Zorgverleners voelen impact coronacrisis: meer dan helft is vermoeid, een op drie is bang

Op 31 maart lanceerde Zorgnet-Icuro samen met een hele reeks partners het platform www.dezorgsamen.be. Bedoeling is om iedereen die in de zorg werkt mentale ondersteuning te bieden, tijdens en na de coronacrisis. Ook wordt er gepeild naar het psychisch welzijn van de zorgverleners via de “ZorgSamen Barometer”. Bijna 3.000 zorgverleners uit alle beroepsgroepen, sectoren en provincies vulden de online enquête begin april in. De resultaten tonen een bijzonder belangrijke impact op het gevoelsleven, psychisch functioneren en welbevinden van wie werkt in zorg en welzijn.

Zo zeggen de zorgverleners drie tot zeven keer vaker negatieve gevoelens in vergelijking met normale omstandigheden. Een zeer ruime meerderheid zegt “onder druk te staan” (62 procent), “voelt zich vermoeid” (56 procent) en “hyperalert” (62 procent). Normaal is dat slechts 24, 22 en 22 procent.

27 procent van de zorgverleners zegt “flashbacks” te hebben (normaal 8 procent), 23 procent spreekt over “concentratiestoornissen” (normaal 7 procent). Meer dan 1 op 3 zorgverleners (37 procent) geeft aan “angst” te hebben, terwijl in een normale situatie slechts 5 procent daarmee te maken heeft. Dat is een stijging met factor zeven.

Ook de professionele impact is niet te onderschatten: onder normale omstandigheden geeft 1 op de 10 zorgverleners aan te “twijfelen aan kennis en kunde” en 7 procent denkt er vaak aan te “stoppen met uitoefenen van het beroep”. Begin april twijfelde daarentegen 1 op 4 zorgverleners aan kennis en kunde, 15 procent dacht er vaak aan te stoppen met het beroep.

Sociale steun vinden zorgverleners vooral bij hun “partner” alsook bij de “eigen/directe collega’s”. 8 op de 10 geven aan geen nood te hebben aan een gesprek “met de eigen huisarts”; meer dan 9 op de 10 geven aan geen nood te hebben aan een “anoniem gesprek via online-systeem” of met “helpdesk psychosociale opvang”.

14 procent van de deelnemers geeft aan dat ze een negatieve ervaring hadden wanneer ze hun emoties en gedachten deelden met hun leidinggeven. Daarnaast rapporteren 15 procent van deze zorgverleners dat ze niet met de leidinggevende gepraat hebben, maar er wel nood aan hadden. 17 procent van de deelnemers geeft aan dat ze nood hadden aan een gesprek met een psycholoog maar dat niet deden. In de woonzorgcentra is dat zelfs 24 procent.

Deze bevraging toont aan dat de psychische noden bij de zorgverleners hoog zijn, en dat het ontwikkelen en aanbieden van een gepast zorgaanbod een absolute must is, zegt Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder van Zorgnet-Icuro. “De druk op de zorgverleners zal blijven, ook als het ergste van de pandemie voorbij is. Uitgestelde zorgvragen dienen dan ingehaald. De barometer leert dat het aanbod aan psychische ondersteuning breed beschikbaar moet zijn, voor alle zorgsectoren en beroepsgroepen, ongeacht hun functie, statuut of organisatie. Wie vandaag in de zorgsector werkt, geef zich meer dan 100 procent. Met hart en ziel, dag en nacht. Een wit laken en een dagelijks applaus zijn mooie uitingen van maatschappelijke waardering, maar de mentale zorg voor wie zorgt moet verder gaan.”

Ook wil het platform sterk inzetten op de toeleiding naar professionele hulp. “Uit ervaring weten we dat zorgverleners niet gemakkelijk zelf de stap zetten naar professionele hulp.”

De ZorgSamen Barometer wordt in het weekend van 2 mei herhaald.