Is iemand die COVID-19 heeft gehad nu immuun of niet?

Febe Temmerman moest verschillende dagen het bed houden met hevige spierpijn, had enkele dagen hoge koorts en heeft nu soms nog pijn in haar longen maar is wel genezen. 

Volgens professor Goossens is dat in feite een goede zaak, want het wijst erop dat ze toch wel een tamelijke ernstige infectie heeft gehad, met ernstige symptomen. Dan kan je ervan uitgaan dat ze ook een sterke immuunrespons heeft gehad, dat ze dus heel wat antistoffen tegen het coronavirus heeft aangemaakt. En daardoor vermoedt Goossens dat Temmerman toch wel gedurende meerdere maanden immuniteit zal hebben tegen het virus en dus beschermd zal blijven.

Hoe lang dat evenwel zal duren, daar kan niemand een uitspraak over doen, zo zei hij. De reden daarvoor is dat het om een coronavirus gaat, en er zijn coronavirussen waarbij een infectie maar een beperkte bescherming biedt, negen tot tien maanden, maximaal een jaar. 

Dat zijn de 'klassieke' coronavirussen die in de wintermaanden vooral luchtweginfecties veroorzaken, onder meer de winterverkoudheden, en daar behoort ook dit coronavirus, SARS-CoV-2, toe. 

Er zijn ook coronavirussen, onder meer SARS-CoV dat in 2003 de SARS-epidemie veroorzaakt heeft, waarbij de immuniteit na een infectie wel twee tot drie jaar kan duren, maar van dit virus weten we het niet, zo zei dokter Goossens. 

Goossens begrijpt ook de ongerustheid, aangezien we meer en meer berichten horen over mensen in Azië die na een eerste infectie een tweede keer besmet zouden zijn geraakt. Zo zouden er in Zuid-Korea 116 mensen die van COVID genezen waren verklaard, een tweede keer een infectie hebben doorgemaakt. 

Goossens vindt dat we heel voorzichtig moeten zijn met die cijfers en dat hij graag meer details zou weten over die gevallen. Het zou kunnen dat iemand die een milde infectie doorgemaakt heeft, en weinig antistoffen heeft aangemaakt, na enkele weken of maanden misschien eventueel een tweede infectie zou kunnen doormaken, maar daar heeft hij, "om heel eerlijk te zijn", grote twijfels over.

De reden daarvoor is onder meer dat zelfs bij die andere 'banale' coronavirussen die 'banale' infecties veroorzaken, men gedurende meerdere maanden beschermd blijft, en hier zou men al na een tot twee maanden niet meer immuun zijn voor het virus dat COVID-19 veroorzaakt. "Dat is toch wel heel kort, dus eerlijk gezegd, ik zou daar heel weinig geloof aan hechten", zo zei Goossens.  

Er zijn twee soorten testen om na te gaan of iemand COVID-19 heeft of gehad heeft. 

De eerste test, de PCR-test (Polymerase Chain Reaction), gaat op zoek naar DNA of in dit geval RNA in de weefsels van de keel of de neus. Als de test positief is, duidt dat op de aanwezigheid van het RNA van het virus en dus van het virus zelf, maar het kan ook zijn, zei Goossens, dat het virus er vroeger geweest is, dat het virus afgestorven is en dat het RNA nog een tijdje aanwezig is gebleven. 

Nadat men een infectie heeft doorgemaakt, is men nog zo'n zeven tot tien dagen besmettelijk, na veertien dagen zeker niet meer, maar de PCR-test  kan na enkele weken of een maand nog altijd positief zijn. Dat gaat geen maanden het geval blijven, maar het is wel iets waar men moet voor oppassen, zo zei Goossens. 

Een tweede soort test, een bloed- of serumtest, is een test waarbij men in het bloed gaat kijken naar antistoffen tegen het virus, antistoffen die ons lichaam aanmaakt als verdediging tegen de infectie. 

Die test kan ons vertellen of iemand antistoffen heeft aangemaakt en dus in contact is gekomen met het virus, en of die antistoffen bescherming bieden tegen latere infecties, aldus Goossens. Hoe lang iemand beschermd is na een infectie, daar tasten we dus zoals gezegd nog in het duister, zo gaf hij toe. 

Van collega's in het buitenland die dat hebben opgevolgd, heeft hij wel vernomen dat iemand die een ernstige infectie heeft doorgemaakt, een sterkere immuunrespons heeft vertoond en wel langer beschermd zou kunnen blijven dan iemand die een milde infectie heeft doorgemaakt, met misschien een beetje hoofdpijn, een beetje hoesten en misschien wat keelpijn als enige symptomen.

Maar zoals gezegd kan je testen op de aanwezigheid van antistoffen, het probleem is wel dat de commerciële testen die beschikbaar zijn, niet gevoelig genoeg zijn. Die testen worden nu wel geëvalueerd, dat gebeurt ook aan de Universiteit Antwerpen in Europees verband, en als uitgemaakt is welke testen goed zijn en voldoende gevoelig, is het volgens Goossens belangrijk dat er op termijn massaal kan getest worden op antistoffen. 

En bij het verplegend en verzorgend personeel kunnen mensen die besmet waren en getest zijn op antistoffen, ingezet worden op afdelingen met COVID-patiënten, aangezien dat personeel dan beschermd is tegen het virus, aldus nog professor Goossens.