‘We wandelen op het dak. Het lijkt toch een beetje op een gevangenisregime’: verslag vanuit Rome

Waar ben je op dit moment?

“Beetje domme vraag: thuis, al weken achter elkaar. Maar de ergste somberheid is weg. Het lijkt dat we het dieptepunt voorbij zijn. Je begint een beetje de tel kwijt te raken hoelang we al opgesloten zitten, alle dagen lijken op elkaar. Maar afgelopen weekend hebben we de quarantena volgemaakt waarvan het woord quarantaine is afgeleid: veertig dagen, dat was vroeger de tijd dat schepen voor de kust van Venetië moesten liggen om te voorkomen dat ze ziekten aan land brachten.

“Als journalist mag je naar buiten om je werk te doen, maar ik probeer me zoveel mogelijk aan de lockdown te houden. Onlangs had ik naar Venetië kunnen gaan voor een reportage: Venetië zonder mensenmassa’s, uniek, dat maak je niet meer mee. Maar ik heb het toch niet gedaan, ook wel uit solidariteit. We wandelen op het dak, tussen de schotelantennes. De straten zijn uitgestorven, maar op de daken zie je overal mensen. Het lijkt toch een beetje op een gevangenisregime.”

Sommige landen  beginnen langzamerhand de coronateugels wat te laten vieren. Is Italië al zover?

“Het lijkt erop dat de epidemie echt over haar hoogtepunt heen is. Maandag was het aantal actieve coronagevallen voor het eerst lager dan de dag ervoor. Ook het aantal coronadoden is flink gedaald. Sinds vorige week zijn de boekenwinkels weer open, die worden hier als essentiële bedrijven beschouwd. De stip op de horizon is nu 4 mei, dan loopt de lockdown officieel af. Iedereen gaat ervan uit dat er dan weer wat meer mag. Er wordt gezegd dat de parken weer open gaan en dat er regels bekend worden gemaakt voor het gebruik van het openbaar vervoer. Ook zouden 2,9 miljoen Italianen weer aan het werk mogen. Je merkt dat er in de regering gesprekken gaande zijn hoe de economie weer op gang kan worden gebracht.”

Het moet heel zwaar zijn voor de bevolking, klinkt er geen gemor?

“Voor veel Italianen is het enorm zwaar. Tal van mensen zijn hun inkomen kwijtgeraakt. Zeker 200.000 gezinnen kunnen de huur niet meer betalen. Veel mensen zijn afhankelijk van de gratis levensmiddelen die anderen voor hen kopen en in dozen buiten de winkel achterlaten.

“Honderdduizenden bedrijven die de deuren hebben moeten sluiten staan op de rand van bankroet. Driekwart kan het hoogstens drie maanden uithouden. Er moet echt iets gebeuren, maar daar zijn tientallen miljarden voor nodig. Vandaag (donderdag, red.) is er weer overleg van de eurogroep, maar we moeten nog zien wat daaruit komt.”

En is er geen onvrede?

“Voor het eerst in lange tijd klinkt er gemor. Tot nog toe stond de volksgezondheid steeds voorop, maar nu merk je dat er een discussie op gang komt over volksgezondheid tegenover de toestand van de economie. Sommigen beginnen aan te dringen op het opheffen van de strenge maatregelen, maar daar klinkt protest tegen, vooral vanuit de medische sector. Daar wordt gezegd: er zijn 145 artsen en verplegers gestorven aan het virus, als we nu opengaan is dat allemaal voor niets geweest.”

Voor het uitbreken van de coronacrisis stond de regering van premier Giuseppe Conte op vallen, maar zijn populariteit is enorm gestegen. Hoe stevig zit hij in het zadel?

“Contes populariteit is inderdaad enorm gestegen. Hij wordt beschouwd als een baken van rust te midden van deze ellende. Door de crisis waren de onderlinge politieke verschillen op de achtergrond geraakt, maar dat begint nu iets te veranderen. De oppositie, de rechts-populistische Lega van Matteo Salvini en de neofascistische Fratelli d’Italia, begint zich meer en meer te roeren. Zij verwijten Conte dat hij akkoord is gegaan met het ESM-noodfonds in plaats van te staan op de introductie van eurobonds. Daardoor is Italië volgens hen een soort Griekenland geworden en moet het dansen naar het pijpen van (Nederlands minister, red.) Wopke Hoekstra, wie dat ook moge zijn. De ruzie met Nederland heeft hen veel munitie gegeven tegen Conte.

“Het is moeilijk te voorspellen hoe dat politiek zal uitpakken. Maar het is wel duidelijk dat Conte een moeilijke periode tegemoet gaat. Tot nog toe was het allemaal betrekkelijk eenvoudig, maar nu breekt een tijd aan dat er keuzes moeten worden gemaakt, een afweging tussen de volksgezondheid en de economie. Dan bestaat natuurlijk het gevaar dat je fouten gaat maken.”