Direct naar artikelinhoud
Verenigd Koninkrijk

Boris Johnson dacht dat zijn land het als Superman wel zou redden in de coronacrisis

Boris Johnson zegde een belangrijk noodoverleg af om de Chinees nieuwjaarreceptie van de Chinese ambassade te kunnen bezoeken.Beeld EPA

Boris Johnson heeft in de beginfase van de corona-epidemie vijf crisisberaden van het Britse kabinet gemist. Ook heeft de Britse premier waarschuwingen van wetenschappers over het virus naast zich neergelegd en negeerde hij de roep om beschermende kleding voor zorgmedewerkers. Dat meldt The Sunday Times. 

In een lang, gedetailleerd artikel beschrijft de zondagskrant hoe de Britse regering “slaapwandelde” naar de coronacrisis die het eiland nu in zijn greep heeft. Johnson toonde aanvankelijk amper interesse in het naderende onheil. Tijdens een brexittoespraak in Greenwich zei hij dat het Verenigd Koninkrijk als een Superman overeind zou blijven staan, mocht er een pandemie uitbreken. Door niet over te gaan tot een lockdown en de coronaklap moedig te incasseren zou de eilandeconomie floreren.

Twee maanden later vocht Johnson voor zijn leven op de intensive care-afdeling van een Londens ziekenhuis.

Het Verenigd Koninkrijk bedacht tien jaar geleden al pandemie-plannen, maar die werden nooit uitgevoerd wegens bezuinigingen en de voorbereidingen op een No Deal-brexit. Singapore kopieerde de plannen en heeft ze wel uitgevoerd, met als gevolg dat de stadstaat minder hard getroffen is en de scholen gewoon open konden blijven. Typerend voor de zelfgenoegzame houding van de Britse regering was het besluit eind februari om beschermende kleding naar China te exporteren - spullen waaraan nu een schrijnend tekort is. 

Alarmklokken

Begin januari luidde een expert uit Edinburgh de alarmklok, maar die werd niet gehoord in Downing Street, waar alle aandacht uitging naar de aanstaande brexit. Toen een paar weken later bekend werd dat het virus ook in andere landen was opgedoken, kwamen de kernministers bijeen voor een zogenoemd Cobra-overleg, bedoeld voor zaken die de staatsveiligheid betreffen. Opvallende afwezige was de premier zelf. Hij had die dag wel tijd om naar een nieuwjaarsreceptie van de Chinese ambassadeur te gaan.

Ook de daaropvolgende vier Cobra-bijeenkomsten liet Johnson aan zich voorbijgaan. Hij zat een groot deel van de tijd in de twee buitenhuizen waarover de Britse premier beschikt. Daar was hij druk met de brexit en persoonlijke zaken: het afronden van zijn scheiding en het voorbereiden van zijn huwelijk met Carrie Symonds. Maatregelen zoals het tegenhouden van vluchten uit Wuhan en andere getroffen steden in China werden niet eens overwogen. Het aanbod van commerciële laboratoria om uitgebreid te testen werd afgewezen.

Omdat een vaccin tegen het coronavirus nog lang niet in zicht bleek te zijn, besloot de regering, mede op medisch advies, het principe van de groepsimmuniteit te omarmen. Nadat modellen uitwezen dat zulks kon leiden tot wel 300.000 Britse doden, werd die strategie in paniek verlaten. Het alternatief was een lockdown, die nu al bijna vier weken van kracht is en de economie ten gronde dreigt te richten. Johnson zelf, en enkele van zijn ministers, ondervonden aan den lijve welke ernstige gevolgen het virus kan hebben.

Terwijl verschillende landen op het vasteland een voor een de sloten van de deur halen, blijft de Britse bevolking in huisarrest. De regering was in de afgelopen weken stuurloos wegens de afwezigheid van Johnson, maar de premier zal komende week weer gaan werken. Londen lijkt nog geen idee te hebben hoe de lockdown kan worden teruggedraaid, al gaat de minister van Onderwijs ervan uit dat de scholen op 11 mei weer eindelijk weer open zullen gaan.

Het aantal Britten dat in het ziekenhuis aan coronagerelateerde aandoeningen is overleden, bedroeg zondag 15.464, het op drie na hoogste aantal in Europa. Vijf artsen en verpleegkundigen zijn overleden.