezelfde populatie - voerde vorige week alleen al 350.000 tests uit. De Turkse regering blijft stellen dat er maar iets meer dan 13.000 geïnfecteerden zijn in Turkije. Maar zelfs dit relatief lage cijfer kan één feit niet verdoezelen: in absolute termen neemt het aantal besmettingen in Turkije sneller toe dan in enig ander land.

Turkije nam nochtans enkele maatregelen. De openbare voorzieningen werden weken geleden gesloten en de internationale vluchten geannuleerd. Op televisie zijn er dagelijks commercials waarin bekende acteurs vragen om thuis te blijven. De meeste winkels en cafés zijn nu sowieso gesloten. Men kan alleen uit de stad met een speciale vergunning en er is een avondklok voor mensen ouder dan 65 jaar. Tot dusver hebben deze ‘zachte’ maatregelen slechts een matig succes opgeleverd. Overal ontmoeten mensen elkaar nog op straat en op veel bouwplaatsen is het nog een drukte vanjewelste.

Voor veel Turken zorgen de onduidelijke cijfers en aankondigingen van de regering voor onzekerheid. “Ik ben een beetje bang”, zegt Bilge. “Met mijn chronische bronchitis en allergieën behoor ik tot de risicogroep. Maar om nu de hele tijd thuis te blijven? Ik doe dat alleen als de staat het me opdraagt, maar zolang dat niet het geval is, kan het toch niet zo erg zijn.”

Zoals veel wetenschappers en een groot aantal politici in Ankara, wil de jonge Koerdische een avondklok voor alle burgers. “We kunnen vaststellen dat in andere landen het aantal besmettingen daarna is gedaald”, meent Bilge. Haar vriend Volkan is het daar niet mee eens: “De straten zijn veel leger dan normaal. En als je kijkt naar het lage aantal besmette mensen, hebben we geen nationale avondklok nodig.”

De Turkse president denkt er blijkbaar hetzelfde over. Volgens regeringsfunctionarissen is hij fel gekant tegen een uitgaansverbod. Dan zouden ook de bouwsector en het goederenverkeer getroffen worden. De toch al moeilijke economische situatie zou snel verslechteren en de ontevredenheid over de regering zou waarschijnlijk toenemen.

Als de economie vertraagt, zal dit ook gevolgen hebben voor de staatskas. Opmerkelijke actie van de Turkse regering: op basis van de islamitische regel dat elke moslim een ​​deel van zijn spaargeld aan de behoeftigen zou moeten schenken, maakte Erdogan een rekening bekend waarop elke Turk geld zou moeten storten voor het algemeen belang. De staat gaat het geld dan (her)verdelen. Op sociale media wordt er met de actie gespot en is de hashtag ‘#deregeringmoetaftreden’ populair.

Erdogan gaf zelf het goede voorbeeld en kondigde aan dat zijn loon de komende zeven maanden aan het grote publiek ten goede zou komen. “Het is grappig”, zegt Bilge, “In andere landen wil de staat geld overmaken aan de burgers, in Turkije is het net andersom.” Haar vriend Volkan voegt eraan toe: “Eerst vroegen ze ons om voor de coronapatiënten en het land te bidden, nu moeten we geld geven. Eerst de imam, en daarna storten op een IBAN(-rekening, red.).”

Lees ook:

Stevent Zweden af op catastrofe met hun lightversie van coronamaatregelen of heeft het gelijk? (+)

Moeten we een mondmasker dragen of niet? “Er zijn voor gezonde mensen ook risico’s aan verbonden” (+)