Minder naar kantoor of school, ook na corona? Digitaal ondernemer Jo Caudron: "We krijgen een afstandseconomie"

"We krijgen een afstandseconomie", vertelt digitaal ondernemer Jo Caudron resoluut in "De zevende dag". Hij bracht vlak voor de coronacrisis het boek "De wereld is rond" op de markt, maar het post-coronadenken zit daar al heel erg in vervat. Caudron stelt zich vragen over de toekomst van werken, mobiliteit of onderwijs in een digitale wereld in verandering. Hoe zal de economische wereld na corona er volgens hem uitzien?

Door de maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, werken we noodgedwongen massaal van thuis uit. Volgens Caudron zullen we ons na de coronacrisis niet meer elke dag naar het kantoor reppen, zelfs wanneer dat opnieuw zou mogen: "Hoe langer deze situatie duurt, hoe meer ook werkgevers en werknemers zullen zeggen: we gaan dat niet meer zomaar terugdraaien."

Blijven thuiswerken zoals nu zit er volgens hem dan ook weer niet in: "Dan zouden we het sociaal contact te veel missen. Maar we willen ook niet elke dag meer naar Brussel." Caudron denkt dat we meer op zoek zullen gaan naar tussenwegen: "Ik noem dat "hubs": ons niet helemaal naar kantoor verplaatsen, maar in de buurt gaan werken, en zo toch dat sociaal contact bewaren."

"We zullen weer bij elkaar komen om te werken, maar dan wanneer we dat wíllen, als het écht nodig is. We snijden dus een stukje van de last van bij elkaar komen weg", legt hij uit. En dat zou de geneugten van dat sociaal contact ten goede komen: als bedrijven er dan toch voor kiezen om werknemers een dag of twee naar het kantoor te laten komen, zouden ze volgens Caudron die dagen meer investeren in het sociale, in de bedrijfscultuur.

Botst het digitale in het onderwijs niet op zijn grenzen? Volgens Caudron is ook dat relatief: "Mijn kinderen thuis snakken vooral naar sociaal contact, die willen hun vrienden zien. Ze snakken niet naar de school."

"Als we hieruit willen geraken, moeten we vorm en functie van elkaar loskoppelen", gaat Caudron verder. "De functies van school zijn sociaal contact, geborgenheid, veiligheid en minder zorg voor de ouders. Wij hebben de school van nu ingericht om aan die functies te voldoen."

Maar Caudron kan zich een model inbeelden waarbij de concrete invulling van een school anders wordt uitgewerkt, maar die functies wel gewaarborgd blijven: "We brengen de kinderen dan vooral naar school voor sociaal contact. Voor een overleg, bijvoorbeeld, of labolessen, maar niet noodzakelijk voor onderwijs. Dat onderwijs kan - als we het ons een beetje beter aanleren - misschien efficiënter vanop afstand gebeuren voor bepaalde aspecten."

Volgens Caudron kan deze crisis weleens dé doorbraak zijn van online winkelen. "We zullen niet massaal terug naar de winkel gaan van zodra dat mag", voorspelt hij. "Misschien heel even voor de ervaring, maar het zal geen fun shopping zijn." Zo zouden bijvoorbeeld de verwachte lange rijen aan de winkels klanten nog meer online doen kopen, zelfs mensen die dat nu nog mijden. "Dat wordt een uitdaging voor de retailers, want ze moeten dan op z'n minst twee verschillende sporen opzetten en rendabel maken."

Wanneer mensen dan fysiek naar de winkel willen, zal de totaalervaring meer en meer centraal komen te staan: "Als mensen morgen de standaardproducten makkelijk online vinden, dan gaan de dingen die ze in de echte wereld willen kopen gericht zijn op beleven, op proeven, op ervaring, op advies. Winkeliers experimenteren daar al jaren mee, maar dat zal ongetwijfeld in een stroomversnelling komen."

Er staan ons dus grote economische uitdagingen te wachten, maar Caudron gelooft in de kracht van technologie om ons daarbij te helpen: "We staan voor een belangrijke keuze. Met alles wat nu op tafel ligt, kunnen we een optimistisch scenario schrijven dat verder gaat dan plannen voor weken of maanden, maar voor tien jaar vooruit. Het zal fundamenteel zijn om het op een optimistische manier te plannen, iets waarvoor mensen willen tekenen."

Bekijk hieronder het gesprek met digitaal ondernemer Jo Caudron in "De zevende dag":