Gorilla's in quarantaine uit vrees voor besmetting met corona

De familie mensapen (Hominoidea) bestaat uit kleine mensapen (gibbonsoorten) en grote mensapen (gorilla's, chimpansees, bonobo's en orang-oetans). Ook de mens maakt als soort deel uit van de grote mensapen. We deelden miljoenen jaren geleden een gezamenlijke voorouder en delen bijgevolg dus veel genetische gelijkenissen.

Het is nog niet bekend of mensapen het virus kunnen oplopen, maar de vrees dat onze nauwste biologische verwanten in het dierenrijk toch besmet kunnen geraken, is groot. "We weten niet of hier al gorilla's besmet zijn, we hebben er nog geen bewijs van gezien", zegt dokter Kirsten Gilardi aan BBC. Zij leidt Gorilla Doctors, een organisatie die instaat voor medische zorg bij gorilla's in de bossen van Rwanda, Oeganda en de Democratische Republiek Congo.

"Maar omdat deze berggorilla's en laaglandgorilla's vatbaar zijn voor virussen, bacteriën of schimmels die ook mensen ziek maken, weten we dat ze ademhalings- en longaandoeningen kunnen krijgen."

Berggorilla's (Gorilla beringei beringei) en oostelijke laaglandgorilla's (Gorilla beringei graueri) zijn bedreigde soorten die alleen in de bossen van Rwanda, Oeganda en Congo voorkomen. In elk van die landen zijn besmettingen van het coronavirus bij mensen bevestigd. Een maand geleden, toen de eerste corona-besmetting in Congo opdook, vroeg Gorilla Doctors de overheden het virus te bestempelen als een gevaar voor de dieren en de nodige voorzorgen te nemen.

Sindsdien hebben de drie landen het "gorilla-toerisme", een belangrijke bron van inkomsten, tijdelijk opgeschort en de toegang tot de nationale parken strikt beperkt. Zo is het Virunga National Park in Congo, waar ongeveer een derde van alle berggorilla's ter wereld leeft, alvast tot 1 juni dicht voor toeristen die de dieren willen komen bewonderen.

Het werk van dierenartsen en parkwachters die voor de gorilla's in de nationale parken zorgen, gaat gewoon door, maar ze nemen wel extra voorzorgsmaatregelen. Zo dragen zowel dokters als parkwachters nu mondmaskers als ze controles uitvoeren. Maar ze houden zich ook aan maatregelen zoals wij die kennen. "Heel wat dingen die wij als mens nu toepassen, zoals quarantaine en sociale afstand bewaren, vormen ook de kern van de aanbevelingen om grote mensapen te beschermen", zegt dokter Gilardi.

Zelfs voor de uitbraak van het coronavirus werd bezoekers gevraagd om altijd op een afstand van 7 meter van de gorilla's te blijven. Nieuwe richtlijnen vragen nu een minimumafstand van 10 meter. Contact met mensen moet tot een absoluut minimum beperkt worden, om zo hun veiligheid en gezondheid te kunnen beschermen. Wie de parken binnen wil, moet eerst zijn temperatuur laten opmeten. Iemand die ziek geweest is, of die in de voorbije 14 dagen in contact geweest is met iemand die ziek is, mag niet in de buurt van de apen komen.

(tekst gaat voort onder de Facebookpost)

Het verlies van hun natuurlijke leefomgeving en stroperij vormen een grote bedreiging voor het voortbestaan van mensapen, maar ook virussen zijn een bron van bezorgdheid. Voor sommige apensoorten staan virussen zelfs in de top drie van grootste risico's. Eerder is al vastgesteld dat chimpansees menselijke verkoudheidsvirussen kunnen oplopen. Het ebolavirus zou aan duizenden chimpansees en gorilla's in Afrika het leven gekost hebben.