Virusjagers vonden in 2013 mogelijk voorloper van nieuw coronavirus in Chinese grot
Het nieuwe coronavirus zou wel eens niet zo nieuw kunnen zijn als we denken. Toen Covid-19 opdook, haalde een Chinese virologe het door een database met 500 nieuwe coronavirussen die geïdentificeerd waren door de EcoHealth Alliance, een Amerikaanse ngo die gespecialiseerd is in het detecteren van nieuwe virussen en het voorkomen van pandemieën. Er bleek een hit te zijn.
“Het nieuwe coronavirus kwam overeen met een staal dat in 2013 afgenomen was van een hoefijzerneusvleermuis in een grot in de Chinese provincie Yunnan”, vertelt zoöloog Peter Daszak, de directeur van EcoHealth Alliance. “Het was voor 96,2 procent identiek.”
Tussengastheer
Dat betekent dat het virus een voorloper was van het nieuwe coronavirus. Of toch een erg verwant virus. “Het is erg waarschijnlijk dat een ander dier dienst heeft gedaan als tussengastheer en het virus zo op de mens heeft overgebracht”, aldus Daszak. “Dat zou het verschil van 3,8 procent in het genoom kunnen verklaren.”
Daszak weet waarover hij praat. De wetenschappers van EcoHealth Alliance jagen op virussen. Uitgerust met beschermende pakken dringen ze grotten binnen waar vleermuizen verblijven en nemen ze stalen. Rechtstreeks contact met de uitwerpselen van de dieren wordt koste wat het kost vermeden. Omdat het hen bloot zou kunnen stellen aan enkele van de gevaarlijkste nog onbekende ziekteverwekkers ter wereld. Hun focus: nieuwe coronavirussen.
Het DNA uit de stalen wordt vervolgens vergeleken met een openbare database waar alle bekende dierlijke virussen in verzameld worden: GenBank. Zo wordt afgetoetst of het om nieuwe virussen gaat. Wetenschappers gebruiken de data ook om te voorspellen welke virussen het grootste gevaar vormen voor de mens en om nieuwe pandemieën te voorkomen.
“We hebben al meer dan 15.000 stalen van vleermuizen verzameld”, aldus Daszak. “Dat heeft geleid tot de identificatie van ongeveer 500 nieuwe coronavirussen.” Daarbij dus ook de mogelijke voorganger van het nieuwe coronavirus dat Covid-19 veroorzaakt en de wereld lamlegt.
Wilde dieren
Daszak schat dat vleermuizen tot 15.000 coronavirussen onder de leden hebben en daarvan zijn er vandaag maar enkele honderden bekend. EcoHealth Alliance focust zijn onderzoek op China, maar andere virusjagers zijn op andere plaatsen actief, zoals Myanmar en Kenia.
Het gaat telkens om gebieden waar heel wat biodiversiteit is, waar een groeiend aantal mensen de natuurlijke habitat van wilde dieren binnendringt en waar grote hoeveelheden vee zijn. Dat maakt het tot ideale plaatsen waar virussen kunnen overspringen van de ene soort op de andere.
Zeker in China is dat volgens Daszak het geval. De mensen daar hebben regelmatig contact met wilde dieren: ze jagen erop, verkopen de dieren op markten en eten ervan.
Volgens hem is het geen toeval dat de nieuwe virussen doorgaans van vleermuizen komen, denk maar aan Ebola, SARS en Marburg. “Omdat vleermuizen vliegende zoogdieren zijn, wordt hun lichaam blootgesteld aan heel wat stress. Dat lokt normaal gezien een reactie uit van hun immuunsysteem, maar ze kunnen dat onderdrukken. Dat maakt dat de dieren vatbaarder zijn voor virussen en veel grotere concentraties aan virussen in zich dragen.”
Overstap
Weten waar een virus vandaan komt en hoe het de overstap maakte naar mensen, is een cruciaal stukje informatie voor het bestrijden ervan. Het kan ook helpen om nieuwe uitbraken te voorkomen. De bloedstalen van vleermuizen bevatten immers antilichamen, die het virus bestrijden. Die kunnen worden gebruikt als basis om een vaccin of medicijn te maken.
Bekijk ook:
Coronamaatregel: honderden vleermuizen gedood
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Angelique Van Ombergen, een zeldzame vrouwelijke ruimteonderzoekster: “Het vraagt veel mentale ruimte”
-
HLN Shop
Op safari in de Benelux: vijf zinderende ervaringen om na te jagen
Hou je van natuur en avontuur, staat een safari vermoedelijk hoog op je bucketlist. Geen tijd/budget om af te reizen naar Afrika? Het perfecte plan B bevindt zich net over de grens, in Hilvarenbeek: in de Beekse Bergen onderneem je een safari met alles erop en eraan zonder op het vliegtuig te moeten stappen. HLN Shop geeft een checklist mee van wat je niet mag missen op je Nederlandse dan wel Afrikaanse safaritocht. -
Doorbraak in Alzheimeronderzoek: nieuw mechanisme ontdekt in vroeg stadium
Onderzoekers van het VIB-KU Leuven Center for Brain & Disease Research hebben een nieuw mechanisme ontrafeld dat een rol speelt in een vroeg stadium van de ziekte Alzheimer. Dat meldt Stichting Alzheimer Onderzoek, die de studie financierde. De bevindingen zouden kunnen leiden tot een betere behandeling van Alzheimer. -
-
PREMIUM
Coronapatiënt Renaat (61) getuigt na 17 dagen coma: “Ik besef heel goed dat mijn vrouw en familie vreesden zonder mij verder te moeten”
-
Livios
Is een architect verplicht als je je woning wil renoveren?
Bij nieuwbouw is het vanzelfsprekend dat je een architect inschakelt, maar hoe zit dat bij een renovatieproject? Moet je daar ook verplicht ééntje onder de arm nemen? Of zijn er uitzonderingen? Bouwsite Livios geeft uitleg. -
Foutje in labo leidt tot verrassende ontdekking: hommels kunnen overleven onder water
Een bepaalde soort hommelkoningin kan tijdens haar winterslaap onder water overleven. Dat hebben Canadese wetenschappers per ongeluk ontdekt. Het gaat om de hommelsoort ‘Bombus Impatiens’, die in Noord-Amerika voorkomt. -
KIJK. Nieuwe robot beweegt menselijker dan ooit
-
17
“Miljoenen kleine deeltjes plastics bij baby’s baren me zorgen”: De Sutter (Groen) waarschuwt Europa
-
PREMIUM
Zo’n 40.000 Belgen leven met parkinson. Kunnen we de hersenaandoening ooit genezen?
De ziekte van Parkinson is een hersenaandoening die ongeveer 40.000 Belgen treft. Al decennialang buigen wetenschappers zich over de oorzaak van deze sluipende ziekte. Parkinson-expert professor Wim Vandenberghe (KU Leuven/UZ Leuven) werpt een blik op de laatste nieuwe studies en vertelt hoe dicht we bij een mogelijke remedie staan: “Ik ben hoopvol, maar realistisch.” -
PREMIUM
Politieke crisis voor Bolsonaro een grotere dreiging dan de pandemie
Alsof een pandemie nog niet genoeg is, krijgt Brazilië ook nog een politieke crisis te verwerken. President Bolsonaro heeft het verbrod bij zijn populairste bondgenoot, Sérgio Moro, en hun ruzie lijkt nu zijn grootste bedreiging. -
PREMIUM
Uit de hel: Bergamo durft het leven weer voorzichtig te omarmen
11 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerbart vansteenkiste
Gerda Mertens
Luigi Driussi
Danielle Duym
Hans Schoen