Een festival is een groep: hoe de coronacrisis een hele sector onderuit dreigt te halen

De organisatoren van de grote festivals Rock Werchter, Tomorrowland en Pukkelpop benadrukten gisteren meteen dat het annuleren van de festivals een grote klap is voor een hele sector. 

“Alleen al in de ticketverkoop loopt de schade in de honderden miljoenen euro”, laat Tomorrowland in zijn buurtkrant weten. “Artiesten en omkadering zien hun inkomsten wegvallen. Tel daar de schade voor de hele complexe ketting van partners (podiumbouwers, licht- en geluidsfirma’s,...), freelancers (geluids- en lichttechnici, stagehands, roadies, ...), horeca (catering, drankleveranciers...) in de muzieksector bij en het totaalplaatje stijgt tot boven het miljard euro.”

Wat daar bovenop belangrijk is om te beseffen, is dat het om een seizoenssector gaat, “waarin bijna alle partners tussen 70 en 100% van hun inkomsten genereren in de periode mei tot september”. “Er zijn zoveel toeleveranciers (freelancers, cateraars, mensen van licht, geluid en video, podium- en tentenbouw) die betrokken zijn in dit verhaal”, zei Nele Bigaré van Live Nation gisteren al. “Onze bloeiende sector moet nu echt wel ondersteund worden.” 

Eén van die belangrijke toeleveranciers voor de grote festivals is Production Resource Group (PRG). Het internationale bedrijf is in België marktleider op het vlak van technologische oplossingen voor de entertainment- en evenementensector. Staat u voor een festivalpodium in ons land, dan wordt onder meer het licht, de videoschermen- en projecties, en de technische kant van het geluid door hen verzorgd. Daarnaast werken ze ook mee aan tv-programma’s zoals “Belgium’s got talent” en “Dancing with the stars”, bedrijfsevenementen, autosalons en musicals (Studio 100) en internationale modeshows.

PRG zou normaal gezien voor een 15-tal grote Belgische festivals werken deze zomer, waaronder Graspop, alle festivals op het terrein in Werchter, Tomorrowland, Pukkelpop. Het bedrijf heeft 120 medewerkers die nu bijna allemaal technisch werkloos zijn. “Heel concreet betekent dit dat meer dan 95% van onze omzet in de zomermaanden verdwenen is”, legt Tom Van Hemelryck, CEO van Centraal-Europa, uit. “Dat gaat om zo’n 20% van onze omzet op jaarbasis, toch snel een paar miljoen euro. En wij rekenen dus op quasi geen omzet tot aan het einde van de zomer.” De gemiddelde jaaromzet van PRG in Centraal-Europa is tientallen miljoenen euro. 

PRG is wereldwijd actief en ziet deze zomer dus ook in andere Europese landen festivalopdrachten verloren gaan. “Wij hopen dat er in het vierde kwartaal van dit jaar een of andere doorstart is, maar we verwachten pas echt een stabilisatie in het tweede kwartaal van 2021.” Van Hemelryck ziet het als grote speler als zijn maatschappelijke plicht om de problemen van de hele sector van toeleveranciers aan te kaarten. “Er is op dit moment bijna geen entertainment meer en zeker ook de freelancers dragen hier de zware gevolgen van.” 

Van Hemelryck hoopt op dit moment alvast dat de financiële steunmaatregelen van de overheid verlengd en uitgebreid worden, “want anders wordt dit onhoudbaar voor de sector”. 

Het expertisecentrum Publieke Impact monitort de impact van de coronacrisis op de eventsector, zij verwachten dat organisatoren van publieksevenementen bijna 55 procent van hun jaaromzet zullen verliezen, bij de toeleveranciers zelfs nog wat meer, tot 57 procent verlies. Gemiddeld gaat het over bijna 1,1 miljoen euro minder omzet. Niet elke toeleverancier goochelt met zulke hoge cijfers, maar voor de kleine spelers is deze crisis nog veel nijpender, omdat ze vaak minder reserves konden opbouwen.

Geert Naudts van FestiCamp bouwt festivalcampings bij onder meer Tomorrowland, en ziet één lichtpuntje: "Als we dit als sector overleven, gaat volgend jaar de mooiste maar ook de best voorbereide zomer ooit worden."

Moet het nog gezegd: een festival is meer dan een verzameling bands, mensen en bier. Achter de schermen werken tientallen bedrijven en toeleveranciers om van elk festival het beste te maken. En net zoals bij de festivals heb je bij die toeleveranciers grote en kleine spelers. Een van de allergrootste bij ons is podiumbouwer Stageco, het bedrijf uit Werchter dat 200 mensen vast in dienst heeft en wereldwijd opereert. 

Vlak voor de lockdown tourden ze met Metallica door Zuid-Amerika, en met BTS liepen de voorbereidingen voor hun Amerikaanse tournee. "2020 was helemaal uitverkocht", getuigt oprichter Hedwig De Meyer. "Nu ligt alles plat tot eind augustus, wereldwijd. Onze mensen zitten nu allemaal thuis. Door technische werkloosheid vallen de grootste loonkosten weg, maar andere kosten lopen door en die kan je niet zomaar stilleggen. Want zodra evenementen weer kunnen moet je er wel staan."

"Als dit maanden blijft duren wordt het niet makkelijk voor mijn mensen, niet alleen financieel maar ook mentaal. Mensen wíllen werken", vervolgt De Meyer. "Wij hebben een jaaromzet tussen de 70 en 80 miljoen euro. Het verlies bij ons loopt in de miljoenen, 70% van onze omzet halen wij in de zomer, maar veel hangt af van de federale maatregelen die nog genomen kunnen worden. Een deel van de verloren inkomsten kunnen we misschien wel recupereren als het weer opstart, maar tot de helft van onze reserves zal wellicht weg zijn."

Na de crisis vreest De Meyer een té volle agenda, want ook voor volgend jaar stonden tournees gepland, terwijl de evenementen van 2020 worden doorgeschoven. Toch is opgeven geen optie, volgens De Meyer: "We zijn een familiebedrijf, daar speelt ook die emotionele band mee. Ik denk dat dat bij veel KMO’s zo is. Het gaat natuurlijk om geld, maar ook om een levenswerk. Daar heb je veel voor over om het te laten doorgaan."

Ook voor de artiesten die op de festivalpodia staan is het annuleren van de festivalzomer een harde financiële dobber. In een artikel dat Studio Brussel publiceerde bij de start van de corona-crisis getuigde Compact Disk Dummies al over de financiële gevolgen van het annuleren van de volledige festivalzomer. 

“Een lege festivalzomer betekent dat we zo’n 50.000 euro aan inkomsten mislopen. Dat lijkt veel, maar weet dat een plaat maken 30.000 euro kost. In juli en augustus maken muzikanten hun jaar goed.” Hun nieuwe album "Neon fever dream" komt op 15 mei uit. Tom Kestens, voorzitter van artiestenvereniging GALM, schatte in datzelfde artikel dat het inkomensverlies voor artiesten en technici na een festivalloze zomer kan oplopen tot 75 miljoen euro.

Zangeres Noémie Wolfs getuigde vanochtend op Studio Brussel. Ze bracht dit voorjaar een tweede solo-album uit, maar kan dat nu de komende maanden niet promoten door op te treden. “Ik heb veel geld geïnvesteerd in mijn album en dat kan ik nu niet terug verdienen. Financieel is dit dramatisch." Ook haar vriend Simon Casier, bassist bij Balthazar, is financieel getroffen. Wolfs maakt zich vooral ook zorgen over de freelance-muzikanten in haar band. “Zij vallen voor veel steunmaatregelen uit de boot.”

Bekijk het verslag uit "Het Journaal" hier: