Viroloog Steven Van Gucht verduidelijkt nieuwe grafiek waarmee experts waarschuwen voor enorme toename

Het was voor veel mensen slikken op 13 maart toen de strenge quarantainemaatregelen van kracht werden: geen familiebezoeken meer én winkels, cafés en restaurants gingen dicht. Dat het ook allemaal wel echt nodig was, hebben de experts geïllustreerd met grafieken van de universiteit Hasselt.

Indien we geen maatregelen hadden genomen, dan zou het aantal gevallen exponentieel gestegen zijn met een overbelasting van ons gezondheidssysteem. Ook indien we de maatregelen hadden losgelaten op 16 april, zou er opnieuw een exponentiële stijging hebben plaatsgevonden van het aantal besmettingen.

Vrijdag is het Veiligheidsraad. De politiek buigt zich dan over een mogelijke versoepeling. Maar al te hoge verwachtingen worden met deze grafieken getemperd.

“Dat is niet per se slecht nieuws. Dat toont aan waarom het nodig is wat we nu aan het doen zijn. Wat we met die grafiek willen aantonen is, dat wanneer we weer naar ‘business as usual’ zouden gaan, dat die curve dan opnieuw steil naar omhoog zou gaan. Het is nu eenmaal een biologisch feit dat het om een heel besmettelijk virus gaat. We weten dat de meeste mensen nog geen immuniteit hebben en dan kan dat heel snel gaan. Dat is de reden waarom we heel voorzichtig blijven en maar heel geleidelijk een aantal zaken gaan kunnen loslaten.”

“Er zit altijd een bepaalde periode tussen het moment waarop we de maatregelen loslaten en het moment waarop zo’n curve gaat bewegen. Dat klopt, dat is niet onmiddellijk. Maar eenmaal dat ze beweegt, dan gaat ze heel snel. Het duurt altijd eventjes voor de curve echt omhoog schiet.”

“Het is echt om te illustreren waarom het belangrijk is wat we nu aan het doen zijn. En waarom we inderdaad voorzichtig te werk moeten gaan in de toekomst. De Veiligheidsraad is zich bewust van die curve. Dat is uiteraard niet nieuw voor hen. Maar ik denk dat het belangrijk is dat de mensen goed begrijpen dat het niet echt mogelijk is om in één keer volledig terug te keren naar de normaliteit. Het zal een zeer geleidelijk proces worden. Zolang het vaccin er niet is, gaan we hier moeten blijven mee rekening houden. We zullen terug een aantal dingen kunnen gaan doen, maar toch op een andere manier. Dat blijft belangrijk.”

“Ik hoop van niet. Het hangt er ook van af of over welke periode je dat bekijkt: weken of maanden. Wat we wel zien is dat de overlijdens in de ziekenhuizen toch dag na dag lichtjes lijken af te nemen. En in de woonzorgcentra tekent zich mogelijk een piek af. Mogelijk gaat het daar toch ook wat verbeteren de komende dagen.”

Het ergst is het dus gesteld in de rusthuizen. Daarop focust straks ook ‘Helden van Hier, Corona’. De aflevering gaat grotendeels over hoe het nu is om te wonen en te werken in rusthuizen en elke dag mensen te zien sterven.

Maar toch zijn er ook daar nu wat hoopvolle signalen.

Bij de koepels uit de ouderenzorg klinken maandag voorzichtig optimistische signalen over de woonzorgcentra. “Het gevoel leeft dat de situatie meer onder controle is”, zegt Nathalie Debast, woordvoerder van de VVSG (Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten).

Volgens de VVSG is er op dit moment heel wat in beweging in de woonzorgcentra. Zo wordt de teststrategie uitgerold en wordt gewerkt aan beschermend materiaal. “Het is daarom rustiger dan vorige week. Het gevoel leeft dat de situatie meer onder controle is”, zegt woordvoerster Nathalie Debast.

De VVSG wijst erop dat er nu ook positieve zaken naar buiten komen uit de woonzorgcentra, zoals de scouts van Herent die afgelopen weekend stellingen sjorden voor een woonzorgcentrum. “We voelen dat ze ook dat soort zaken onder de aandacht willen brengen. Het is een goed teken dat er ook daarvoor ruimte in de hoofden ontstaat.”

Om van een echte kentering te spreken is het nog te vroeg, klinkt het. “Maar de moedeloosheid, het smeken om beschermend materiaal, dat is weg vanwege de vooruitgang die geboekt wordt”, besluit de VVSG.

Een gelijkaardig signaal valt te horen bij Zorgnet-Icuro, de grootste koepel van zorginstellingen. De uitrol van de teststrategie brengt rust, zegt gedelegeerd bestuurder Margot Cloet. “We boeken stapje voor stapje vooruitgang. Maar we blijven tegen de kritische grens voor beschermend materiaal zitten. Het is dus te vroeg voor hoeraberichten. We moeten de situatie goed blijven opvolgen”, zegt zij.

Ook VLOZO, dat de uitbaters van private ouderenvoorzieningen vertegenwoordigt, zegt dat het afgelopen weekend signalen kreeg van verschillende leden dat de situatie meer onder controle is. “Veel zorgpersoneel dat weggevallen was, zou nu weer aan de slag zijn. Veel voorzieningen hebben bovendien ondertussen voldoende materiaal, wat in de eerste weken van de crisis niet het geval was”, zegt woordvoerder Philippe Vanstapel. Hij merkt wel op dat er mogelijk nog steeds andere woonzorgcentra zijn die de situatie anders ervaren.

Lees ook:

Experts waarschuwen met nieuwe grafieken dat curve opnieuw loodrecht zal stijgen als maatregelen volledig worden losgelaten

Eind dit jaar een vaccin tegen het coronavirus? Welnee (+)