Waarom ‘Chernobyl’ de moeite loont om te (her)bekijken

Canvas en buitenlandse fictie. Een relatie waarbij altijd al een beetje ruis op de lijn zat. Niet dat Canvas geen oog had voor het betere buitenlandse televisiewerk. Integendeel zelfs. Alleen werd de kleine meerwaardezender in de race naar de uitzendrechten meestal langs links en rechts voorbij gesneld. 

Reeksen als Breaking Bad, Borgen en The Handmaids Tale haalden uiteindelijk wel het Canvas-scherm. Alleen was dat meestal op een tijdstip waarop iedereen die ze wou zien de reeksen in kwestie al lang achter de kiezen had. Met alle gevolgen van dien voor de kijkcijfers.

Met de HBO-reeks Chernobyl dreigde het weer mis te lopen. Natuurlijk is het knap dat Canvas die reeks, waarin het verhaal over de kernramp in de Oekraïense stad wordt gereconstrueerd, nu al gratis en voor niets op antenne kan gooien. Maar nadat de reeks vorig jaar onder lof en prijzen werd bedolven hebben al heel wat meerwaardezoekers gecheckt of dat wel terecht was. Dat kon op legale wijze via Telenet Play en op illegale wijze via heel wat schimmige achterpoortjes op het wereldwijde web.

De met veel toeters en bellen aangekondigde Canvas-première dreigde alweer op een sisser uit te draaien. Maar daar hebben ze aan de Reyerslaan iets op gevonden. Ze stuurden Jan Balliauw – jarenlang onze man in Moskou –de baan op. Die had de reeks ook gezien – legaal of illegaal daar durven we ons niet over uit spreken – en nam het vliegtuig richting Oekraïne. Daar ging hij op zoek naar de mensen die tijdens de ramp – soms letterlijk – in de vuurlinie stonden. Met fragmenten uit de reeks als leidraad laat hij hen hun hallucinante verhaal doen. 

Balliauw zoomt ook in op de gevolgen van de ramp, die tot vandaag nazinderen in Tsjernobyl en wijde omgeving. Het resultaat is een fascinerende docureeks die sinds deze week wordt uitgezonden vlak voor de fictiereeks over dezelfde feiten op antenne gaat. Een combinatie die wonderwel blijkt te werken. Chernobyl – de fictiereeks – doet sowieso al het haar op je armen recht overeind staan. Wanneer je als voorafje dan ook nog eens met de brute werkelijkheid wordt geconfronteerd, geeft de reeks je zo mogelijk een nog beklemmender gevoel. En daar houdt het niet bij op qua extra laagjes. Wie zich na het zien van de eerste twee afleveringen nog vragen stelt over het waarheidsgehalte van de reeks kan op vrt.nws terecht voor een heuse factcheck.

Natuurlijk kunnen ze bij Canvas die aanpak niet voor elke fictiereeks hanteren. Frank Deboosere de vraag voorleggen of de winter in Game of Thrones er nu echt zit aan te komen, is misschien net iets te veel van het goede. Maar in het geval van Chernobyl geeft het alvast zin om de reeks te herbekijken. Al was het maar omdat er ’s avonds tegenwoordig toch niet zoveel anders te doen is.