Drie artiesten over gevolgen van geschrapte festivalzomer: van "2020 is om zeep" tot "hopelijk wel kleinere concerten"
Het schrappen van alle grote evenementen tot eind augustus, en dus ook de muziekfestivals, zal nog jaren gevolgen hebben voor de muzieksector. Dat vertellen verschillende artiesten aan VRT NWS. Op de Veiligheidsraad van afgelopen woensdag is beslist dat de zomer van 2020 er een wordt zonder festivals. Maar voor artiesten is de zomer hét seizoen om hun jaar mee goed te maken. Willy Sommers, Noémie Wolfs en Stijn Meuris vertellen ons wat de coronamaatregelen en een festivalloze zomer voor hen betekenen. "Niet enkel voor ons, ook voor onze muzikanten en alle mensen achter de schermen is dit een drama."
Willy Sommers: "Hopelijk enkele kleinere shows toch mogelijk"
Zanger Willy Sommers (67) heeft al jaren een bijzonder drukke concertagenda. In 2019 speelde hij 220 shows, en ook 2020 beloofde meer dan druk te worden, nadat Sommers begin dit jaar zijn allereerste MIA won. "Tot eind juni had ik 62 shows gepland, en die zijn allemaal in het water gevallen. Dat is doodzonde, want optreden is mijn leven. Ik mis dat enorm. Op zaterdagavond gewoon in de zetel zitten: dat voelt vreemd", vertelt Sommers. Hij is meer dan bezorgd over zijn entourage.
"Ik werk op freelancebasis samen met een tiental mensen: vijf muzikanten, en vijf crewleden. Jonge mensen, die ongelofelijk gedreven en getalenteerd zijn, maar nu hun volledige inkomen verliezen. Dat is pijnlijk, echt dramatisch zelfs", zucht hij.
Sommers hoopt dan ook dat op zijn minst een deel van zijn geplande concerten deze zomer tóch kan doorgaan, voor een beperkt publiek. "In juli en augustus had ik zeker een 30-tal optredens. Zolang de term "massa-evenement" niet duidelijk is afgebakend, leef ik op hoop. Maar het hangt van de politici en de experten af."
Optreden is mijn leven. Een zaterdagavond thuis in de zetel voelt onwezenlijk.
Sommers blijft ook thuis met muziek bezig. "Ik werk aan nieuwe teksten, en op piano of gitaar bedenk ik nieuwe melodieën. Via sociale media houd ik contact met mijn publiek. Ik krijg veel vaker dan anders de vraag om een filmpje op te nemen, voor iemands verjaardag bijvoorbeeld. Dan spreek ik wensen in, of zing ik een stukje. Ik krijg daar enorm leuke reacties op. Ik heb zelfs rechtstreeks gebeld met een fan op zijn 90e verjaardag: een uniek en heel fijn moment."
Naast muziek is beweging een belangrijke bezigheid. Eind januari werd Sommers geopereerd aan zijn hart. "De revalidatie in het ziekenhuis ligt voorlopig stil, en ik moet nu zelf aan de slag. Ik streef naar 10.000 stappen per dag. En op fietstochten in het Pajottenland ontdek ik in mijn eigen buurt nieuwe plekken. Ik heb ook meer tijd voor mijn gezin. Jammer dat onze vakantie naar Lissabon in het water is gevallen. Maar ik heb mijn vrouw zowaar mee helpen poetsen: een primeur", lacht Sommers. "Verder help ik mijn kinderen met de schooltaken die ze nu voor thuis krijgen."
De muzikale toekomst ziet Sommers even somber in. "Voor de hele sector is dit miljoenenverlies een serieuze slag in het gezicht. Dit hebben we nog nooit meegemaakt, en daar word ik soms wat depri van. Ondertussen moeten we met z'n allen de veiligheidsmaaregelen goed blijven opvolgen. Samen sterk om hier gezond uit te komen!"
Ik blijf in beweging, en coach mijn kinderen bij hun schoolwerk. En ik heb mijn vrouw zelfs geholpen bij het poetsen!
Bekijk hier hoe Willy Sommers de gevolgen van de coronamaatregelen ervaart:
Noémie Wolfs: "Na zware investering in nieuwe plaat is dit een dikke streep door de rekening"
Zangeres Noémie Wolfs heeft net haar nieuwe album "Lonely boy's paradise" uit. Die zou ze op verschillende festivals voorstellen aan het grote publiek, maar daar steekt het coronavirus een stokje voor. "De festivalzomer niet laten doorgaan, is de enige juiste beslissing, maar dit is bijzonder pijnlijk. Ik had niet verwacht dat er zo'n drastische beslissing zou komen. Al heeft die wel het het voordeel van de duidelijkheid voor alle betrokken partijen in de muzieksector. En gezondheid gaat uiteraard voor."
"Voor veel sectoren, zoals de horeca, is de zomer hét moment om geld te verdienen. Als artiest zijn festivals een belangrijke bron van inkomsten. Een plaat maken, een clip opnemen, repetities met een groep muzikanten: dat kost allemaal geld. En spelen in het voorprogramma van andere artiesten, ook al is dat in het buitenland: dat dekt in het beste geval de kosten van die verplaatsingen, maar meer niet", legt ze uit.
"Ik heb mijn plaat op 20 februari gelanceerd, en daarna heb ik nog 3 shows kunnen spelen, waaronder in de AB. Ik heb mijn momentum nog een beetje gehad. Maar dat maandenlange repeteren, en het hele productieproces van die plaat: dat heeft handenvol geld gekost dat ik nu niet kan terugverdienen. De muzieksector werd als een van de eerste getroffen door de coronamaatregelen, en zal als een van de laatsten weer opstarten. Ook al is de culturele wereld creatief en flexibel: het gaat járen duren voor onze sector dit heeft verteerd."
In mijn plaat zit drie jaar werk en veel geld. Zonder shows overleef ik het niet tot volgende zomer. Dat is pijnlijk.
Wolfs' vriend, Simon Casier, zit als bassist bij de groep Balthazar in hetzelfde schuitje. Hun internationale tournee, die hen in februari voor drie uitverkochte shows naar het Koninklijk Circus in Brussel bracht, is opgeschort. "We brengen veel tijd samen door, met onze hond, en we blijven bezig met muziek, in ons atelier vlak bij huis. Muziek maken is altijd leuk, ook in deze vreemde omstandigheden. En we kunnen meer dan goed ventileren tegen elkaar."
De komende weken buigen de politiek en de experts zich over de definitie van de term "massa-evenement". "Uitzonderingen maken voor kleine concertjes: zo'n halfslachtige oplossing is geen goed idee. Dan liever een zomer zonder livemuziek, en die bittere pil even doorslikken. Ook als festivalganger wordt het mijn eerste zomer in 15 jaar zonder Rock Werchter en Pukkelpop: dat kan ik me bijna niet voorstellen", zucht ze.
"In de zomer ga ik nooit op vakantie: festivals zijn mijn uitlaatklep. Ik heb het gevoel dat het hele festivalgebeuren typisch Belgisch is. Lauwe pinten drinken in plastieken bekers in een zweterige tent: we genieten daar als volk van, het zit in ons DNA als het ware. Vandaar de brede waaier aan festivals in ons kleine land."
De leegte van de zomer kan ik me niet voorstellen. Lauwe pinten drinken uit plastieken bekers in een zweterige tent: dat festivalplezier is héél Belgisch.
Bekijk hier wat een zomer zonder festivals betekent voor Noémie Wolfs
Stijn Meuris (Noordkaap): "Muziek laat zich niet kisten, we kijken vooruit naar 2021"
2020 had hét jaar van de terugkeer moeten worden voor Noordkaap. Exact 20 jaar na het laatste concert van de Nederlandstalige band rond Stijn Meuris zou de groep vanaf het voorjaar weer volop optreden, in originele bezetting. Drie shows in de AB, waar het in 1990 met Humo's Rock Rally allemaal begon voor de groep, zijn uitgesteld naar het najaar, de festivaloptredens vallen weg.
"Dit is op medisch vlak een logische, en duidelijke beslissing. Uitzonderingen maken voor kleinere evenementen lijkt me een slecht idee. Dat gaat voor onrust zorgen bij alle betrokken partijen, en bij het publiek. Waar trek je dan de grens? Stel dat de horeca op een bepaald moment weer open gaat: waarom zou een overvol café veiliger zijn dan een kleinschalig optreden? Dat krijg je aan niemand verkocht. Ik heb het gevoel dat de coronamaatregelen in verschillende sectoren worden genomen zoals in de processie van Echternach: beslissingen laten eerst lang op zich laten wachten, waarna ze snel-snel worden bijgestuurd."
Iedereen in de muzieksector zit in hetzelfde schuitje, voor en achter de schermen. 2020 is om zeep.
Een dikke streep door de rekening is een zomer zonder festivals volgens Meuris. "Alle repetities waren achter de rug. Na 20 jaar hadden we opnieuw een mooie show klaar, met 24 nummers, waaronder 18 singles. Het zou een groot feest worden, want we voelden het momentum bij het publiek en de media. Dat zakt nu volledig in mekaar. Al zit iedereen die werkt in de culturele sector nu in hetzelfde schuitje, en dat betekent gevoelsmatig wel iets."
Meuris heeft momenteel nog een eigen radioprogramma en schrijft columns voor de krant. "Maar Noordkaap zou de hoofdmoot worden voor het jaar 2020, en het is moeilijk dat dat zo plots verandert door complete overmacht. We werken met een team van 12 mensen, voor wie alles wegvalt. We praten daar veel over. En we worden heen en weer geslingerd tussen momenten van teleurstelling en creatieve momenten waarin we naar oplossingen zoeken."
"Veel artiesten willen hun shows uitstellen naar dit najaar, of zelfs het voorjaar van 2021. Maar de beschikbare plekken in concertzalen raken op. Onze AB-show eind augustus is momenteel het grootste vraagteken. Behouden we die datum - wetende dat alle massa-evenementen tot eind augustus zijn verboden - en hopen we op het beste? Of stellen we alles uit naar 2021: we weten het niet. Onze goesting om aan die shows te beginnen was zó groot."
Na maanden repeteren en aftellen waren we met Noordkaap zó klaar, als een geoliede machine om van de rem gelaten te worden. Nu kijken we naar 2021.
"Ik herinner me nog heel goed onze laatste repetitie op 29 februari. Tijdens de pauze las ik in verschillende kranten over de uitbraak van het coronavirus in Noord-Italië. Ik voelde in de teneur van die artikels een soort onheil, en ik heb toen nog gezegd: ik hoop dat er niets tussen ons en onze tournee komt. Dat werd toen weggelachen, maar niemand had dit toen kunnen voorspellen dat dit zo'n proporties zou aannemen."
Over de toekomst van de muzieksector is Meuris licht optimistisch. "De culturele sector drijft op passie, flexibiliteit en creativiteit. Helaas ook op jonge freelancers, voor wie maanden zonder inkomsten zwaar zullen doorwegen. 2020 is volledig om zeep, daar moeten we vanuit gaan. We kijken met Noordkaap naar de toekomst. Het zal tijd vragen, maar muziek laat zich niet kisten. Nooit! We zullen rechtkrabbelen, vanuit een gedeeld enthousiasme. Als artiest kunnen we alleen maar hopen dat het enthousiasme en de honger bij het publiek na de coronaperiode eens zo groot zijn."
Bekijk hoe Stijn Meuris naar de muzikale toekomst kijkt:
