Amnesty: “Mensenrechten moeten centraal blijven staan bij exitstrategie”

"De coronacrisis heeft een impact op een breed spectrum van rechten zoals het recht op gezondheid, bewegingsvrijheid en privacy. We merken dat de overheid bij de aanpak van Covid-19 wel aandacht heeft voor mensenrechten, maar er is ruimte voor verbetering", zegt Wies De Graeve, directeur van Amnesty International Vlaanderen.

De organisatie haalt aan dat de overheid de bewegingsvrijheid van de burgers verregaand heeft ingeperkt. De inspanningen om de noodzakelijkheid en de proportionaliteit van die inperkingen te duiden zijn lovenswaardig, klinkt het, maar de handhaving zorgt voor meer problemen. "De afgelopen weken zagen we lokale besturen opvangcentra voor asielzoekers in 'lockdown' zetten zonder wettelijke basis, besturen die het niet nodig vonden te wachten op een wettelijke basis om GAS-boetes uit te schrijven, of creatieve opsporingen met drones en warmtecamera's om tweedeverblijvers op te sporen. Dan gaan er uiteraard allerhande alarmbellen af bij mensenrechtenexperten."

Amnesty vreest bovendien voor een opflakkering van etnisch profileren na berichten die suggereren dat de politie de maatregelen kordater handhaaft in buurten waar veel mensen uit etnische minderheidsgroepen leven.

De lockdownmaatregelen zijn deze week verlengd tot minstens 3 mei en intussen wordt nagedacht over een exitstrategie. Daarbij moeten ook de mensenrechten centraal staan, klinkt het.

"Het intrekken van de maatregelen zal bijzonder zorgvuldig moeten gebeuren. De overheid zal zeer alert moeten zijn dat dit niet tot ongeoorloofde discriminaties leidt of tot disproportionele risico's of impact op bepaalde groepen, sectoren en personen. Ook hier zullen de kwetsbare groepen extra aandacht vragen", aldus De Graeve.

Amnesty waarschuwt ook voor de langetermijngevolgen van technologische middelen om sneller terug te kunnen keren naar een normale situatie. "Technologie kan in deze crisistijd een zegen zijn om onze gezondheid te beschermen, om nodige maatregelen mee af te dwingen of efficiënt te communiceren. Maar laat deze crisis geen voorwendsel zijn om ons recht op privacy te ondergraven. Inperkingen van onze privacy door meer surveillance kunnen enkel tijdelijk om de crisis en enkel als het transparant, minimaal en met een duidelijke doelstelling gebeurt", besluit De Graeve.