Premier Wilmès verdedigt omstreden rusthuismaatregel: ‘De huidige situatie is onmenselijk’

Premier Sophie Wilmès trachtte bij Radio 1 duidelijkheid te scheppen en de rust te doen weerkeren: “Woon-zorgcentra die zich niet klaar voelen, hoeven het niet te doen. Het moet niet snelsnel gebeuren.” Wel benadrukte de premier het belang van bezoek van familie en vrienden voor de ouderen. “Iedereen heeft gezien hoe onmenselijk de huidige situatie is, en we moeten daar iets aan doen. Er moet iets gebeuren, of dat nu morgen, binnen een paar dagen of binnen een paar weken is.”

Ook al is het dus geen verplichting, ijvert Wilmès er wél voor dat woon-zorgcentra die vaste bezoekers zullen toelaten, “als ze kunnen en willen”.

Op de vraag waarom de sector en bevoegd minister Wouter Beke niet ingelicht waren, reageert Wilmès: “De minister-presidenten van Vlaanderen, Wallonië, Brussel, de Duitstalige Gemeenschap en de Franse Gemeenschap waren aanwezig. Dan ga ik ervan uit dat dat geregeld is.”

Sector reageert scherp

Maar dat is buiten de zorgsector zelf gerekend. Die zit na weken van stress en menselijke drama’s op het tandvlees en was dus vooraf gebrieft over het plan dat een nieuwe, complexe organisatie vergt. De grote koepel Zorgnet-Icuro vindt dit “absoluut geen goede beslissing” van de Veiligheidsraad. “Wie haalt dit nu in zijn hoofd? Het is onbegrijpelijk dat deze beslissing er is gekomen zonder enig overleg ”, reageert topvrouw Margot Cloet.

Nog voor de lockdown is al begin maart het besluit genomen om de kwetsbare bewoners in de woon-zorgcentra af te schermen van hun familie en vrienden, uit gezondheidsoverwegingen. De afgelopen weken is duidelijk geworden dat die maatregel niet heeft kunnen voorkomen dat het coronavirus een dodelijke opmars heeft gemaakt in die centra. Er worden ondertussen meer Covid-19-gerelateerde overlijdens gerapporteerd in de woon-zorgcentra dan in de ziekenhuizen.

Zorgnet-Icuro is van oordeel dat bezoek toestaan dan ook “véél te vroeg” komt: “De deuren letterlijk openzetten betekent ook de deuren wagenwijd openzetten voor het virus, voor meer besmettingen en meer kwetsbare ouderen die hieraan zullen sterven.”

‘Compleet onverantwoord’

De harde taal van de christelijke koepel, die ook bij de Christelijke Mutualiteiten en de vakbonden te horen valt, is een nieuwe klap voor Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke. Hij erkende gisteravond meteen de bezorgdheid van de sector en zwakte de beslissing af via Twitter. “Laat ons die beslissing uitstellen en goed voorbereiden. In overleg. Te belangrijk om snelsnel te doen.”

De kans dat bezoek uiteindelijk wel wordt toegestaan, lijkt klein. “Dit is compleet onverantwoord”, vindt ook Egbert Lachaert (Open Vld). Hij is voorzitter van een zorgbedrijf in de streek rond Merelbeke. “We doen al weken ons uiterste best om dat virus buiten te houden. Hoe gaan we controleren of bezoekers besmet zijn of niet? We moeten hen op hun woord geloven. Wat als ze het virus dragen zonder symptomen?”

Ook Koen Geens (CD&V) ging akkoord

Het voorstel om bezoek toe te laten in de woon-zorgcentra komt van de hoogste technische werkgroep Cel-Eval, waar zowel de medische experts als specialisten van het crisiscentrum in zetelen. Het advies van die werkgroep is daarna goedgekeurd door de politieke vergadering. Vicepremier Koen Geens (CD&V) tweet na afloop bijvoorbeeld dat hij “heel blij” is met de nieuwe versoepeling. Beke was niet betrokken bij de besluitvorming. Het rapport van de experts, met ook het geviseerde voorstel in, heeft zijn kabinet wel vooraf gekregen. Beke liet vooraf geen verzet noteren. 

De zorgsector vreest dat zich vandaag – door de communicatie van de Veiligheidsraad – hoe dan ook tientallen bezoekers zullen aanmelden aan de woon-zorgcentra.