Wat na een verblijf op intensieve zorg? "Veel mensen krijgen te maken met het 'post intensive care'-syndroom"
Tijdens deze corona-epidemie komen nogal wat mensen terecht op de afdeling intensieve zorg omdat ze zwaar ziek zijn. Sommigen halen het niet, anderen kunnen na enkele weken de afdeling weer verlaten. Maar dan begint nog een lange revalidatie. "Heel veel mensen houden aan hun verblijf op intensieve zorg lichamelijke en psychische klachten over", zegt dokter Jasperina Dubois van het Jessa Ziekenhuis in Hasselt.
Limburg is de zwaarst getroffen provincie in ons land. Dat merkten ze ook in het Jessa Ziekenhuis. "In het begin van de epidemie kregen we op korte tijd heel veel zwaar zieke mensen binnen", vertelt dokter Dubois in "De wereld vandaag" op Radio 1. De piek ligt intussen achter ons, voor het eerst in weken zijn er in ons land minder dan 1.000 bedden bezet op de afdelingen intensieve verzorging. "De rust op de afdeling is inderdaad wat weergekeerd. We hebben een heel aantal mensen die nu in een revalidatiefase zitten."
Revalidatie is het juiste woord. Want het is niet omdat mensen de afdeling intensieve zorg mogen verlaten, dat ze opnieuw de oude zijn. Nogal wat patiënten krijgen af te rekenen met het "post intensive care"-syndroom. "Heel veel mensen houden aan hun verblijf, als ze echt kritiek ziek geweest zijn, psychische en lichamelijke klachten over. Ze gaan niet direct kunnen terugkeren naar hun normaal niveau van functioneren", vertelt dokter Dubois.
Sommige patiënten hebben last van geheugenstoornissen, zijn gedesoriënteerd in tijd en ruimte, hebben angsten. Mensen die een tijd in slaap zijn gedaan, zijn ook lichamelijk erg verzwakt. "De spieren zijn helemaal weggeslonken. Sommigen kunnen amper hun hand bewegen. En dat stuk wordt bewust door de patiënt beleefd, in tegenstelling tot de coma."
Bij patiënten die een tijd in slaap zijn gedaan, zijn de spieren helemaal weggeslonken
Hoe ingrijpender en langer de behandeling is geweest, hoe meer kans er is dat de patiënt achteraf zulke klachten zal hebben en hoe langer de revalidatie zal duren. "We zeggen vaak arbitrair dat je voor een week op intensieve zorg een maand moet revalideren. Als je weet dat veel COVID-patiënten, 3 tot 5 weken op intensieve zorg liggen..."
"Kinesitherapie, zelfs bij patiënten die volledig in slaap worden gehouden"
Artsen proberen de gevolgen van een intensieve behandeling al tijdens de behandeling zelf te voorkomen of in te perken. "Als patiënten niet in slaap zijn gebracht, proberen we ze zo goed mogelijk te oriënteren. Elke kamer heeft bijvoorbeeld een klok en verpleegkundigen gaan zich ook telkens voorstellen", zegt Jasperina Dubois.
"We trachten zo weinig mogelijk patiënten in slaap te brengen. Bij patiënten die we toch in slaap moeten brengen, proberen we het minimumniveau te hanteren waarbij ze de therapieën kunnen verdragen. We proberen ook met vroegtijdige kinesitherapie de patiënten te mobiliseren, zelfs bij patiënten die volledig in slaap worden gehouden. Die gaan door de kinesist passief behandeld worden, bijvoorbeeld met ondersteuning op een fiets."
Beluister het interview met dokter Jasperina Dubois:
