RECONSTRUCTIE. Hoe het coronavirus zo lang een “gewone griep” kon blijven

Als ooit de definitieve geschiedenis van de coronacrisis in België wordt geschreven, dan zal de datum 3 februari 2020 daar een bijzondere plaats in krijgen.

Dat is de dag waarop Philip Soubry, een West-Vlaamse vijftiger die gerepatrieerd is uit het Chinese Wuhan, besmet blijkt met het coronavirus. Het is de eerste keer dat het virus opduikt in België. Soubry moet meteen in quarantaine in het ziekenhuis. Na elf dagen zonder gezondheidsklachten wordt hij virusvrij verklaard. “Ik ben blij dat ik terug buiten mag”, vertelt de man. 

In het federaal parlement krijgt minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) diezelfde dag vragen over het coronavirus. Ze verzekert de parlementsleden dat “de situatie in België en Europa onder controle is”, dat de Belgische gezondheidsdiensten “prima functioneren”, dat er “afspraken zijn over de verdeling van medisch materiaal in Europa” en dat “heel recente cijfers” die ze vandaag heeft ontvangen leren dat het nieuwe coronavirus een mortaliteit heeft van 2 procent, “wat dus minder is dan de mortaliteit van de seizoensgriep”. Kortom: niets wijst op een ernstige dreiging voor België.

Op vrijdag 3 april, precies twee maanden later, zijn er in België intussen 1.143 mensen aan het coronavirus overleden. Over heel het land staan ziekenhuizen, dokters en verplegers onder enorme druk om de 7.294 coronapatiënten te behandelen. Covid-19 is in enkele weken tijd van een mysterieuze Chinese griep uitgegroeid tot een historische gezondheidscrisis. Een pandemie die ook België in een lockdown dwingt. Het dagelijkse leven is stilgevallen, de economie geïmplodeerd. De economische schade in ons land zal minstens 9 miljard euro bedragen.

Achteraf lijkt het onbegrijpelijk dat iemand kan hebben gedacht dat België er zonder kleerscheuren zou afkomen. Toch is dit wat minister De Block, zelf huisarts, denkt. En ze is niet alleen. “Bang voor het coronavirus? Pas eerder op voor de griep”, is de eerste reactie van viroloog Marc Van Ranst wanneer het virus zich manifesteert. Op info-coronavirus.be, een website die de overheidsdienst Volksgezondheid lanceert, staat dan: “De kans dat de ziekte zich verder in België kan verspreiden is heel klein. Ons land heeft zeer goede procedures voor het opsporen en behandelen van virussen.”

Heeft België Covid-19 onderschat? Die vraag is midden in de crisis moeilijk te beantwoorden. Zeker is dat ons land, net zoals de rest van Europa, veel tijd nodig heeft om de dreiging correct in te schatten. Veel kostbare tijd.