Ecuadoraanse regering excuseert zich voor lichamen van coronaslachtoffers op straat: "Dit had nooit mogen gebeuren"

In Ecuador zijn volgens de officiële cijfers tot nog toe 172 mensen overleden aan het nieuwe coronavirus. Maar dat cijfer ligt allicht veel hoger. Dat geeft ook president Lenín Moreno toe. "We weten dat zowel het aantal besmettingen als het aantal overledenen die officieel geregistreerd zijn, onderschat worden", zei hij deze week tijdens een televisietoespraak. We schatten dat er tussen de 2.500 en 3.000 doden zullen zijn."

Guayaquil, in het zuidwesten van het land en met bijna 3 miljoen inwoners de grootste stad van Ecuador, is het zwaarst getroffen. De voorbije dagen circuleerden hallucinante beelden op het internet. Daarop is te zien hoe mensen lichamen van coronaslachtoffers zelf over straat slepen. Elders liggen de lijken op de stoep voor de huizen.

"Het is niet altijd duidelijk om te weten welke beelden echt zijn en welke fake", zegt de Belgisch-Ecuadoraanse historica Magaly Rodriguez (KU Leuven). "Maar het staat vast dat de afgelopen dagen honderden mensen zijn gestorven, die niet begraven kunnen worden."

Volgens Rodriguez zijn daar verschillende oorzaken voor. "In de eerste plaats heeft dat te maken met verkeerde informatie die de regering heeft verstrekt, namelijk dat degenen die overlijden aan het coronavirus gecremeerd moeten worden", legt ze uit in "De ochtend" op Radio. "In Ecuador bestaat er echter geen grote traditie van crematies, omdat het een vrij streng katholiek land is. Dus de crematoria zijn heel beperkt, zeker in Guayaquil, er waren dus gewoon niet genoeg crematoria."

Mensen begonnen de lichamen van de overledenen dan maar naar klassieke begrafenisondernemers te brengen, maar die weigerden de doden op te nemen, weet Rodriguez, "omdat er ook allerlei geruchten en verkeerde informatie kwam dat mensen ook besmet zouden kunnen raken door mensen die al gestorven zijn". Tot slot zijn ook de hulpdiensten overbezet en is er een duidelijk gebrek aan materialen, zoals doodskisten.

Resultaat: de lijken bleven daarom dagenlang in plastic gewikkeld in de huizen liggen of desnoods op straat. "Er zijn ook mensen die buiten leven omdat er een lijk in hun huis ligt." Elders staan doodskisten buiten op de stoep te wachten om te worden opgehaald.

"Omdat de mensen geen antwoord krijgen van de autoriteiten via de officiële kanalen, moeten ze zelf improviseren met het inwikkelen en bewaren van de lijken. De wanhoop en de vrees om zelf besmet te raken tijdens het waken en het verplaatsen van de lichamen is daarbij groot", getuigt ook Juan Martín Cueva, directeur van een filmschool in Guayaquil, aan onze redactie. (De tekst gaat voort onder het audiofragment.)

Beluister het gesprek met de Belgisch-Ecuadoraanse historica Magaly Rodriguez (KU Leuven) in "De ochtend" op Radio 1:

Aanvankelijk leek de Ecuadoraanse regering de vele videobeelden nog als "fake news" weg te zetten, maar intussen geeft ze de dramatische situatie in de stad toch toe. Na president Moreno bood ook vicepresident Otto Sonnenholzner als hoofd van de crisiscel zijn excuses aan. "Deze beelden hadden nooit mogen bestaan", gaf Sonnenholzner toe en hij voegde eraan toe dat ze het internationale imago van zijn land geen deugd doen. De vicepresident bood ook zijn medeleven aan aan de getroffen gezinnen.

Eerder deze week kwamen leger en politie tientallen lichamen in Guayaquil weghalen, om de hulpdiensten bij te staan. President Moreno kondigde aan dat de overheid een speciale begraafplaats aan het klaarmaken is voor de coronaslachtoffers.

Rodriguez wijst er ook op dat dit alles zich afspeelt in de armste wijken van Guayaquil, een stad waarin een klein deel van de bevolking extreem rijk is en een groot deel van de bevolking heel arm. Het is er op dit moment ook zo'n 40 graden en de arme bevolking heeft sowieso weinig toegang tot basisvoorzieningen zoals sanitair. Velen leven ook van de informele  economie. Thuis blijven staat dan ook gelijk aan sterven van de honger. Ook daarom heeft de regering aangekondigd extra maatregelen te zullen nemen om de armsten meer te helpen.

Bekijk de reportage uit "Het journaal":
(Waarschuwing: sommige beelden in deze reportage kunnen hard zijn.)