"Duitse Staatsveiligheid en rechtssysteem hebben gefaald"

Anis Amri werd vanochtend vroeg doodgeschoten door de politie van Milaan. Waar Amri de voorbije week heeft doorgebracht, wordt intussen stilaan duidelijk. Zo is hij van Duitsland naar Frankrijk gereisd en zo naar Italië. "Het is verontrustend dat Amri zoveel internationale grenzen is kunnen oversteken", zei Moniquet daarover.

"Er zijn meerdere mogelijkheden. Is hij geholpen door vrienden die hem hebben meegenomen? Zo zijn er honderd oversteekmogelijkheden bij elke grens. Of heeft hij de trein of de bus genomen? Dan zijn er minder mogelijkheden, zeker met de trein. We begrijpen niet hoe de meest gezochte man van Europa door de mazen van het net is kunnen glippen."

Toch is er volgens Moniquet vooral in de periode voor de aanslag in Berlijn gefaald. "Dan heb ik het vooral over de Duitse Staatsveiligheid en het Duitse rechtssysteem." Moniquet wijt dat aan het feit dat Duitsland "een complex land is met een moeilijk verleden. "Als je in Duitsland praat over veiligheid heb je twee referenties: de Gestapo en de Stasi. De Duitsers zijn dus nogal terughoudend wat beveiliging betreft. Zo zijn er geen of heel weinig beveiligingscamera's in Berlijn."

Nochtans was Anis Amri bekend bij de veiligheidsdiensten. "Ze wisten alles. Ze wisten dat Amri illegaal in Duitsland verbleef, dat hij zes of zeven asielaanvragen had ingediend in verschillende staten en dat telkens onder een andere identiteit. Hij werd zelfs opgepakt met een valse identiteitskaart. Ze wisten ook dat hij in Italië vier jaar had vastgezeten voor ernstige feiten: opzettelijke brandstichting en geweldpleging. Ze wisten dat hij geradicaliseerd was door het toedoen van een predikant die in november is opgepakt én dat hij in Duitsland verbleef bij een medeplichtige van die predikant, die ook in november werd opgepakt. Ze wisten ten slotte dat hij een aanslag voorbereidde. Als Amri in België of in Frankrijk zo'n dossier had gehad, dan had hij in de gevangenis gezeten. In Duitsland liep hij vrij rond." Moniquet noemt het "schuldig verzuim" en "zwakte".

Of er aanwijzingen zijn dat er meer aanslagen op komst zijn of dat er een verhoogde kans is op aanslagen? "Het dreigingsniveau is erg hoog. In Europa worden elke dag mensen opgepakt. De Amerikaanse geheime diensten en de Amerikaanse regering hebben enkele weken geleden nog gewaarschuwd dat er een groot risico is op aanslagen in Europa op kerstmarkten en rond Kerstmis zelf, vanwege de kruisvaarderssymboliek die IS probeert te verkopen aan zijn volgelingen. Ja, er is dus een belangrijke dreiging. Maar of er terroristen zijn die klaar zijn om tot actie over te gaan? Dat weten we niet."

Moniquet benadrukt ten slotte dat dreigingsniveau drie voor ons land volstaat. "Dreigingsniveau vier kan je niet lang volhouden. Dat lukt enkele uren of dagen als er een welbepaald risico is. Bij een algemeen alarm kan je niet overgaan tot dreigingsniveau vier."