Elektrische auto’s zijn écht veel groener dan benzine- en dieselvarianten

De vraag is zo oud als de elektrische auto zelf: hoe klimaatvriendelijk is die nu eigenlijk? Want de enorme accu is bij de productie een CO₂-bom en de stroom is lang niet overal duurzaam opgewekt. Om de discussie te beslechten deed de Europese milieuorganisatie Transport & Environment een studie waarbij naar vrijwel álles werd gekeken. Conclusie: de e-auto wint glansrijk, zelfs in kolenstroomland Polen.

Een elektrische auto die vandaag ergens een showroom in Europa verlaat, zal gedurende zijn leven gemiddeld drie keer minder CO₂ uitstoten dan een vergelijkbare benzine- of dieselversie, blijkt volgens Transport & Environment (T&E) uit een zogenoemde levenscyclusanalyse. Bij dit soort analyses wordt elk onderdeel van de energieketen meegewogen, zoals de energie die de productie van de auto kost, de accu, de benzine en diesel. Maar ze kijken ook naar waar onderweg energie verloren gaat, zoals bij het transport van elektriciteit van centrale naar laadpunt en in het laadsysteem van de e-auto.

Emissieloos

De onderzoekers bewijzen dat e-auto’s niet emissieloos zijn, zoals soms wordt beweerd. Als alle onderdelen worden meegenomen, stoot een elektrische auto in het slechtste geval bijna 100 gram CO₂ per kilometer uit. Dit gebeurt wanneer de stroom is opgewekt in een land waar veel kolencentrales staan, zoals Polen. 

Hier staat tegenover dat auto’s met een verbrandingsmotor het nog veel slechter doen: daar is, als alles wordt meegerekend, de uitstoot gemiddeld ruim 250 gram CO₂ per kilometer voor een benzineauto en iets minder voor een diesel. In klimaatopzicht loont het daarom nu al om een elektrische auto te rijden, zelfs in een land als Polen. Voor België komen de onderzoekers uit op een verschil van 65 procent. In het beste geval (de accu is gemaakt in Zweden en de auto rijdt hier ook) loopt het verschil op tot 80 procent.

Hoe langer, hoe schoner

Gunstig is dat elke e-auto gedurende zijn levensduur steeds schoner wordt, omdat de energiesector in Europa snel switcht naar CO₂-arme opwekking. Deze ontwikkeling heeft ook effect op de productie van de accu, die normaal vele honderden kilogrammen aan CO₂ oplevert. Hierdoor heeft een gloednieuwe e-auto een fikse achterstand als hij de showroom uitrijdt, ten opzichte van zijn benzine- en dieselbroeders, zonder energie-intensieve accu. Maar ook hier worden stappen voorwaarts gemaakt, doordat accu’s steeds langer meegaan (over een paar jaar naar verwachting 500.000 kilometer) en de stroomproductie dus CO₂-armer wordt.

Gemiddeld wordt het break-evenpunt bereikt na 23.000 kilometer als er op hernieuwbare stroom wordt gereden. Als de accu met hernieuwbare bronnen wordt gemaakt, is dit punt al na 13.000 kilometer bereikt, aldus T&E.

Gedegen studie

Onderzoeker Auke Hoekstra van de TU Eindhoven, gespecialiseerd in levenscyclusanalyses van e-auto’s en pleitbezorger van elektrificatie, spreekt van een “echt gedegen” studie. “Je moet natuurlijk altijd aannames maken. En je kunt de uitkomst best nog 20 procent de andere kant op redeneren, maar ik vind de uitgangspunten van T&E prima te verdedigen, en ze zijn er helder over.”

Onderzoeksleider Lucien Mathieu van T&E noemt transparantie een belangrijk onderdeel van deze studie. “We laten in de noten zo precies mogelijk zien waar onze data vandaan komen.” Hoekstra noemt het bijzonder dat T&E heeft gekeken naar de duurzaamheidsontwikkelingen bij elektriciteitscentrales. “Dit gebeurt altijd maar ten dele en is hier goed uitgewerkt.”

Hoekstra denkt dat deze studie echt een steun in de rug is voor e-mobiliteit. “Twee jaar geleden kon je met borrelpraat nog een heel eind komen met de stelling dat e-auto’s helemaal niet zo groen zijn. Nu niet meer.”

T&E stelt dat de elektrische auto onverminderd moet worden gestimuleerd. Mathieu van T&E: “Laten we ervoor zorgen dat de coronacrisis deze transitie niet vertraagt.”